Βλέπετε παράξενα όνειρα; Σας βοηθούν!
Βλέπετε παράξενα όνειρα; Βοηθούν τον εγκέφαλο!
Τα παράξενα όνειρα μπορούν να βοηθήσουν
τον εγκέφαλό σας να μάθει καλύτερα
σύμφωνα με έρευνα επιστημόνων του Human Brain Project
Μετάφραση: Νίκος Μόσχοβος
από το κείμενο του Roberto Inchingolo
20:56:22,05/14/2022
Τα παράξενα όνειρα μπορούν να βοηθήσουν τον εγκέφαλό σας να μάθει καλύτερα, όπως δείχνει μια έρευνα των επιστημόνων του Human Brain Project! Φωτογραφία από muntazar mansory από το Pixabay
Τα παράξενα όνειρα μπορεί να βοηθήσουν τον εγκέφαλό σας να μάθει καλύτερα, όπως δείχνει μια έρευνα των επιστημόνων του Human Brain Project!
Δήλωση πρώτου ερευνητή
Η σημασία του ύπνου και των ονείρων για τη μάθηση και τη μνήμη έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό, ενώ είναι γνωστός ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει και μόνο μια ανήσυχη νύχτα στη γνωστικότητά μας.
«Αυτό που μας λείπει είναι μια θεωρία που να το συνδέει με την ενοποίηση των εμπειριών, τη γενίκευση των εννοιών και τη δημιουργικότητα», εξηγεί ο Nicolas Deperrois, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, βιώνουμε συνήθως δύο τύπους φάσεων , που εναλλάσσονται η μία μετά από την άλλη: Πρώτα, έχουμε τον ύπνο τύπου non-REM κι ο εγκέφαλος «αναπαράγει» το αισθητήριο ερέθισμα που βιώνεται,όταν είμαστε ξύπνιοι. Μετά, «βυθιζόμαστε» στον ύπνο τύπου REM, κατά τη διάρκεια του οποίου οι αυθόρμητες εκρήξεις της έντονης εγκεφαλικής δραστηριότητας παράγουν «ζωντανά» όνειρα!
Προσομοιώσεις του φλοιού του εγκεφάλου
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις του φλοιού του εγκεφάλου και σχημάτισαν μοντέλα, για να καταδείξουν το πώς οι διαφορετικές φάσεις του ύπνου επηρεάζουν τη μάθηση.
Μέσω της τεχνικής μηχανικής μάθησης που ονομάζεται Generative Adversarial Networks (GANs) εισήγαγαν ένα στοιχείο ασυνήθιστου χαρακτήρα στα τεχνητά όνειρα.
Στα GANs, τα δύο νευρωνικά δίκτυα ανταγωνίζονται μεταξύ τους, για να δημιουργήσουν νέα δεδομένα από το ίδιο σύνολο δεδομένων.
Σ’ αυτή την περίπτωση ήταν μια σειρά απλών εικόνων αντικειμένων και ζώων. Αυτή η λειτουργία παράγει νέες τεχνητές εικόνες που μπορούν να φαίνονται επιφανειακά ρεαλιστικές σ[ έναν άνθρωπο.
Το δεύτερο πείραμα
Στη συνέχεια, οι ερευνητές προσομοίωσαν το φλοιό του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια των τριών διακριτών καταστάσεων: Της εγρήγορσης, του ύπνου non-REM και του ύπνου REM. Κατά τη διάρκεια του σταδίου της εγρήγορσης εκτέθηκε το μοντέλο σε εικόνες με βάρκες, αυτοκίνητα, σκύλους και άλλα αντικείμενα. Στη φάση του non- REM ύπνου από το μοντέλο αναπαρήχθησαν οι αισθητηριακές είσοδοι με ορισμένες αποφράξεις.
Ο ύπνος τύπου REM προκάλεσε νέες αισθητηριακές εισροές μέσω των GAN και δημιούργησε στριμμένες- ρεαλιστικές εκδόσεις μαζί με συνδυασμούς των σκαφών, αυτοκινήτων, σκύλων κ.λπ.
Ο έλεγχος της απόδοσης του μοντέλου πραγματοποιήθηκε μέσω μιας απλής ταξινόμησης, η οποία αξιολόγησε το πόσο εύκολα μπορεί να διαβαστεί η ταυτότητα του αντικειμένου (βάρκα, σκύλος, αυτοκίνητο κ.λπ.) από τις φλοιώδεις αναπαραστάσεις.
Επισήμανση του επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας
«Τα όνειρα που δεν είναι REM και τα αντίστοιχα της φάσης REM γίνονται πιο ρεαλιστικά όσο μαθαίνει το μοντέλο μας», εξηγεί ο Jakob Jordan, ανώτερος συγγραφέας του άρθρου της μελέτης και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
«Τα όνειρα που δεν είναι REM μοιάζουν πολύ με τις εμπειρίες αφύπνισης, ενώ τα όνειρα του τύπου ύπνου REM τείνουν να συνδυάζουν δημιουργικά αυτές τις εμπειρίες», σημείωσε.
Το ενδιαφέρον στοιχείο
Το ενδιαφέρον στοιχείο, που προέκυψε από τα πειράματα ήταν ότι μειώθηκε η ακρίβεια της ταξινόμησης, όταν στο μοντέλο καταργήθηκε η φάση ύπνου REM ή όταν αυτά τα όνειρα έγιναν λιγότερο δημιουργικά! Αντίθετα, όταν αφαιρέθηκε η φάση ύπνου τύπου non-REM, τότε αυτές οι αναπαραστάσεις έτειναν να είναι πιο ευαίσθητες σε αισθητηριακές διαταραχές!
Η σύνδεση με τις συμπληρωματικές λειτουργίες
για τη μάθηση
Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, η εγρήγορση, ο ύπνος non-REM και ο ύπνος REM φαίνεται να έχουν συμπληρωματικές λειτουργίες για τη μάθηση, δηλαδή: Βίωση του ερεθίσματος, παγίωση αυτής της εμπειρίας και ανακάλυψη των σημασιολογικών εννοιών.
«Πιστεύουμε ότι αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν έναν απλό εξελικτικό ρόλο για τα όνειρα, χωρίς να ερμηνεύεται η ακριβής σημασία τους», λέει ο κ. Deperrois.
«Δε πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα όνειρα είναι παράξενα: Αυτή η παραδοξότητα εξυπηρετεί ένα σκοπό. Την επόμενη φορά που θα δείτε «τρελά» όνειρα, ας μην προσπαθήσετε να βρείτε ένα βαθύτερο νόημα. Μπορεί απλώς ο εγκέφαλος να οργανώνει τις εμπειρίες σας», τονίζει χαρακτηριστικά ο ερευνητής.
H εγρήγορση, ο ύπνος non-REM και ο ύπνος REM φαίνεται να έχουν συμπληρωματικές λειτουργίες για τη μάθηση, δηλαδή: Βίωση του ερεθίσματος, παγίωση αυτής της εμπειρίας και ανακάλυψη των σημασιολογικών εννοιών. Φωτογραφία από cromaconceptovisual από το Pixabay
Η χρηματοδότηση της έρευνας
Το ερευνητικό έργο έχει λάβει χρηματοδότηση από:
😴Το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει της συμφωνίας επιχορήγησης 604102 (HBP),.
😴Το πρόγραμμα- πλαίσιο Horizon 2020 βάσει των συμφωνιών επιχορήγησης 720270, 785907 και 945539 (HBP).
😴Το Ελβετικό Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (SNSF, Sinergia-επιχορήγηση CRSII5 180316).
😴Το Interfaculty Research Cooperation (IRC) «Decoding Sleep» του Πανεπιστημίου της Βέρνης.
😴Το Ίδρυμα Manfred Stärk.
Επεξήγηση μεταφραστή
Η συντομογραφία REM σημαίνει γρήγορη κίνηση των ματιών. Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, κινούνται γρήγορα τα μάτια σε διάφορες κατευθύνσεις, αλλά δε στέλνουν οπτικές πληροφορίες στον εγκέφαλο. Αυτό δε συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου εκτός του REM.
©Typologos.com 2022
