To θέατρο, ο Μίμης, η Αλίκη και το ήθος
Απόψεις
Με το Νίκο Μόσχοβο
Δημοσιογράφο – Συγγραφέα
20:49:18,02/02/2021
Ένα σχόλιο του δημοσιογράφου- συγγραφέα Νίκου Μόσχοβου για το «ποιείν ήθος».Φωτογραφία από mechtasbivaetsa1 από το Pixabay
Πριν από χρόνια βρισκόμουν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ως δημοσιογράφος της εφημερίδας «Απογευματινή» και συνάντησα τον αείμνηστο καλό φίλο μου και μεγάλο θεατράνθρωπο του «Θεάτρου Τέχνης», Μίμη Κουγιουμτζή για να μου δώσει μια συνέντευξη σχετικά με την ταινία, που σκηνοθέτησε με νέους ηθοποιούς, καθώς και για να μιλήσουμε για άλλα πράγματα, δικά μας.
Το ρίσκο
Θυμάμαι πως τότε τον είχα ρωτήσει, γιατί πήρε το ρίσκο να σκηνοθετήσει νέους ηθοποιούς, που εμφανιζόταν τότε στον καλλιτεχνικό χώρο, αφού με το κύρος και το ήθος, που είχε, θα μπορούσε να σκηνοθετήσει μέγιστους εκφραστές της υποκριτικής τέχνης (γυναίκες και άνδρες). «Μα για να τους βοηθήσω; Αν δε βοηθήσουμε τους νέους, να «ανοίξουν φτερά», τότε τι κάνουμε ως άνθρωποι και δημιουργοί;», αναρωτήθηκε αφοπλιστικά κι είχε δίκιο ο φίλτατος Μίμης.
Το θυμήθηκα με τα όσα συμβαίνουν τώρα στον καλλιτεχνικό χώρο, γιατί θαρρώ πως το «ποιώ ήθος» ίσον ο/η ηθοποιός θα πρέπει να βρει τη σωστή διάστασή του, σε όλες τις εκφράσεις του. Η θεοποίηση ανθρώπων δεν «οδηγεί» ποτέ στο δρόμο της αληθινής δημιουργίας και του καλλιτέχνη, ο οποίος ή και η οποία δεν απαξιώνει ποτέ τον άλλο ή την άλλη, ακόμα κι αν είναι από τον ίδιο χώρο.
Ως όντα δεν είναι τέλειοι οι άνθρωποι, αλλά το «παν μέτρο άριστον» θα πρέπει να μας «οδηγεί» και να μην «καβαλάμε ποτέ το καλάμι», το οποίο δυστυχώς έχει γίνει βίωμα πράξης και ζωής σε κάποιους δημιουργούς νομίζοντας πως είναι το «κέντρο του κόσμου» ή και η αυθεντία, η οποία πρέπει να επιβληθεί με κάθε μέσο (ψυχολογικό, βιαίο, λεκτικό και πάει λέγοντας). Μέσα σε όλα αυτά υφίσταται πάντοτε μια ειδοποιός διαφορά, η οποία είναι ότι το ήθος δεν παράγεται ούτε με την τέλεια ερμηνεία ή μήτε με την αναγκαστική επιβολή. Ας το πάρουμε αυτό ως κρατούμενο.
Η πραγματική διάσταση
Ο/η ηθοποιός και ο/η κάθε δημιουργός πρέπει να φέρει το ήθος και να δείχνει το φως στον άλλο. Δεν υποβιβάζει.Φωτογραφία από WikimediaImages από το Pixabay
Την ίδια στιγμή βλέπουμε συνέχεια μια αναπαραγωγή του κουτσουμπολιού ακόμα και γύρω από ανθρώπους, οι οποίοι δε βρίσκονται στη ζωή. Πάρτε για παράδειγμα, π.χ. μιλάνε για την αείμνηστη Αλίκη Βουγουκλάκη για παράπλευρα θέματα , αλλά δε θέλουν να παρουσιάσουν την πραγματική διάσταση των όσων έκανε στο χώρο της Τέχνης. Κανείς δε ξέρει κι ούτε θα μάθει ποτέ το πόσο θα είχε εξελιχθεί καλλιτεχνικά η ίδια, αν ζούσε μέχρι και τα βαθιά γεράματα.Όπως δηλαδή, έγινε στην πορεία της ζωής και με άλλους πρωταγωνιστές του παλαιού καλού Ελληνικού κινηματογράφου. Γι’ αυτό το κουτσουμπολιό δε μας αφορά ποτέ και παρά μόνον θέλουμε να δίνουμε την πραγματική διάσταση του κάθε καλλιτέχνη.
Και ξέρετε τι έχουμε διαπιστώσει; Πως οι τάχα «δήθεν», που έχουν θεοποιηθεί οι ερμηνείες τους, φοβούνται τις δύσκολες συνεντεύξεις, ενώ οι δημιουργοί, οι οποίοι- οποίες «ξέρουν το που πατάνε», πραγματικά τις θέλουν. Και κάτι άλλο, ο αληθινός δημιουργός δεν είναι επιλεκτικός, αλλά μένει ποιοτικός, χωρίς να υποβιβάζει κανέναν και τίποτα. Το έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια, στην απλότητα του χαρακτήρα του αείμνηστου του κυρ-Μιχάλη Κατσαρού, στην αλησμόνητη ευγένεια του Θόδωρου Αγγελόπουλου , στην καλοσύνη της αξέχαστης συγγραφέως Ελένης Φαλιάγκα Παπανικολάου, στο λόγο του Amos Meller κι άλλων.
Ποτέ μην υποβιβάσεις κανέναν
Ο/η ηθοποιός και ο/η κάθε δημιουργός πρέπει να φέρει το ήθος και να δείχνει το φως στον άλλο. Δεν υποβιβάζει. Δε χαμογελά αυτάρεσκα, σαν να είναι ο «θεός» ή και η «θεά», που ξέρει αυτός- αυτή μόνον τα μυστικά της τέχνης. Θυμάμαι πως ο Μίμης, μου έλεγε: «Μείνε απλός. Μην κυνηγάς την ποσότητα, αλλά την ποιότητα. Βοήθα τους ανθρώπους στο μέτρο του δυνατού και γράψε πρόζα».
Το «ποιείν ήθος» είναι μια δύσκολη διαδρομή και ενίοτε δεν εφάπτεται της εφήμερης δημοσιότητας, γιατί όπως έλεγε ο Walt Disney: «Πρώτον, σκέψου. Δεύτερον, πίστεψε. Τρίτον, κάνε όνειρα. Tέλος, τόλμησε», και συμπληρώνω ως υπόμνηση ακόμα και στο γράφοντα; «Χωρίς να υποβιβάσεις ποτέ κανέναν»…
©Typologos.com 2021
