Η χαμένη ουσία της ανθρωπότητας -Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου – 27 Μαρτίου 2023

Μήνυμα από την Αιγύπτια ηθοποιό

Σαμίχα Αγιούμπ (Samiha Ayoub)

Την έκκληση προς άπαντες να ξαναβρούν τη χαμένη ουσία της ανθρωπότητας απευθύνει η Αιγύπτια ηθοποιός, Σαμίχα Αγιούμπ με το μήνυμα για τη Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου (27 Μαρτίου 2023) μέσω του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και η οποία παραφράζοντας τα λόγια του μεγάλου θεατράνθρωπου, Κονσταντίν Στανισλάφσκι, κραυγάζει:

«Βγάλτε τα πόδια σας από το βούρκο των πολέμων και των αιματηρών συγκρούσεων και αφήστε τα παπούτσια σας στην είσοδο της σκηνής. Ίσως τότε η ανθρωπιά μας, που έχει θολώσει από την αμφιβολία, να ξαναγίνει απόλυτη βεβαιότητα που θα μας κάνει όλους πραγματικά ικανούς να είμαστε περήφανοι που είμαστε άνθρωποι και που είμαστε όλοι αδέλφια στην ανθρωπότητα».

Το μήνυμα της κ.Αγιούμπ έχει ως εξής:

Η αστάθεια και ο κόσμος

Σας γράφω αυτό το μήνυμα για τη Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου και όσο κι αν νιώθω συναισθηματικά φορτισμένη από την ευτυχία που σας μιλάω, κάθε ίνα της ύπαρξής μου τρέμει υπό το βάρος όσων υποφέρουμε όλοι μας – θεατρικοί και μη καλλιτέχνες – από τις εξοντωτικές πιέσεις και τα ανάμεικτα συναισθήματα μέσα στη κατάσταση του κόσμου σήμερα. Η αστάθεια είναι άμεσο αποτέλεσμα των όσων περνάει σήμερα ο κόσμος μας σε επίπεδο συγκρούσεων, πολέμων και φυσικών καταστροφών που έχουν ολέθριες συνέπειες όχι μόνο στον υλικό, αλλά και στο πνευματικό μας κόσμο και τη ψυχική μας γαλήνη.

Ο κόσμος έχει γίνει

σαν απομονωμένα νησιά

Σας απευθύνω τον λόγο σήμερα, ενώ έχω την αίσθηση ότι όλος ο κόσμος έχει γίνει σαν απομονωμένα νησιά ή σαν πλοία που δραπετεύουν μέσα σ’ έναν ομιχλώδη ορίζοντα, «ανοίγοντας» τα πανιά τους χωρίς καθοδήγηση, χωρίς να βλέπουν τίποτα στον ορίζοντα που να τα καθοδηγεί, και παρόλα αυτά συνεχίζουν ελπίζοντας να φτάσουν σ’ ένα ασφαλές λιμάνι μετά από τις μακρές περιπλανήσεις τους εν μέσω μιας φουρτουνιασμένης θάλασσας.

Το δραματικό παράδοξο

του σύγχρονου κόσμου

Ο κόσμος μας δεν ήταν ποτέ πιο στενά συνδεδεμένος από ό,τι σήμερα, αλλά ταυτόχρονα δεν ήταν ποτέ πιο δυσαρμονικός και πιο απομακρυσμένος από ό,τι σήμερα. Εδώ έγκειται το δραματικό παράδοξο που μας επιβάλλει ο σύγχρονος κόσμος μας.

Παρά τα όσα παρακολουθούμε όλοι μας όσον αφορά στη σύγκλιση στη «κυκλοφορία» των ειδήσεων και τις σύγχρονες επικοινωνίες που έσπασαν όλα τα εμπόδια των γεωγραφικών συνόρων, οι συγκρούσεις και οι εντάσεις, τις οποίες βιώνει ο κόσμος ξεπέρασαν τα όρια της λογικής αντίληψης και δημιούργησαν, μέσα σε αυτή τη φαινομενική σύγκλιση, μια θεμελιώδη απόκλιση που μας απομακρύνει από την αληθινή ουσία της ανθρωπότητας στην απλούστερη μορφή της.

Η ρήση του Στανισλάφσκι

Το θέατρο στην αρχική του μορφή είναι μια καθαρά ανθρώπινη πράξη που βασίζεται στη πραγματική ουσία της ανθρωπότητας, που είναι η ζωή. Όπως είπε και ο μεγάλος πρωτοπόρος, Κονσταντίν Στανισλάφσκι:

«Μην έρχεστε ποτέ στο θέατρο με λάσπη στα πόδια σας. Αφήστε τη σκόνη και τη βρωμιά σας έξω. Αφήστε τις μικρές σας ανησυχίες, τους καβγάδες, τα μικροπροβλήματα σας – όλα τα πράγματα που καταστρέφουν τη ζωή σας και αποσπούν τη προσοχή σας από τη τέχνη σας – μαζί με το παλτό σας στη πόρτα».

Όταν ανεβαίνουμε στη σκηνή, ανεβαίνουμε με μία μόνο ζωή μέσα μας, για ένα ανθρώπινο ον, αλλά αυτή η ζωή έχει τη σπουδαία ικανότητα να διαιρείται και να αναπαράγεται για να μετατρέπεται σε πολλές ζωές  που μεταδίδουμε σ’ αυτό το κόσμο, ώστε να ζωντανέψει, να ανθίσει και να σκορπίσει το άρωμά της στους άλλους.

Μια πράξη δημιουργίας ζωής

Αυτό που κάνουμε στο κόσμο του θεάτρου ως θεατρικοί συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, ποιητές, μουσικοί, χορογράφοι και τεχνικοί, όλοι μας ανεξαιρέτως, είναι μια πράξη δημιουργίας ζωής που δεν υπήρχε πριν ανέβουμε στη σκηνή.

Αυτή η ζωή αξίζει ένα στοργικό χέρι να την κρατάει, ένα στοργικό στήθος να την αγκαλιάζει, μια ευγενική καρδιά να τη συμπονάει και δεν υπερβάλλω όταν λέω ότι αυτό που κάνουμε επί σκηνής είναι η ίδια η πράξη της ζωής και η δημιουργία της από το τίποτα, σαν ένα πυρωμένο κάρβουνο που αστράφτει στο σκοτάδι, φωτίζοντας τη νύχτα και ζεσταίνοντας το κρύο της.

Το φως της τέχνης

ενάντια στο σκοτάδι της άγνοιας

Εμείς είμαστε αυτοί που δίνουν στη ζωή τη λάμψη της. Εμείς είμαστε αυτοί που την ενσαρκώνουμε. Εμείς είμαστε αυτοί που της δίνουμε ζωντάνια και νόημα. Και εμείς είμαστε αυτοί που παρέχουμε τους λόγους για να τη κατανοήσουμε. Είμαστε αυτοί που χρησιμοποιούμε το φως της τέχνης για να αντιμετωπίσουμε το σκοτάδι της άγνοιας και του εξτρεμισμού. Είμαστε αυτοί που αγκαλιάζουμε το δόγμα της ζωής, ώστε η ζωή να εξαπλωθεί σ’ αυτόν τον κόσμο.

Γι’ αυτό προσπαθούμε, αφιερώνουμε χρόνο, χύνουμε ιδρώτα, δάκρυα, αίμα και δοκιμάζουμε το σθένος μας, ό,τι χρειάζεται να κάνουμε για να μεταδώσουμε αυτό το μεγαλόπνοο μήνυμα, υπερασπιζόμενοι τις αξίες της αλήθειας, της καλοσύνης και της ομορφιάς και πιστεύοντας πραγματικά ότι η ζωή αξίζει να τη ζεις.

Ένα νηφάλιο μυαλό να της παρέχει τους λόγους που χρειάζεται για να συνεχίσει και να επιβιώσει.

Αναζητείστε

τη χαμένη ουσία

της ανθρωπότητας

Σας απευθύνω το λόγο σήμερα, όχι απλά για να μιλήσω, ούτε καν για να γιορτάσω τη μητέρα όλων των τεχνών, το θέατρο, σήμερα στη παγκόσμια ημέρα του, αλλά για να σας καλέσω να σταθούμε όλοι μαζί, χέρι με χέρι και ώμο με ώμο, να φωνάξουμε με όλη τη δύναμη της φωνής μας, όπως έχουμε μάθει στις σκηνές των θεάτρων μας, και να αφήσουμε τα λόγια μας να βγουν για να αφυπνίσουν τη συνείδηση ολόκληρου του κόσμου για να αναζητήσει μέσα σας τη χαμένη ουσία της ανθρωπότητας.

Τον ελεύθερο, ανεκτικό, στοργικό, συμπονετικό, ευγενικό και αποδεκτικό άνθρωπο. Και να σας επιτρέψει να απορρίψετε αυτή την άθλια εικόνα της βαρβαρότητας, του ρατσισμού, των αιματηρών συγκρούσεων, της μονομερούς σκέψης και του εξτρεμισμού.

«Βγάλτε τα παπούτσια

από το βούρκο των πολέμων»

Οι άνθρωποι περπατούν σε αυτή τη γη και κάτω από αυτό τον ουρανό εδώ και χιλιάδες χρόνια και θα συνεχίσουν να περπατούν. Γι’ αυτό, βγάλτε τα πόδια σας από το βούρκο των πολέμων και των αιματηρών συγκρούσεων και αφήστε τα παπούτσια σας στην είσοδο της σκηνής. Ίσως τότε η ανθρωπιά μας, που έχει θολώσει από την αμφιβολία, να ξαναγίνει απόλυτη βεβαιότητα που θα μας κάνει όλους πραγματικά ικανούς να είμαστε περήφανοι που είμαστε άνθρωποι και που είμαστε όλοι αδέλφια στην ανθρωπότητα.

Η αποστολή

των ανθρώπων του θεάτρου

Είναι αποστολή μας, εμάς των ανθρώπων του θεάτρου, των λαμπαδηφόρων του διαφωτισμού, από την πρώτη εμφάνιση του πρώτου ηθοποιού στην πρώτη σκηνή, να είμαστε στη πρώτη γραμμή ενάντια σε κάθε τι άσχημο, αιματηρό και απάνθρωπο. Τα αντιμετωπίζουμε με κάθε τι, όμορφο, αγνό και ανθρώπινο. Εμείς, και κανένας άλλος, έχουμε την ικανότητα να εξαπλώνουμε τη ζωή. Ας την εξαπλώσουμε μαζί, στο όνομα ενός κόσμου και μιας ανθρωπότητας».

Βιογραφικό σημείωμα

της συγγραφέως του μηνύματος

Η Σαμίχα Αγιούμπ είναι Αιγύπτια ηθοποιός, γεννημένη στη συνοικία Σούμπρα του Καΐρου. Αποφοίτησε από το Ανώτερο Ινστιτούτο Δραματικών Τεχνών το 1953, όπου διδάχθηκε από τον θεατρικό συγγραφέα Ζάκι Τουλαϊμάτ.

Κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής της σταδιοδρομίας συμμετείχε σε περίπου 170 θεατρικά έργα, συμπεριλαμβανομένων των «Raba’a Al-Adawiya», «Sekkat Al-Salamah», «Αίμα στις κουρτίνες της Κάαμπα», «Αγαμέμνων» και «Ο Καυκασιανός Κύκλος με την Κιμωλία».

Παρά το γεγονός ότι το θέατρο είναι κυρίαρχο στην καλλιτεχνική πορεία της, είχε πολλές συμμετοχές και στο κινηματογράφο, καθώς και στην τηλεόραση. Στο κινηματογράφο διακρίθηκε σε αρκετές ταινίες, συμπεριλαμβανομένων των «Η χώρα της υποκρισίας», «Η Αυγή του Ισλάμ», «Με ευτυχία» και «Ανάμεσα στα ερείπια».

Στη τηλεόραση συμμετείχε σε πολλές εξέχουσες σειρές. Οι  σημαντικότερες  εξ αυτών είναι οι:  «Αδέσποτο φως», «Ώρα για τριαντάφυλλα», «Amira in Abdeen», και «Al-Masrawiya». Έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις από αρκετούς προέδρους, συμπεριλαμβανομένων των Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ και Ανουάρ Σαντάτ, καθώς και από τον Πρόεδρο της Συρίας Χαφέζ αλ-Άσαντ και τον Γάλλο Πρόεδρο Ζισκάρ ντ’ Εστέν.

Τη μετάφραση του μηνύματος και του βιογραφικού σημειώματος πραγματοποίησε η Γιόλα Κλείτου από το Κυπριακό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ).

©Typologos.com 2023