Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας κι ενοχές
Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας
μπορεί να μειώσει τις ενοχές
και να «οδηγήσει»
σε ακούσιες αρνητικές κοινωνικές συνέπειες
Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος
00:08:51,03/07/2022

Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας μπορεί να μειώσει τα συναισθήματα ενοχής, περιορίζοντας έτσι αντιδράσεις, όπως είναι η γενναιοδωρία που είναι σημαντικές για τις ανθρώπινες σχέσεις. Φωτογραφία από Bhikku Amitha από το Pixabay
Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας αποτελεί μια πρακτική διαχείρισης του στρες με αρχαία καταγωγή που καλλιεργεί τη μη επικριτική επίγνωση της παρούσας στιγμής. Συχνά, η μέθοδος αυτή κατευθύνει τη προσοχή στις σωματικές αισθήσεις της αναπνοής.
Μια μέθοδος προερχόμενη
από τα «βάθη» των αιώνων
Ως μέθοδος είναι εμπνευσμένη από τις βουδιστικές πρακτικές αιώνων που αποτελούνταν από ένα κράμα φιλοσοφιών και διαλογισμών.
Στο σύγχρονο κόσμο υφίσταται μια κοσμική εκδοχή της ενσυνειδητότητας, που αποτελείται μόνον από διάφορους διαλογισμούς, οι οποίοι γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς.
Σήμερα λειτουργούν και πολλές εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας,που βοηθούν στη δημιουργία της αυτογνωσίας, ενώ αρκετές μεγάλες εταιρείες ενσωματώνουν τα προγράμματα εκπαίδευσης εν-συνείδησης στα προγράμματα σπουδών των μελών του προσωπικού τους.
Το απροσδόκητο μειονέκτημα
Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει και ένα απροσδόκητο μειονέκτημα στις κοσμικές πρακτικές του διαλογισμού επίγνωσης.
Αυτό δείχνει με νέα έρευνα, που υλοποιήθηκε με επικεφαλής τη Σχολή Επιχειρηματικότητας «Φόστερ» του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον των Η.Π.Α. και η οποία δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 23 Δεκεμβρίου 2021 στο περιοδικό «Journal of Personality and Social Psychology»
Δήλωση επίκουρου καθηγητή
«Ο διαλογισμός μπορεί να μειώσει τα συναισθήματα ενοχής, περιορίζοντας έτσι αντιδράσεις, όπως είναι η γενναιοδωρία που είναι σημαντικές για τις ανθρώπινες σχέσεις», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας του άρθρου της έρευνας και επίκουρος καθηγητής διοίκησης κι οργάνωσης της Σχολής Επιχειρηματικότητα«Φόστερ» του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, Andrew Hafenbrack , ο οποίος μελετά την ενσυνειδητότητα.
Τα αρνητικά συναισθήματα
Οι ερευνητές ήθελαν αρχικά να μάθουν το πώς ο διαλογισμός με επίγνωση μειώνει τα αρνητικά συναισθήματα, όπως είναι ο θυμός και η ενοχή.
«Τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να μην είναι ευχάριστα, αλλά μπορούν να μας βοηθήσουν να «πλοηγηθούμε» σε κοινωνικές καταστάσεις και να διατηρήσουμε τις σχέσεις. Αν κάποιος θυμώσει πραγματικά και φωνάξει στο αφεντικό του ή πραγματοποιεί κάτι τέτοιο, και απολυθεί ή κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ανασφαλείς, τότε ξέρετε ότι αυτό είναι κακό Δεν είναι όλα τα αρνητικά συναισθήματα τα ίδια όσον αφορά στα είδη των συμπεριφορών», εξήγησε ο κ. Hafenbrack.
Διαλογισμός
και σύντομες χρονικές περιόδους
Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ένοχοι, τείνουν να εστιάζουν προς τα έξω προς τους άλλους ανθρώπους, κάτι που μπορεί να «προωθήσει» τις επανορθωτικές ενέργειες.
«Ο διαλογισμός για σύντομες χρονικές περιόδους είναι ένα «εργαλείο» που μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται καλύτερα, ακριβώς όπως το να καταναλώσουν μία ασπιρίνη, όταν έχουν ένα πονοκέφαλο. Έχουμε την ευθύνη ως ερευνητές να μοιραστούμε όχι μόνο τα πολλά θετικά αποτελέσματα του διαλογισμού, αλλά και τις ακούσιες παρενέργειες, όπως είναι η δυνατότητα να χαλαρώσει περιστασιακά η ηθική «πυξίδα» κάποιου ανθρώπου», διευκρίνισε ο κ. Hafenbrack.
Οκτώ πειράματα
για το διαλογισμό
Προς καλύτερη κατανόηση των πρακτικών του διαλογισμού πραγματοποίησαν οι ερευνητές συνολικά οκτώ πειράματα με περισσότερους από 1.400 συμμετέχοντες στις Η.Π.Α. και στην Πορτογαλία.
Οι συμμετέχοντες διέφεραν σε κάθε πείραμα.
Κάποιοι ήταν ενήλικες στις Η.Π.Α. που προσλήφθηκαν διαδικτυακά. Κάποιοι ήταν μεταπτυχιακοί φοιτητές, οι οποίοι φοιτούσαν σε πανεπιστήμιο στην Πορτογαλία.
Μια άλλη ομάδα αποτελούνταν κυρίως από προπτυχιακούς φοιτητές της Σχολής Επιχειρηματικότητας «Γουάρτον».
Τα δύο πρώτα πειράματα
Με το πρώτο πείραμα απέδειξαν οι ερευνητές ότι η ενσυνειδητότητα μειώνει τα αισθήματα ενοχής. Στους συμμετέχοντες ανατέθηκε τυχαία:
Να γράψουν για μια προηγούμενη κατάσταση που τους έκανε να νιώθουν ένοχοι ή να γράψουν για την προηγούμενη ημέρα τους.
Κατόπιν, άκουσαν:
Μια 8λεπτη ηχογράφηση με καθοδηγούμενο διαλογισμό ενσυνειδητότητας που τους «καθοδήγησε» στο να επικεντρωθούν στις σωματικές αισθήσεις της αναπνοής ή μια 8λεπτη εγγραφή συνθήκης ελέγχου, στην οποία τους δόθηκε η οδηγία να αφήσουν το μυαλό τους, να περιπλανηθεί.
Ένιωθαν λιγότερες ενοχές
Οι συμμετέχοντες που άκουσαν την ηχογράφηση της ενσυνειδητότητας ανέφεραν ότι ένιωθαν λιγότερες ενοχές σε σύγκριση με εκείνους της ομάδας ελέγχου που περιπλανήθηκαν με το μυαλό τους.
Αυτό ίσχυσε, είτε είχαν γράψει για μια ένοχη κατάσταση, είτε είχαν περιγράψει την προηγούμενη ημέρα τους.

Οι συμμετέχοντες- συμμετέχουσες που άκουσαν την ηχογράφηση της ενσυνειδητότητας ανέφεραν ότι ένιωθαν λιγότερες ενοχές σε σύγκριση με εκείνους της ομάδας ελέγχου που περιπλανήθηκαν με το μυαλό τους.Φωτογραφία από Med Ahabchane από το Pixabay
Τ’ άλλα έξι πειράματα
Τα μέλη της ερευνητικής ομάδας διεξήγαγαν άλλα έξι πειράματα, για να ελέγξουν, εάν ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας θα επηρέαζε τις κοινωνικές επανορθωτικές συμπεριφορές, όπως είναι το να ρωτήσετε ένα φίλο το τι πρέπει να κάνετε μετά από κάτι που προκάλεσε βλάβη.
Παραδείγματα πειραμάτων
Σε δύο από τα έξι πειράματα ζητήθηκε από όλους τους συμμετέχοντες το να θυμηθούν και να γράψουν μια στιγμή που αδίκησαν κάποιον και ένιωσαν ένοχοι, προτού τους ανατεθεί τυχαία να διαλογιστούν ή όχι.
Μετά από αυτό, τους ζητήθηκε να διαθέσουν ένα υποθετικό ποσό της τάξης των 100 δολαρίων μεταξύ ενός δώρου γενεθλίων για το άτομο που είχαν αδικήσει ή μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης σχετικά με τα θύματα των πλημμυρών στην Αφρική και τους εαυτούς τους. Οι συμμετέχοντες που είχαν κάνει διαλογισμό διέθεσαν περίπου 17% λιγότερο ποσό στο άτομο, το οποίο είχαν αδικήσει σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν κάνει διαλογισμό!
Η «κρυμμένη» ψυχολογική διαδικασία
Η ψυχολογική διαδικασία, που «βρισκόταν πίσω» από αυτές τις διαφορές κατανομής ήταν η μειωμένη ενοχή.
Αυτά και τρία άλλα παρόμοια πειράματα απέδειξαν ότι ο διαλογισμός με επίγνωση μειώνει τη τάση να επανορθώσεις, όταν έχεις βλάψει τους άλλους!
Η χρησιμότητα
της επιστημονικής έρευνας
«Αυτή η έρευνα χρησιμεύει ως προειδοποίηση στα άτομα, τα οποία μπορεί «να μπουν στο πειρασμό» να χρησιμοποιήσουν το διαλογισμό ενσυνειδητότητας για να μειώσουν τα συναισθήματα που είναι δυσάρεστα, αλλά τα οποία είναι απαραίτητα για την υποστήριξη των ηθικών σκέψεων και συμπεριφορών», δήλωσε η αναπληρώτρια καθηγήτρια της Σχολής Επιχειρηματικότητας «ESSEC» της Γαλλίας, Isabelle Solal.
Ο εστιασμένος διαλογισμός αναπνοής
Ο εστιασμένος διαλογισμός αναπνοής αποτελεί σήμερα τη πιο δημοφιλή μορφή διαλογισμού, που χρησιμοποιείται στα προγράμματα διαλογισμού ενσυνειδητότητας, όπως είναι η προσέγγιση μείωσης του άγχους βάσει της ενσυνειδητότητας και η αναζήτηση μέσα στον εαυτό.
Από την ίδια έρευνα διερευνήθηκε ο διαλογισμός αγάπης- καλοσύνης, ο οποίος εμφανίζεται και στα ίδια προγράμματα. Ο διαλογισμός αγάπης καλοσύνης αποτελείται από ασκήσεις εικονογράφησης στις οποίες κάποιος προκαλεί άλλους ανθρώπους και στέλνει ευχές, ώστε ο καθένας να είναι καλά, ευτυχισμένος και απαλλαγμένος από βάσανα.
Το θετικό αποτέλεσμα
του 8ου πειράματος
Στο τελευταίο πείραμα, έγραψαν οι συμμετέχοντες για άλλη μια φορά για μια στιγμή που αδίκησαν κάποιον κι ένιωσαν ενοχές, προτού ακούσουν μια ηχογράφηση διαλογισμού με επίγνωση της αναπνοής ή μια ηχογράφηση διαλογισμού στοργής -καλοσύνης.
Οι συμμετέχοντες στην ομάδα διαλογισμού στοργής- καλοσύνης ανέφεραν ότι αισθανόταν υψηλότερες προθέσεις να επικοινωνήσουν, να ζητήσουν μία συγγνώμη και να συμφιλιωθούν με τα άτομα, τα οποία είχαν βλάψει σε σύγκριση με τα μέλη της ομάδας διαλογισμού εστιασμένης αναπνοής. Η διαφορά εξηγήθηκε από την αυξημένη εστίαση των συμμετεχόντων στους άλλους και τα συναισθήματα αγάπης.
Δήλωση τρίτου ερευνητή
«Η έρευνά μας, δείχνει ότι ο διαλογισμός με αγάπη και ευγένεια μπορεί να επιτρέψει στους ανθρώπους να έχουν τα οφέλη μείωσης του στρες εκ του διαλογισμού χωρίς το κόστος μείωσης της «επισκευής», επειδή αυξάνει την εστίαση στους άλλους και τα συναισθήματα αγάπης», δήλωσε ο ερευνητής- επιστήμονας της Amazon, Matthew LaPalme.
Υποστηρικτές της έρευνας
Η έρευνα υποστηρίχθηκε από:
👨🏼🎓Τη Σχολή Επιχειρήσεων και Οικονομικών της Católica της Λισαβόνας.
👨🏼🎓Το Πορτογαλικό Ίδρυμα Επιστήμης και Τεχνολογίας.
👨🏼🎓Τη Σχολή οικονομίας και διοίκησης επιχειρήσεων «INSEAD» του Φονταινεμπλώ της Γαλλίας.
👨🏼🎓Το Wharton Behavioral Lab.
👨🏼🎓Τη Σχολή Επιχειρηματικότητας «Φόστερ» του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον.
©Typologos.com 2022