Μαριλένα Αραβαντινού- πρώτη γυναίκα σκηνογράφος(1927-2019)

Μια αναδρομική έκθεση

στους χώρους

της Εθνικής Βιβλιοθήκης

Το έργο της πρώτης γυναίκας σκηνογράφου, Μαριλένας Αραβαντινού (1927-2019) «ξεπροβάλλει» μέσα από την αναδρομική έκθεση, που εγκαινιάζεται στις 8 το βράδυ της Τρίτης 19 Μαρτίου 2024 στο αίθριο  του 4ου ορόφου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ) στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος- ΚΠΙΣΝ (Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα, στην Αττική), όπου θα διαρκέσει έως και τις 31 Μαρτίου. Επιμελητές της έκθεσης είναι οι Σπύρος Μοσχονάς και Κωνσταντίνα Ντακόλια, ενώ η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Μια γνωστή- άγνωστη δημιουργός

 «Η Μαριλένα Αραβαντινού ανήκει στη χορεία εκείνων των δημιουργών, οι οποίοι εκπαίδευσαν το βλέμμα μας εν αγνοία μας, που μας έμαθαν το πώς να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τις τέχνες του θεάτρου και του κινηματογράφου. Όλοι μας, ακόμη και οι πολύ νεότεροι, έχουμε έρθει σε επαφή με το έργο της, χωρίς να το γνωρίζουμε», αναφέρουν οι δύο επιμελητές.

Σκηνογράφος ιστορικών ταινιών του Παλαιού Ελληνικού Κινηματογράφου

Ως δημιουργός υπήρξε σκηνογράφος ιστορικών ταινιών του Παλαιού Ελληνικού Κινηματογράφου, ήτοι:

📽️« Ο Αγαπητικός της βοσκοπούλας»  (1955) του Ντίμη Δαδήρα, που είναι η δεύτερη ταινία της Αλίκης Βουγιουκλάκη.

📽️«Ένας Ήρως με παντούφλες» (1958), του Αλέκου Σακελλάριου με τον Βασίλη Λογοθετίδη ως στρατηγό Δεκαβάλα.

📽️«Ο άνθρωπος του τραίνου» (1958) του Ντίνου Δημόπουλου.

📽️«Έγκλημα στα Παρασκήνια (1960) του Ντίνου Κατσουρίδη. Τα δύο τελευταία έργα θεωρούνται ως δύο από τα πιο αξιόλογα ελληνικά φιλμ νουάρ.

Η συμμετοχή

σε διεθνείς παραγωγές

Επίσης, η Μαριλένα Αραβαντινού επέδειξε πλούσιο και σημαντικό έργο σε διεθνείς παραγωγές που γυρίστηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου, ήτοι τα φιλμ:

🎞️«Συνέβη στην Αθήνα» (1962) του Άντριου Μάρτον.

🎞️«Ο Τεν Τεν και το μυστήριο του χρυσόμαλλου δέρατος» (1961) του Ζαν-Ζακ Βιέρν.

🎞️«La Route de Corinthe»  (1967) του Κλοντ Σαμπρόλ.

🎞️Τελευταίες ελληνικές ταινίες στις οποίες συμμετείχε η ίδια ως σκηνογράφος ήταν ο «Άγγελος» (1982) και οι «Απουσίες» (1987) του Γιώργου Κατακουζηνού.

Η συμμετοχή

στο θέατρο

Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 συνεργάστηκε με τους εξής θιασάρχες του θεάτρου:

🎭Κυβέλη.

🎭Μάνος Κατράκης.

🎭Λάμπρος Κωνσταντάρας.

🎭Έλλη Λαμπέτη.

🎭 Δημήτρης Χορν.

🎭Ξένια Καλογεροπούλου.

🎭Γιάννης Φέρτης.

🎭Σμαρούλα Γιούλη.

🎭Κώστας Βουτσάς  κ.ά.

Συνεργάστηκε και με σκηνοθέτες, ήτοι:

🎭Ο Μιχάλης Κακογιάννης.

🎭Ο Αλέξης Σολομός κ.ά.

Η τελευταία

θεατρική παρουσία της

Η τελευταία  θεατρική παρουσία της Μαριλένας Αραβαντινού αφορά στο έργο του Μπρένταν Μπίαν, «Ένας Όμηρος», που «ανέβηκε» το 1975 από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Τσιώλη.

Πως έγινε σκηνογράφος

«Σκηνογράφος έγινα εντελώς τυχαία. Είχα πάει στο Προκαταρκτικό της Σχολής Καλών Τεχνών, με δάσκαλο τον Μόραλη και, δίνοντας εξετάσεις, δε πέρασα εκείνο το χρόνο στα εργαστήρια. Το επόμενο καλοκαίρι άρχισα να εργάζομαι σε συνεργείο εκτέλεσης σκηνικών, που πρωτομάστοράς του ήταν ο τότε πολύ γνωστός στους θεατρικούς κύκλους ζωγράφος Δ. Κεντάκας.

 Άρχισα, λοιπόν, κυριολεκτικά πλένοντας μπουγέλα και μαθαίνοντας λίγο-λίγο πρακτικά το επάγγελμα – η μόνη κοπέλα την εποχή εκείνη που εργαζόταν σε τέτοιου είδους δουλειά. Στο μεταξύ, είχα κιόλας εκθέσει με την ομάδα «Αρμός», στην οποία συμμετείχα με πρόταση του Μόραλη. Εκεί γνώρισα και το Γιάννη Τσαρούχη κι όταν κάποτε ο Κεντάκας δε μπόρεσε να αναλάβει κάποιο σκηνικό του, με φώναξε να τον βοηθήσω, πράγμα που έκανα μ’ αρκετό χτυποκάρδι», αφηγήθηκε κάποτε η ίδια.

Η επιστροφή στη ζωγραφική

Λίγο μετά από την εγκαθίδρυση του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου αποφάσισε η Μαρινέλα Αραβαντινού «να αφήσει στην άκρη» τη σκηνογραφία και να «επιστρέψει» συστηματικότερα στη ζωγραφική.

Ως ζωγράφος, είχε εμφανιστεί το 1949 στη πρώτη έκθεση της ομάδας «Αρμός» στο Ζάππειο Μέγαρο, όπου ήταν η πιο νέα εικαστική δημιουργός ανάμεσα σε εκθέτες, όπως ο Γκίκας, ο Εγγονόπουλος, ο Μόραλης, ο Τσαρούχης, ο Μαυροΐδης, ο Λουκόπουλος, ο Τέτσης, η Ναταλία Μελά και πολλοί άλλοι.

Τον Φεβρουάριο του 1975 πραγματοποίησε τη πρώτη ατομική έκθεσή της στο Πνευματικό και Καλλιτεχνικό Κέντρο «Ώρα», όπου «φανέρωσε»  το «πάντρεμα» της σκηνογραφικής εμπειρίας της με τη ζωγραφική δημιουργία της.

Η τελευταία σειρά ζωγραφικών έργων της Μαρινέλας Αραβαντινού εκτέθηκε το 1992 στο Πνευματικό και Καλλιτεχνικό Κέντρο «Ώρα», όπου είχε ως θέμα το τοπίο της Αίγινας, αλλά και της Αθήνας.

Η βράβευση

Η σκηνογράφος Μαρινέλα Αραβαντινού βραβεύτηκε το 1989 στο 30ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για το σύνολο του έργου της, αλλά ως ζωγράφος δεν έγινε ποτέ εξίσου γνωστή.

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει τη πρώτη αναδρομική έκθεσή της, που επιχειρεί να αναδείξει εξίσου το σημαντικό ζωγραφικό έργο της δημιουργού και τη πληθωρική σκηνογραφική εργασία της. Οι φιλότεχνες- φιλότεχνοι θα δουν  πίνακες από τη δεκαετία του 1940 έως και τα χρόνια του 1990 (πολλοί από αυτούς παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό).

Ακόμη, θα δουν σχέδια, φωτογραφίες και αρχειακό υλικό από τις θεατρικές παραστάσεις ή από τις κινηματογραφικές δουλειές της εικαστικής καλλιτέχνιδας.

Έκδοση έγχρωμου καταλόγου

Για την έκθεση εκδόθηκε ένας έγχρωμος κατάλογος έκτασης 176 σελίδων από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος σε επιμέλεια του Σταύρου Ζουμπουλάκη.. Στο κατάλογο περιλαμβάνονται κείμενα των Σταύρου Ζουμπουλάκη, Σπύρου Μοσχονά, Κωνσταντίνας Ντακόλια, Παναγιώτας Κωνσταντινάκου, Μαρίας-Λουΐζας Τζόγια Μοάτσου και Αθηνάς Κυριακώδη.

Πρόκειται για μια «πλούσια» εικονογραφημένη έκδοση, η οποία «επιχειρεί» να  δώσει μία συνολική αποτίμηση της σκηνογράφου και ζωγράφου,αφού παρουσιάζει τη ζωγραφική παραγωγή και «φωτίζει» τη ποιοτική σκηνογραφική εργασία, που πραγμάτωσε η ίδια ως δημιουργός στο θέατρο, καθώς και στο κινηματογράφο.

Πληροφοριακά στοιχεία

Η έκθεση θα «φιλοξενηθεί» από τις 19 Μαρτίου 2024 έως και τις 31 Μαΐου στο αίθριο του 4ου ορόφου της ΕΒΕ, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος- ΚΠΙΣΝ (Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα, στην Αττική.

Τα εκθέματα μπορούν να επισκέπτονται οι φιλότεχνες και οι φιλότεχνοι στις ώρες 9.30 το πρωί έως και τις 8 το βράδυ κατά τη διάρκεια των ημερών Δευτέρα- Παρασκευή.

Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

 ©Typologos.com 2024