O Toυρισμός μετά από την πανδημία COVID-19
Θα γίνουν οι ταξιδιώτες λιγότερο τολμηροί;
Ένα δύσκολο ερώτημα προς επίλυση
Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος
18:19:48,02/28/2021

Οι ειδικοί βρήκαν πως όσοι- όσες αντιλαμβάνονται την πανδημία COVID-19 ως μια μεγάλη απειλή, εμπλέκονται υποσυνείδητα σε συμπεριφορές , προκειμένου να μειώσουν τις αντιλήψεις σχετικά με το ταξίδι.Φωτογραφία από Lorri Lang από το Pixabay
Tο βαθιά ριζωμένο ανθρώπινο ένστικτo για την αποφυγή των ασθενειών θα μπορούσε να κάνει λιγότερο πρόθυμους τους τουρίστες και να πραγματοποιήσουν ταξίδια σε μέρη του πλανήτη, αλλά μια έρευνα του Κέντρου Διαχείρισης Τουρισμού και Πολιτισμού της Σχολής Επιχειρήσεων της Κοπεγχάγης «ανοίγει το δρόμο» για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Οι μακροπρόθεσμες ψυχολογικές συνέπειες
«Θέλαμε να κοιτάξουμε πέρα από την τρέχουσα κρίση και να εξετάσουμε τη μελλοντική ψυχή του ταξιδιώτη μετά εκ της πανδημίας COVID-19», λέει ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Marketing και του Τουρισμού του Κέντρου Διαχείρισης Τουρισμού και Πολιτισμού της Σχολής Επιχειρήσεων της Κοπεγχάγης, Florian Kock.
Η συγκεκριμένη έρευνα είναι η πρώτη του είδους που ξεπέρασε την επιφάνεια και εξέτασε τις μακροπρόθεσμες ψυχολογικές συνέπειες, ανακαλύπτοντας ότι η πανδημία έχει επηρεάσει συχνά υποσυνείδητα τις στάσεις και τις συμπεριφορές των τουριστών με απρόβλεπτους τρόπους!
Tα τωρινά κίνητρα των τουριστών
Η έρευνα διαπίστωσε ότι o τουρισμός μετά από την πανδημία COVID-19 θα μπορούσε να περιορίσει τα κίνητρα των τουριστών για νέες περιπέτειες με τους ανθρώπους να γίνονται πιο πιστοί στον προορισμό, να επιστρέφουν σε μέρη που βρίσκονται ήδη και διαβλέπει πως θα μπορούσαμε να επιλέξουμε ακούσια αυτές τις επιλογές, επειδή γινόμαστε πιο «ξενοφοβικοί» απέναντι στους ξένους και στους ταξιδιωτικούς κινδύνους σε άλλες χώρες .
«Διαπιστώσαμε ότι μια απειλή εκ του ιού της πανδημίας COVID-19 έκανε τους ανθρώπους να υπερεκτιμούν το πλήθος των δημόσιων χώρων και να αισθάνονται άβολα σε πολυσύχναστα μέρη, όπως είναι τα εστιατόρια ή τα εμπορικά κέντρα. Η κατανόηση του μακροπρόθεσμου ψυχολογικού αντικτύπου της πανδημίας θα είναι ένας κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας για τις επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια και πολύ μετά από την εποχή του COVID-19», επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής Florian Kock.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε το Νοέμβριο του 2020 στο 85ο τεύχος του περιοδικού «Annals of Tourism Research».
Ανθρώπινη συμπεριφορά
Οι άμεσες επιπτώσεις της πανδημίας στην αλλαγή της συμπεριφοράς (π.χ. η πραγματοποίηση λιγότερων ταξιδιών) είναι γνωστές, αλλά για να κατανοήσουν οι ερευνητές το πώς η πανδημία επηρεάζει τη συμπεριφορά, εξέτασαν το εξελικτικό παρελθόν και εντόπισαν τους μηχανισμούς που χρησιμοποίησαν οι πρόγονοί μας, για την αντιμετώπιση των ασθενειών. Για να καταλάβουν το πώς η πανδημία θα επηρεάσει τη συμπεριφορά στο μέλλον, έπρεπε οι ειδικοί να κατανοήσουν το πώς επηρέασε τη συμπεριφορά στο παρελθόν.
Αυτή η προσέγγιση πραγματοποιήθηκε μέσω της εξελικτικής ψυχολογίας.
Οι ερευνητές εξηγούν ότι ο θάνατος από μια μεταδοτική ασθένεια αποτελούσε τη μείζονα απειλή για τους ιστορικούς και προϊστορικούς προγόνους μας. Κατά συνέπεια, σήμερα έχει εμπλακεί ένα κίνητρο αποφυγής ασθενειών στη συμπεριφορά κι αποφεύγουμε το βήχα, το φτέρνισμα, τη βρωμιά, τις μυρωδιές ή όλα τα είδη αντικειμένων που μεταδίδουν παθογόνα (π.χ. τα περιττώματα, το αίμα ή τα σάπια τρόφιμα).
«Η αποφυγή των ασθενειών βασίζεται στην ιδέα ενός συμπεριφορικού ανοσοποιητικού συστήματος που συνυπάρχει με το φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα και επιτρέπει στους ανθρώπους να αποφεύγουν τις νόσους. Επομένως, έχει μεγάλη σημασία να μελετηθούν οι επιδράσεις του συμπεριφορικού ανοσοποιητικού συστήματος των τουριστών σε σχέση με την πανδημία COVID -19», επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής Florian Kock.
Οι κίνδυνοι που συσχετίζονται με ταξίδια
Ποιοι, όμως, είναι οι κίνδυνοι, που συσχετίζονται με τα ταξίδια εν καιρώ του κορονοϊού;
Στο ερώτημα «απάντησαν» δυο μελέτες, που πραγματοποιήθηκαν στην αρχή της πανδημίας σε δείγμα 960 Αμερικανών ταξιδιωτών (σ.σ. τοποθετημένων δημογραφικά).
Οι επιστήμονες μπόρεσαν να κατανοήσουν τις βαθιές ριζικές αλλαγές της συμπεριφοράς, που συντελούνται γύρω από τα ταξίδια, συγκεντρώνοντας εμπειρικές γνώσεις για το αντιληπτό άγχος και τις απειλές προς τους ξένους, τις ταξιδιωτικές προθέσεις των τουριστών(σ.σ. συμπεριλαμβανομένου του ταξιδιού σε ένα ξένο προορισμοί), το πλήθος των αντιλήψεων, την επαφή με ντόπιους ή και την κράτηση ταξιδιωτικής ασφάλισης.
Έτσι, διαπίστωσαν ότι το αίσθημα του ευάλωτου ως προς την πανδημία COVID-19 ενεργοποιεί το λεγόμενο «συμπεριφορικό ανοσοποιητικό σύστημα» που με τη σειρά του, κάνει τους ανθρώπους να εμπλέκονται σε διάφορες συμπεριφορές, οι οποίες βοήθησαν τους προγόνους μας να επιβιώσουν,όταν αντιμετώπιζαν μια ασθένεια.

Ένας τουριστικός προορισμός σαν την Ελλάδα θα πρέπει να αυξήσει ή να υπενθυμίσει την αφοσίωση των τουριστών ως προς τη χώρα μας, λαμβάνοντας ταυτόχρονα όλα εκείνα τα μέτρα με τα οποία θα αισθάνονται ασφαλείς ή προστατευμένοι για την πανδημία COVID-19 στη χώρα μας. Φωτογραφία από Loïc P. από το Pixabay
Η πρώτη μελέτη
Με την πρώτη μελέτη μέτρησαν οι επιστήμονες το βαθμό, στον οποίο αντιλαμβάνονται τα άτομα τον υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από την πανδημία COVID-19. Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι όσοι -όσες φοβούνται την πανδημία COVID-19 είναι πιο επιρρεπείς στο να είναι «εθνικιστικοί και ξενοφοβικοί»,πράγμα που σημαίνει ότι ευνοούν εκείνους που είναι σαν τους εαυτούς τους, καθώς και αποφεύγουν τους ξένους. Επίσης,αντιλαμβάνονται τις καταστάσεις και τους δημόσιους χώρους (π.χ. ένα εστιατόριο) ότι είναι πιο πολυσύχναστοι από άτομα που πιστεύουν ότι διατρέχουν λιγότερο κίνδυνο.
«Όλες αυτές οι συμπεριφορές βοήθησαν τους προγόνους μας,στο να αντιμετωπίσουν τις ασθένειες και έτσι αυτέςεξακολουθούν να ενεργοποιούνται στη σύγχρονη εποχή:Το να γίνεις «κολλεκτιβικός (ή εθνικιστικός)» αύξησε την πιθανότητα της επιβίωσης, επειδή η αποφυγή των αλλοδαπών και του πλήθους μείωσε την πιθανότητα της εμφάνισης άγνωστων ασθενειών», υποστηρίζει ο έτερος συγγραφέας του άρθρου – καθηγητής και διευθυντής του Κέντρου Τουρισμού και Διαχείρισης Πολιτισμού της Σχολή Επιχειρήσεων της Κοπεγχάγης, Alexander Josiassen.
Η δεύτερη μελέτη
Ωστόσο, η δεύτερη μελέτη δε διαπίστωσε άνοδο της ξενοφοβίας μεταξύ των τουριστών, αλλά οι ειδικοί βρήκαν πως όσοι- όσες αντιλαμβάνονται την πανδημία COVID-19 ως μια μεγάλη απειλή, εμπλέκονται υποσυνείδητα σε συμπεριφορές , προκειμένου να μειώσουν τις αντιλήψεις σχετικά με το ταξίδι.
Έτσι, οι ίδιοι οι τουρίστες χωρίς να μειώσουν τη διάθεση για ανακάλυψη και ταξίδια, βρήκαν στρατηγικές για το μετριασμό του ταξιδιωτικού κινδύνου. Μερικά παραδείγματα είναι τα εξής:
♦Ταξιδεύουν σε ομάδες (σ.σ. Το ερώτημα που προκύπτει τώρα είναι, εάν οι ολιγομελείς ομάδες αποτελούν το μέλλον στα ομαδικά ταξίδια;)
♦ Αγοράζουν ταξιδιωτική ασφάλιση (σ.σ. Αυτό σημαίνει την καλύτερη ανάπτυξη υπηρεσιών ταξιδιωτικής ασφάλισης από τα τουριστικά πρακτορεία και τους δημόσιους ή ιδιωτικούς ασφαλιστικούς οργανισμούς).
♦Επισκέπτονται τα μέρη που είχαν μεταβεί στο παρελθόν, αυξάνοντας έτσι την αφοσίωση στον προορισμό (σ.σ. Αυτό σημαίνει πως ένας τουριστικός προορισμός σαν την Ελλάδα θα πρέπει να αυξήσει ή να υπενθυμίσει την αφοσίωση των τουριστών ως προς τη χώρα μας, λαμβάνοντας ταυτόχρονα όλα εκείνα τα μέτρα με τα οποία θα αισθάνονται ασφαλείς ή προστατευμένοι για την πανδημία COVID-19 στη χώρα μας).
«Τώρα διεξάγουμε περαιτέρω μελέτες για τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο της πανδημίας στο μυαλό του ταξιδιώτη, για να δούμε αν αυτά τα βαθιά ριζωμένα αρνητικά κοινωνικά αποτελέσματα θα μπορούσαν να διαρκέσουν για χρόνια ή ακόμη και για τις επόμενες γενιές», καταλήγει ο καθηγητής, Alexander Josiassen.
©Τypologos.com 2021