Συμβουλές για αναφορά και τη παραπληροφόρηση

Τι  γράφει

η πολυβραβευμένη δημοσιογράφος

Γιοσεφίν Σίνελε

 και τι αναφέρει 

η δημοσιογράφος- φωτορεπόρτερ 

Τάρα Χέιλε

Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος

Συμβουλές για  την αναφορά  των  εμβολίων, τους δισταγμούς περί του εμβολιασμού και την  παραπληροφόρηση σχετικά με την πανδημία COVID δημοσίευσε πρόσφατα η πολυβραβευμένη δημοσιογράφος, Γιοσεφίν Σίνελε στο Διεθνές Δίκτυο Δημοσιογράφων με στόχο να βοηθήσει τους ρεπόρτερ και το κοινό, ώστε να αποφεύγουν τις ψεύτικες ειδήσεις (fake news). Η κ. Chinele μετέφερε μέσα από ένα άρθρο και τις αντίστοιχες συμβουλές, που έδωσε  η ανεξάρτητη δημοσιογράφος- φωτορεπόρτερ  επιστήμης κι υγείας Τάρα Χέιλε.

Η πληθώρα

της παραπληροφόρησης

και οι εμβολιασμένοι

Η διανομή των εμβολίων κατά του ιού  της πανδημίας  COVID-19 σε πολλά μέρη του κόσμου έχει δώσει στους ανθρώπους την ελπίδα ότι μπορεί επιτέλους να πλησιάζουμε στο τέλος της πανδημίας. Υπήρξαν, ωστόσο, ανάμεικτες αντιδράσεις στους εμβολιασμούς, οι οποίοι – οποίες επηρεάστηκαν από μια πληθώρα παραπληροφόρησης.

Σε ένα πρόσφατο διαδικτυακό σεμινάριο του Παγκόσμιου Φόρουμ Αναφοράς Κρίσεων Υγείας με τίτλο: «Αναφορά εμβολίων, διστακτικότητα και παραπληροφόρηση χωρίς προώθηση ψευδών ειδήσεων» μίλησε  και η ανεξάρτητη Αμερικανίδα δημοσιογράφος- φωτορεπόρτερ επιστήμης κι υγείας, Τάρα Χέιλε  η οποία «μοιράστηκε» κι αυτή διάφορες συμβουλές,  που  αφορούσαν  στην ακρίβεια- αποτελεσματικότητα  μιας ειδησεογραφικής αναφοράς για τα εμβόλια. Ας δούμε, τι περιγράφουν αναλυτικά οι δύο κυρίες της δημοσιογραφίας:

Αποφύγετε τη δημοσιογραφία

«και των δύο πλευρών»

«Οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να αποφεύγουν τις «κοινές παγίδες», όταν αναφέρονται  στα εμβόλια. Για παράδειγμα, μη προσφέρετε ψευδείς πληροφορίες ή μια πλατφόρμα σε μια προσπάθεια να εξισορροπήσετε τις αντικρουόμενες πεποιθήσεις και συμπεριφορές», ξεκαθάρισε η κ.Χέιλε.

Η κάλυψη

μιας εκδήλωσης

Ωστόσο, μπορεί  να πραγματοποιηθεί μια νόμιμη συζήτηση, η  οποία  αξίζει να καλυφθεί, όταν προκύψει, αλλά βεβαιωθείτε ότι αντιμετωπίζετε τα πραγματικά επιστημονικά ερωτήματα στην ειδησεογραφική αναφορά.

Βεβαιωθείτε  ότι είστε σε επαφή με τους κατάλληλους ειδικούς για τη παροχή των πληροφοριών με ακρίβεια. Καθορίστε με σαφήνεια το τι δείχνουν τα στοιχεία και προσφέρετε το πλαίσιο σχετικά με τις αντίθετες απόψεις, όπως  είναι  η θέση της επιστημονικής ή της  ιατρικής κοινότητας.

Οι πηγές

«Είναι σημαντικό το να γνωρίζετε σε ποιες «πηγές» μπορείτε να απευθυνθείτε για τη δημοσιογραφική ειδησεογραφική αναφορά σας. «Αναζητήστε ανθρώπους,  που είναι ειδικοί ειδικά στις  μολυσματικές ασθένειες, στα εμβόλια ή και στη διστακτικότητα του εμβολιασμού. Είναι αναγκαίο το να είμαστε όσο το δυνατόν ακριβέστεροι και να αναζητούμε διαφορετικές «πηγές». Αποφύγετε τους γενικευμένους γιατρούς, νοσηλευτές και ερευνητές που δεν έχουν εξειδίκευση στα εμβόλια», τόνισε η κ. Χέιλε.

Εξοικειωθείτε

με τις έννοιες

της ιατρικής έρευνας

Η διπλή  κατανόηση της αποτελεσματικότητας είναι το «κλειδί» κατά τη διάρκεια της υποβολής των  εκθέσεων για τα εμβόλια. Η πρώτη αφορά στο πόσο καλά λειτουργεί ένα εμβόλιο στις κλινικές δοκιμές.  Η δεύτερη ασχολείται με το πόσο καλά λειτουργεί το εμβόλιο στο πραγματικό κόσμο.  Αμφότερες μπορεί να αναφέρονται σε διαφορετικά τελικά σημεία, ήτοι: Τη πρόληψη, τη μόλυνση, την ασθένεια,  τη σοβαρή ασθένεια,  τη νοσηλεία ή το θάνατο.

Ένα πλαίσιο

για τις πληροφορίες

Οι πληροφορίες από τις μελέτες απαιτούν πάντοτε ένα  πλαίσιο. Εάν συναντήσετε ένα συγκλονιστικό ή αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα, τότε φροντίστε να επιβεβαιώσετε με τους ερευνητές ότι κατανοείτε σωστά τα ευρήματα. Εάν οι πληροφορίες δεν έχουν δημοσιευτεί επίσημα σε κάποιο περιοδικό, τότε ελέγξτε την προηγούμενη εργασία και την εμπειρία του ερευνητή, καθώς και τους χρηματοδότες με τους οποίους έχει  συνεργαστεί. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε  τα σημάδια της  ιδεολογικής προκατάληψης, να καθορίσετε τη ποιότητα της δουλειάς τους και πολλά άλλα πράγματα.

Η ανίχνευση

των δεδομένων

Το ίδιο ισχύει και για τα δεδομένα.Μπορεί να είναι εύκολο για τους μεγάλους αριθμούς να εμφανιστούν ή να δημοσιευτούν ως αφηρημένες φιγούρες.

«Μην υπερφορτώνετε τους αριθμούς. Χρησιμοποιήστε τους πιο σχετικούς που υποστηρίζουν την ειδησεογραφική αναφορά σας»,πρότεινε η κ. Χέιλε.

Επίσης, προέτρεψε τους δημοσιογράφους να ζητούν πάντα την ερμηνεία των επιστημόνων για τα ευρήματα.

Αποφύγετε

τους εντυπωσιασμούς

Δώστε προσοχή στο πώς πλαισιώνετε τα ευρήματα και μεταφέρετε τις πληροφορίες.

Όταν ενσωματώνετε τα γραφικά, τότε ν’ αποφύγετε τις δραματικές φωτογραφίες. Για παράδειγμα, μείνετε μακριά από τις κοντινές φωτογραφίες, που δείχνουν μεγάλες βελόνες.

Η ειδησεογραφική ιστορία θα πρέπει να είναι ακριβής, και να συμπεριλαμβάνει τις αναφορές  σχετικά με τις αδυναμίες των εμβολίων, τις ανησυχίες για την ασφάλεια, καθώς και για τους ισχυρισμούς. Να είστε προσεκτικοί  και να  υποστηρίζετε τις θετικές αναφορές για τα εμβόλια με γεγονότα. Θα πρέπει να καλύψετε με ακρίβεια, όσα θα πρέπει να γνωρίζουν οι άνθρωποι.

Να είστε προσεκτικοί

όταν αναφέρεστε

στη διστακτικότητα εμβολιασμού

Αντί να χρησιμοποιείτε όρους, όπως π.χ. αντιεμβολιαστές,  προσπαθήστε να καταλάβετε, γιατί μερικοί άνθρωποι δε θέλουν τα εμβόλια. Η ντροπή δεν αλλάζει τις συμπεριφορές υγείας. Λάβετε υπόψη το  γεγονός ότι όσοι- όσες δεν εμβολιάζονται είναι μια διαφορετική ομάδα, που ανήκει σε  ένα πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό  ή θρησκευτικό επίπεδο.

Οι πολιτιστικές πεποιθήσεις μπορεί να είναι καλά εδραιωμένες στις διάφορες κοινότητες(κοινωνικές ομάδες).

Να είστε προσεκτικοί.Μην ασεβείτε προς τους ανθρώπους.

Το θέμα της πρόσβασης

στα εμβόλια

Υπάρχουν πολλά ζητήματα που συσχετίζονται με τη πρόσβαση στα εμβόλια, ειδικά στις  χώρες ή στις περιοχές με χαμηλό εισόδημα. Δώστε προσοχή στις πτυχές αυτού του ζητήματος, όπως  και στο τρόπο προγραμματισμού των ραντεβού με τα εμβόλια. Είναι σημαντικό να μην συγχέετε το  δισταγμό με την έλλειψη της πρόσβασης.«Πολλοί άνθρωποι μπορεί να μην έχουν πρόσβαση. Η πρόσβαση δεν αφορά στο να μπορείς ή απλά να έχεις ένα εμβόλιο στη γωνία. Πρόσβαση σημαίνει, επίσης, να έχετε πρόσβαση στις πληροφορίες, που σας βοηθούν να κατανοήσετε το εμβόλιο»,  εξήγησε  η κ. Χέιλε.

Δεδομένα

και ο δισταγμός εμβολιασμού

Όταν πρόκειται για τα  δεδομένα σχετικά με το δισταγμό γύρω από τα εμβόλια, βεβαιωθείτε ότι οι ειδησεογραφικές αναφορές σας, προέρχονται από αξιόπιστες πηγές για το θέμα και ότι δεν υπονομεύετε αξιόπιστες προσπάθειες δημόσιας υγείας. Εάν αναφέρουν μεγάλους αριθμούς γύρω από τη διστακτικότητα του εμβολιασμού, τότε οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να εξετάσουν, γιατί συμβαίνει αυτό, παρά τα συντριπτικά στοιχεία ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά.

Οι δημοσιογράφοι δε θα πρέπει να κρύβουν τους πραγματικούς αριθμούς ή την ιστορία, αλλά να τις καλύπτουν διεξοδικά. «Πρέπει να είστε ειλικρινείς, καθώς αναφέρετε τους αριθμούς, αλλά πρέπει να είστε προσεκτικοί σχετικά με τον τρόπο που τους μεταφέρετε»,  σημείωσε η κ. Χέιλε.

Μη προσφέρετε

ψευδείς πληροφορίες

σε μια πλατφόρμα

Παραδείγματος χάριν, εάν υπάρχουν μόνο τρία  πρόσωπα, τα οποία μιλούν, για το γιατί δε θέλουν να εμβολιαστούν, τότε μη μεταδώσετε τα ευρύτερα επιχειρήματά τους, χωρίς να παρέχετε το απαραίτητο πλαίσιο σχετικά με την ανακρίβεια του συλλογισμού τους. Δε χρειάζεται να συμπεριλάβετε κάθε μεμονωμένο εύρημα ή  τη κάθε γνώμη που συναντάτε. Εάν γράφετε άρθρα γνώμης, κρατήστε ουδέτερο τόνο.

Αποφύγετε να δηλώνετε

ψευδείς πληροφορίες

Αποφύγετε να δηλώνετε ψευδείς πληροφορίες και στη συνέχεια να τις διορθώνετε. Σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε  τις ερωτήσεις που ακολουθούνται από απαντήσεις με  δηλώσεις γεγονότων. Για παράδειγμα: «Ανησυχία: Μπορεί το εμβόλιο της γρίπης να σας δώσει τη γρίπη ή να σας κάνει να αρρωστήσετε; Γεγονός: Το εμβόλιο της γρίπης δε μπορεί να σας δώσει τη γρίπη».

Προσδιορίστε και μιλήστε με έμπιστους  ανθρώπους, είτε πρόκειται για γιατρούς, είτε για μέλη της κοινωνίας. Σκεφτείτε να μιλήσετε με τους υπεύθυνους επιρροής για να βοηθήσετε στην ευρύτερη διάδοση των ειδησεογραφικών αναφορών σας. αλλά βεβαιωθείτε ότι κατανοούν την επιστήμη σε ότι αφορά στα εμβόλια.

©Typologos.com 2022