Θα ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε!

Πλατφόρμα Ιδεών Δημοσιογραφίας

Με το Νίκο Μόσχοβο

Δημοσιογράφο-Συγγραφέα

17:39:13,01/29/2022

Θα ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε! Περί ου ο λόγος, για τις απόψεις που διατυπώνονται «ένθεν»  και «κείθεν» σχετικά με τη δημοσιογραφία μέσα από το «πρίσμα» των ιδεοληψιών.

Από τη μια πλευρά (σ.σ. η «νεοφιλελεύθερη τάση»;) εκφράζεται η άποψη πως δεν υφίσταται ο ερευνητικός κλάδος και η δημοσιογραφία είναι μια.

Από την άλλη μεριά (σ. σ. η «προοδευτική – αριστερή τάση»;) διατυπώνεται η γνώμη ότι η διαφημιστική δημοσιογραφία  ή και δημοσιογραφία εταιρικής ετικέτας – κοινώς λεγόμενη ως brand Journalism- αντίκειται στο κώδικα δεοντολογίας.

Οι ορισμοί

Οι ορισμοί, όμως, στα εκπαιδευτικά εγχειρίδια και η πρακτική, που έχει καθιερωθεί παγκοσμίως, αλλά λένε. Παραθέτουμε, ορισμένους από αυτούς επί λέξει:

Ο ορισμός της ερευνητικής δημοσιογραφίας

«Ερευνητική δημοσιογραφία είναι το είδος της δημοσιογραφίας που προσπαθεί να ανακαλύψει τις πληροφορίες του δημόσιου συμφέροντος και τις οποίες  προσπαθεί κάποιος να κρύψει», αναφέρει το λεξικό του Πανεπιστημίου του Cambridge.

«Ερευνητική δημοσιογραφία δεν είναι η ημερήσια αναφορά, η δημοσιογραφική διαρροή, η υποβολή εκθέσεων και η μοναδική πηγή, η κατάχρηση των πληροφοριών, καθώς και η δημοσιογραφία των Paparrazi.

Αντίθετα, είναι η δημοσιογραφία που δρα ως ο «φύλακας» της κοινωνίας, εκθέτοντας το πώς παραβιάζονται οι νόμοι και οι κανονισμοί, καθώς και καθιστά υπόλογους τους ισχυρούς για τις παραβιάσεις».

Τάδε έφη η  καθηγήτρια  επαγγελματικής πρακτικής στον τομέα της Ερευνητικής  Δημοσιογραφίας  και διευθύντρια του Κέντρου Ερευνητικής Δημοσιογραφίας «Toni Stabile», Sheila Coronel στο βιβλίο με τίτλο «Digging Depper»(2012).

Άρα, η ερευνητική δημοσιογραφία υπάρχει ως κλάδος κι είναι αυτή, που ελέγχει τους ισχυρούς (κοινώς λαϊκά τους κυβερνώντες ή όσους- όσες διαθέτουν μία δύναμη εξουσίας «στα χέρια τους»).

Ο ορισμός της brand Journalism

«H δημοσιογραφία εταιρικής ταυτότητας ή brand journalism στοχεύει στη δημιουργία – διανομή σχετικού  και πολύτιμου  περιεχομένου από δημοσιογράφους, προκειμένου  να προσελκύσουν, να αποκτήσουν, καθώς και να συμμετάσχουν σε ένα  σαφώς καθορισμένο και κατανοητό  στόχο για το  κοινό. Παρέχει,δε,πληροφορίες προς κάθε αγοραστή- καταναλωτή, ώστε να είναι καλύτερα ενημερωμένος»-(Ινστιτούτο Περιεχομένου του Μάρκετινγκ).

«Είναι το Brand Journalism το ίδιο με τη δημοσιογραφία;Απολύτως. Είναι απλώς ένα άλλο είδος- τύπος δημοσιογραφίας, όπως η πολιτική δημοσιογραφία είναι δημοσιογραφία, η αθλητική δημοσιογραφία και  τα ιστολόγια για τοπικά θέματα είναι δημοσιογραφία, ακόμη και οι αναρτήσεις στο Facebook για τα γεγονότα της γειτονιάς είναι δημοσιογραφία»- (Thomas Scott και Greg Lacour,άρθρο από τους Brand Journalists),

«Ως δημοσιογραφία επωνυμίας μπορεί να οριστεί ως η χρήση της αξιοπιστίας και της επιρροής των ειδήσεων για την αφήγηση μιας εταιρικής ιστορίας, προκειμένου να επιτευχθεί η ανταγωνιστική διαφοροποίηση. Έχει τις «ρίζες της» στις αρχές της παραδοσιακής δημοσιογραφίας και της καλής αφήγησης. Δημιουργεί ιστορίες που είναι πραγματικές, ισορροπημένες, καλά διερευνημένες, επίκαιρες και συναρπαστικές. Πρέπει να περιλαμβάνει τη διαφάνεια, την κατανόηση των αξιών των ειδήσεων και τη συνάφεια με τις ανησυχίες του κοινού» -(Οδηγός για τη Brand Journalism για δημοσιογράφους, υπεύθυνους δημοσίων σχέσεων, επικοινωνιολόγους κλπ).

Η δημοσιογραφία ποτέ δεν ήταν μια

Ας μη ξεχνάμε πως ποτέ η δημοσιογραφία δεν ήταν μια, αλλά ξεκίνησε από την έντυπη μορφή και την εξέλιξη των βασικών στοιχείων  αυτής μέσα στην πορεία του χρόνου.

Εξελίχθηκε σε διάφορους τύπους- κλάδους της δημοσιογραφίας στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο.

Εξελίχθηκε σε κλάδους και στους εξής τομείς: Αθλητισμός, Ιατρική, Επιστήμη (γενικότερα), Πολιτισμός- Κινηματογράφος ( με παρακλάδια την κριτική και το δημοσιογραφικό ντοκιμαντέρ), Οικονομία, Τουρισμός( με παρακλάδι τη ταξιδιωτική αφήγηση) κλπ.

Επίσης, το φωτορεπορτάζ  ή φωτοειδησεογραφία είναι ένας εξειδικευμένος τομέας της δημοσιογραφίας και οι φωτορεπόρτερ αποτελούν μέλη ιστορικών Ενώσεων δημοσιογράφων στο εξωτερικό, αλλά και τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα.

Χώρια πως υφίσταται και το γεγονός ότι διεθνώς λειτουργούν ενώσεις ερευνητικής, επιστημονικής,πολιτιστικής τουριστικής δημοσιογραφίας κι άλλες, ενώ έχουν θεσπιστεί αντίστοιχα  βραβεία από φορείς και ιδρύματα του Τύπου.

«Υπό τον τύπο των ήλων»

για τη διαφήμιση

Σε ότι αφορά στην άποψη πως η διαφημιστική δημοσιογραφία αντίκειται στον κώδικα δεοντολογίας φαίνεται πως η υποκριτική συμπεριφορά  διατρέχει ορισμένους στον κλάδο, διότι:

1.Όταν σου λέει ο αρχισυντάκτης πως θα πεις στην τάδε εταιρική εκδήλωση και θα κάνεις ρεπορτάζ γι’ αυτήν, επειδή ο επιχειρηματίας είναι φίλος του εκδότη, τότε είναι «όλα καμωμένα και ωραία»;

2.Όταν ετοιμάζεις ένα ένθετο για μια έκθεση και έχει μέσα διαφημιστικές καταχωρήσεις δημόσιων οργανισμών και συνεντεύξεις αξιωματούχων, τότε τι είναι; Δεν είναι διαφημιστική δημοσιογραφία;

Φυσικά και είναι Brand Journalism αμφότερες  οι παραπάνω περιπτώσεις. Ας πούμε ξεκάθαρα για μια φορά τα πράγματα «με το όνομά τους» και ας μην «κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας».

Για την επιβίωση

των ελεύθερων επαγγελματιών δημοσιογράφων

Εξάλλου, η δημόσια ή και η εταιρική διαφήμιση, η συγγραφή- προβολή  επιχειρηματικών  άρθρων, η παραγωγή δημοσιογραφικών υπηρεσιών και οι συνδρομές αποτελούν σήμερα τους τέσσερις «πυλώνες» χρηματοδότησης της  σύγχρονης δημοσιογραφίας.

Επιπλέον, στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα  εκατοντάδες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες από επαγγελματίες δημοσιογράφους- μέλη Ενώσεων Συντακτών με μπλοκ και τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, που επιβιώνουν ή προσπαθούν να επιβιώσουν αναπτύσσοντας τους τέσσερις πυλώνες.

Το θέμα με την καταβολή του  2% επί της διαφήμισης από τους μεγάλους εκδότες προς τον ΕΔΟΕΑΠ είναι ένα άλλο ζήτημα από την υπαρκτή brand journalism, που πρέπει προφανώς να αντιμετωπιστεί.  Στην «άλλη πλευρά του φεγγαριού», όμως, επικρατεί ένα κορυφαίο ζήτημα, που αφορά κυρίως στην επιβίωση- ασφάλιση των πολλών αυτοαπασχολούμενων διαδικτυακών δημοσιογράφων και των μικρών  ατομικών εκδοτών, οι οποίοι – οποίες δεν αποτελούν σήμερα μέλη του οργανισμού, διότι απλά αυτός δέχεται μόνο συντάκτες του έντυπουΤύπου ως μέλη.

Η πρόταση 

Με μία καταστατική  και νομοθετική  ρύθμιση, όμως, θα μπορούσαν -κάλλιστα –  οι αυτοαπασχολούμενοι – αυτοαπασχολούμενες δημοσιογράφοι να εγγραφούν στο ΕΤΑΠ- Μ.Μ.Ε., και στον ΕΔOΕΑΠ, όπου να πληρώνουν εκεί π.χ. τα 220 ευρώ της Α’ Ασφαλιστικής Κατηγορίας.

Γιατί π.χ. τα 220 ευρώ να μην τα εισπράττει ο ΕΔΟΕΑΠ;Και για να μην υπάρξει πρόβλημα με τα οικονομικά του οργανισμού καταθέτουμε την εξής ξεκάθαρη πρόταση:

Να εγγραφούν και να παραμένουν ως μέλη των ΕΤΑΠ- Μ.Μ.Ε. και Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π μόνον όσοι – όσες αυτοαπασχολούμενοι – αυτοαπασχολούμενες δημοσιογράφοι καταβάλλουν διαπιστωμένα τη μηνιαία ασφαλιστική εισφορά στον Ε.Φ.ΚΑ ή και τις μηνιαίες δόσεις της διαφοράς από δηλωμένη μισθωτή εργασία.  

Η υποκρισία

Με «υποκριτικούς αφορισμούς» και χωρίς να λεχθούν ξεκάθαρες κουβέντες για τα πραγματικά προβλήματα θα «βαθαίνει» όλο και περισσότερο η κρίση στον κλάδο των δημοσιογράφων προς όφελος μόνον:

♦Αυτών,που ξέρουν να «γράφουν αγιογραφίες», να μην ερευνούν και να λένε «καλά λόγια» για την εκάστοτε κυβερνητική εξουσία ή κομματική προπαγάνδα. 

♦Αυτών, που στο όνομα των αγώνων που «ποτίστηκαν με μαρτύρια – αίμα», και βρισκόμενοι σήμερα στη θέση του δημοσίου, φοράνε το προσωπείο του μαχητή και του υπερασπιστή της δημοκρατίας, ενώ δεν έχουν να χάσουν τίποτα στη πράξη.

♦Αυτών, που σε «κτυπούν φιλικά στην πλάτη», ώστε να έχουν πάντα «πρώτη θέση στο στασίδι», να σε συμβουλεύουν να δεχθείς την απόλυση και να εμφανίζονται συνέχεια ως οι μοναδικοί μεγάλοι αγωνιστές- εκπρόσωποι του κλάδου.

Δε θα ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε!

Δε θα ξεχάσουμε- όμως- κι αυτά που ξέρουμε!

Δε θα ξεχάσουμε ποτέ τον αγώνα επιβίωσης, που δίνουν  καθημερινά τόσοι άνθρωποι εργαζόμενοι των Μ.Μ.Ε. στο στίβο της ελεύθερης οικονομίας! Η δημοσιογραφία θα ζήσει και θα αναπτυχθεί μέσα από τους κλάδους:

1.All platform Journalist

2,Backpack Journalist

3,Backpack reporter

4.Electronic Journalist

5.Multi-platform Journalist

6.Multi-platform reporter

7.One –person Band

8.Solo Journalist

9.Solo Video Journalist

10.Video Journalist

11.Video reporter

12.Visual Storyteller.

13.Copywriter.

Το αύριο είναι κιόλας εδώ και θα αναπτυχθεί, παρά τις ιδεοληψίες «ένθεν» και «κείθεν», που προσπαθούν με «νύχια και δόντια» να κρατήσουν δέσμια τη δημοσιογραφία προς όφελος των στρατηγικών παλαιότερων εποχών.

©Typologos.com 2022