Το μικρόβιο των σχεδίων του Da Vinci
Η μικροβιακή σύνθεση των έργων τέχνης
ανακαλύπτει ενδιαφέροντα γεγονότα για το παρελθόν
Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος
18:42:21,11/22/2020

Το σχέδιο “Uomo della Bitta” του Ντα Βίντσι, που επεξεργάστηκαν οι επιστήμονες. To σχέδιο φυλάσσεται στην Corsinian Library στη Ρώμη
Το έργο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι αποτελεί μια πολύτιμη κληρονομιά του 15ου αιώνα για όλη την ανθρωπότητα.
Ασχολούμενος ο πολυσχιδής δημιουργός με ποικίλους τομείς από τη μηχανική ως και την ανατομία, «άνοιξε το δρόμο» για πολλούς επιστημονικούς κλάδους. Τι άλλο, όμως θα μπορούσαν να μας διδάξουν τα σχέδια του Leonardo Da Vinci; Θα μπορούσαν οι μοριακές μελέτες να αποκαλύψουν ενδιαφέροντα δεδομένα από το παρελθόν;
Σ’ αυτές οι ερωτήσεις απάντησε μια διεπιστημονική ομάδα ερευνητών, επιμελητών και βίο-πληροφορικών του Πανεπιστημίου Φυσικών Πόρων και Επιστημών Ζωής ,του Πανεπιστημίου Εφαρμοσμένης Επιστήμης της Βιέννης στην Αυστρία, και του Κεντρικού Ινστιτούτου Παθολογίας Αρχείων και Βιβλίων (ICPAL) στην Ιταλία.
Αμφότεροι συνεργάστηκαν και μελέτησαν τα μικρόβια, που φέρουν επτά διαφορετικά σχέδια του Leonardo Da Vinci.
Η μοριακή μελέτη των έργων τέχνης έχει ήδη αποδειχθεί πολύτιμη προσέγγιση και η πρώτη συγγραφέας του άρθρου της μελέτης Dr. Guadalupe Piñar έχει ερευνήσει ξανά ένα σχετικό θέμα. Η ομάδα της Dr. Piñar κατάφερε το 2019 να διερευνήσει τις συνθήκες αποθήκευσης και ακόμη και την πιθανή γεωγραφική προέλευση τριών αγαλμάτων μέσω της μελέτης του μικροβίου τους.
Εντός του 2020 κατάφερε η ίδια ερευνητική ομάδα να μελετήσει το μικρόβιο των αρχαίων περγαμηνών και να διευκρινίσει τη ζωική προέλευση των δερμάτων, που χρησιμοποιήθηκαν πριν από 1.000 χρόνια για την κατασκευή τους!
Στην παρούσα μελέτη από την αυστριακή- ιταλική ερευνητική ομάδα χρησιμοποιήθηκε μια καινοτόμος γονιδιωματική προσέγγιση που ονομάζεται Nanopore, που θεωρείται ως αλληλουχία τρίτης γενιάς. Έτσι, μπόρεσε να αποκαλύψει για πρώτη φορά την πλήρη σύνθεση πολλών μικροβίων, που φέρουν τα σχέδια του Da Vinci. Η μελέτη δημοσιεύτηκε την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2020 στο Frontiers in Microbiology.
Τα αποτελέσματα δείχνουν μια εκπληκτική κυριαρχία των βακτηρίων έναντι των μυκήτων.
Μέχρι και τώρα θεωρούνταν οι μύκητες ως η κυρίαρχη κοινότητα στην τέχνη που υποστηρίζεται από το χαρτί, ενώ έτειναν να αποτελούν το κύριο επίκεντρο της μικροβιακής ανάλυσης λόγω του δυναμικού βιοαποικοδόμησης.
Σε αυτή τη μελέτη βρέθηκε πως ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των βακτηρίων είναι είτε τυπικό του ανθρώπινου μικροβίου, που εισάγεται σίγουρα με τον εντατικό χειρισμό των σχεδίων κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης ή αντιστοιχεί σε μικρό-βιώματα εντόμων, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν εισαχθεί πολύ καιρό πριν μέσω των μυγών , καθώς και των περιττωμάτων τους.

Δυστυχώς, δεν μπορούν οι επιστήμονες να υποθέσουν ότι αυτό το DNA προέρχεται από τον ίδιο το Leonardo da Vinci. Φωτογραφία από Gordon Johnson από το Pixabay
Η δεύτερη ενδιαφέρουσα παρατήρηση που προέκυψε ήταν η παρουσία πολλού ανθρώπινου DNA!
Δυστυχώς,δεν μπορούν οι επιστήμονες να υποθέσουν ότι αυτό το DNA προέρχεται από τον ίδιο το Da Vinci κι εκτιμούν πως μάλλον θα είχε εισαχθεί όλα αυτά τα χρόνια από τους εργαζόμενους κατά τη διάρκεια της αποκατάστασηασς. Για τις κοινότητες των βακτηρίων και των μυκήτων δηλώνουν πως παρατηρήθηκε μια συσχέτιση με τη γεωγραφική θέση των σχεδίων.
Συνολικά, τα έντομα, οι εργαζόμενοι στην αποκατάσταση και ο γεωγραφικός εντοπισμός φαίνεται ότι έχουν αφήσει ένα αόρατο ίχνος στα σχέδια.
Ωστόσο, είναι δύσκολο να πουν οι επιστήμονες αν κάποιος από αυτούς τους ρύπους προέρχεται από τη στιγμή που ο Leonardo Da Vinci σχεδίαζε τα σχέδιά του.
Παρόλα αυτά υπογραμμίζει η Dr. Piñar τη σημασία που μπορεί να έχει η παρακολούθηση αυτών των δεδομένων, αναφέροντας ότι :
«Η ευαισθησία της μεθόδου προσδιορισμού αλληλουχίας Nanopore προσφέρει ένα εξαιρετικό εργαλείο για παρακολούθηση αντικειμένων τέχνης. Επιτρέπει την αξιολόγηση των μικροβίων και την οπτικοποίηση των παραλλαγών της, λόγω καταστροφικών καταστάσεων.
Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βιο-αρχείο της ιστορίας των αντικειμένων, παρέχοντας ένα είδος δακτυλικού αποτυπώματος για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές συγκρίσεις.
Αυτή η μελέτη αντιπροσωπεύει ένα ακόμη παράδειγμα για το πώς η τεχνολογία Nanopore, σε αυτήν την περίπτωση σε συνδυασμό με τεχνικές μικροσκοπίας, μπορεί να είναι ένα πρακτικό εργαλείο για την ταχεία βιολογική διάγνωση και παρακολούθηση σε ανεκτίμητα αντικείμενα
Παρομοίως, χρειάζονται νέες μέθοδοι και καινούργια; πρωτόκολλα, τόσο για την τεκμηρίως,η όσο και για την ανάκτηση αυτών των φυσικών «βιολογικών αρχείων» που συνοδεύουν όλα τα μοναδικά αντικείμενα της καλλιτεχνικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μας».
©Typologos.com 2020