Οσίου Γρηγορίου του Διαλόγου Πάπα Ρώμης

by News Typologos · 12 Μαρτίου 2020

Ο Όσιος Γρηγόριος ο Α’ Διάλογος Πάπας Ρώμης, αρνιόταν κατηγορηματικά τον τίτλο του «οικουμενικού πάπα», τον οποίο του πρότεινε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Ευλόγιος (579/580 – 607 μ.Χ.) και με ειλικρίνεια ήθελε να τον αποκαλούν «δούλο του Θεού».Φωτογραφία από Peter H από το Pixabay

Σήμερα είναι η γιορτή του Οσίου Γρηγορίου του Α’ Διαλόγου Πάπα Ρώμης, ο οποίος γεννήθηκε το 540 μ.Χ. από το Γορδιανό και τη Συλβία. Πήρε το προσωνύμιο «Διάλογος», γιατί συνέγραψε έργα με ερωτήσεις και αποκρίσεις.

Σπούδασε ιδιαίτερα τη νομική, αλλά θεωρείται ότι δεν κατείχε τα Ελληνικά και γνώριζε μόνο τα Λατινικά. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β’ (565 – 576 μ.Χ.) το διόρισε το 570 μ.Χ. στη θέση του πραίτορα της Ρώμης, αλλά με το θάνατο του πατέρα αξιοποίησε τη μεγάλη οικογενειακή περιουσία σε φιλανθρωπίες και στην ίδρυση τουλάχιστον έξι Ιερών Μονών στη Σικελία.

Το 575 μ.Χ. ίδρυσε μοναστήρι για τον Απόστολο Ανδρέα στην οικία, που ζούσε στη Ρώμη, ενώ έγινε μοναχός κι αργότερα ηγούμενος.

Χειροτονήθηκε διάκονος και το 579 μ.Χ. ορίστηκε αντιπρόσωπος, του Πάπα Ρώμης στην Κωνσταντινούπολη όπου γνώρισε όλα τα σημαίνοντα πρόσωπα της εποχής.

Διατήρησε,δε, αλληλογραφία με την αδελφή του αυτοκράτορα Μαυρίκιου (582 – 602 μ.Χ.) και τον ιατρό του αυτοκράτορα πατρίκιο Θεόδωρο από το 586 μ.Χ. μετακαλέστηκε στη Ρώμη.

Το 590 μ.Χ. πέθανε ο Πάπας Ρώμης Πελάγιος Β’ από επιδημία και ζήτησε ο λαός να ανέλθει ο Γρηγόριος στον επισκοπικό θρόνο , αλλά ο ίδιος ήταν απρόθυμος κι έγραψε μια ολόκληρη πραγματείας για το βαρυσήμαντο έργο του Επισκόπου και για τα προσόντα που αυτός θα πρέπει να έχει.

Ωστόσο, τελικά ανήλθε στον επισκοπικό θρόνο της Ρώμης ως Πάπας Γρηγόριος Α’ σε μια ταραχώδη περίοδο με επιδημία, τη πλημμύρα του ποταμού Τίβερη και τους Λομβαρδούς, οι οποίοι είχαν κατακτήσει πολλά μέρη της Ιταλίας.

Οι εισβολείς ήθελαν να καταλάβουν τις εξής περιοχές (Ρώμη, Ραβέννα, Νεάπολη, Βενετία, Σικελία, Σαρδηνία και Κορσική), οι οποίες διοικούνταν τότε από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ωστόσο, ο Πάπας Γρηγόριος εκχριστιάνισε τους Αγγλοσάξονες στέλνοντας 40 μοναχούς με επικεφαλής τον Αυγουστίνο της Καντουαρίας στη Βρετανία.

Παράλληλα, έδωσε εντολές στους κατά τόπους υπευθύνους των παπικών κτημάτων να μεριμνούν για την αποφυγή κάθε αδικίας και παράνομου πλουτισμού, ενώ κατά διαστήματα έτρωγε μαζί με τους πιο πτωχούς της Ρώμης.

Ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που αντιμετώπισε ο ίδιος ήταν το σχίσμα των Επισκόπων της Λιγουρίας, της Ιστρίας και της Βενετίας, οι οποίοι δε δέχονταν την Ε’ Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε το 553 στην Κωνσταντινούπολη.Η Ε’ Οικουμενική Σύνοδος είχε καταδικάσει ως νεστοριανικά τα «Τρία Κεφάλαια», που είναι το πρόσωπο και τα έργα του Θεοδώρου Μοψουεστίας, τα έργα του Θεοδωρήτου Κύρου κατά του Κυρίλλου Αλεξανδρείας και την επιστολή του Ίβα Εδέσσης προς Μάριν τον Πέρση.

Οι διαφωνούντες δυτικοί Επίσκοποι θεωρούσαν ότι η καταδίκη αυτή προωθούσε το συμβιβασμό με τους Μονοφυσίτες κι είχαν διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με τη Ρώμη. Ο Όσιος Γρηγόριος ο Α’ Διάλογος Πάπας Ρώμης προσπαθούσε συνέχεια να πείσει τους διαφωνούντες Επισκόπους ότι η Ε’ Οικουμενική Σύνοδος δεν ερχόταν σε αντίθεση με το δόγμα της Χαλκηδόνας (Δ’ Οικουμενική Σύνοδος) . Κατόρθωσε, δε, να μεταστρέψει τη γνώμη κάποιων Ιεραρχών, αλλά η άρση του σχίσματος έγινε μετά από την κοίμησή του.

Στο θέμα των εισβολέων Λομβαρδών δε βοηθήθηκε ο Πάπας Γρηγόριος από τον αυτοκράτορα της Κωνσταντινουπόλεως Μαυρίκιο και από το Βυζαντινό έξαρχο της Ραβέννας Πατρίκιο, διότι η Αυτοκρατορία απειλούνταν συγχρόνως από τους Πέρσες, τους Σλάβους, τους Αβάρους και τους Μαυρούσιους.

Έτσι, ο Γρηγόριος σύναψε τελικά μία συνθήκη με τους Λομβαρδούς, στους οποίους κατέβαλε μεγάλο χρηματικό ποσό κι ετήσιο φόρο πολυτελείας.

Ο Όσιος Γρηγόριος ο Α’ Διάλογος Πάπας Ρώμης, όμως δεν έφερε καμία ευθύνη για το γεγονός ότι ο παπικός θρόνος μετατράπηκε στην πορεία του χρόνου σε κοσμική εξουσία κι ούτε ευθύνεται για τη συνεργασία των μεταγενέστερων παπών με τους Φράγκους. Ο Όσιος Γρηγόριος ο Α’ Διάλογος δεν αμφισβήτησε ποτέ την εξουσία του Βυζαντινού αυτοκράτορα και προέτρεπε τους πιστούς να προσεύχονται γι’ αυτόν.Επίσης, ο ίδιος αρνήθηκε κατηγορηματικά τον τίτλο του «οικουμενικού πάπα»,. για τον οποίο προτάθηκε από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Ευλόγιο (579/580 – 607 μ.Χ.) κι ήθελε να τον αποκαλούν μόνο «δούλο του Θεού». Σεβόταν, δε, τα δικαιώματα και την εκκλησιαστική δικαιοδοσία των άλλων Επισκόπων.Ο Όσιος Γρηγόριος ο Α’ Διάλογος Πάπας Ρώμης κοιμήθηκε το 604 μ.Χ. από αρθριτική νόσο.