Nέα μέθοδος ανίχνευσης ντόπινγκ
Το ντόπινγκ από αθλητές
μπορεί να γίνει πιο δύσκολο και δε θα δύναται
να κρυφτεί με μία νέα μέθοδο ανίχνευσης
Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος
20:24:26,04/05/2021

Mια νέα μέθοδος για την ανίχνευση ενώσεων ντόπινγκ σε δείγματα ούρων θα μπορούσε να ξεκαθαρίσει τον αγωνιστικό χώρο από αυτούς-αυτές, που χρησιμοποιούν απαγορευμένες ουσίεςκαι να βοηθήσει όσους-όσες προσπαθούν να διατηρήσουν καθαρό τον αθλητισμό.Φωτογραφία απόFree-Photos από το Pixabay
Mια νέα μέθοδος για την ανίχνευση ενώσεων ντόπινγκ σε δείγματα ούρων θα μπορούσε να ξεκαθαρίσει τον αγωνιστικό χώρο από αυτούς-αυτές, που χρησιμοποιούν απαγορευμένες ουσίες και να βοηθήσει όσους- όσες προσπαθούν να διατηρήσουν καθαρό τον αθλητισμό. Πρόκειται για μια καινούρια επιστημονική προσέγγιση που χρησιμοποιεί την κινητικότητα των ιόντων και τη φασματομετρία μάζας για να παράγει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η καινούρια ανίχνευση θα βοηθήσει τους ρυθμιστικούς οργανισμούς να εντοπίσουν τις υφιστάμενες ουσίες ντόπινγκ και τις μελλοντικές ενώσεις των «σχεδιαστών» τους, ενώ δεν αποκλείεται να χρησιμοποιηθεί στους επικείμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο.
Πότε ανακοινώθηκε η ανακάλυψη
Η ανακοίνωση έγινε τη Δευτέρα 5 Απριλίου μέσω συνέντευξης τύπου στην εαρινή συνάντηση της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας (ACS), που θα διαρκέσει έως και τις 30 Απριλίου. Οι «ζωντανές» συνεδρίες θα πραγματοποιηθούν από τις 5 έως και τις 16 Απριλίου 2016. Οι περαιτέρω εργασίες και η δικτύωση μεταξύ των συμμετεχόντων θα συνεχιστούν έως και τις 30 Απριλίου 2021. Η συνάντηση περιλαμβάνει σχεδόν 9.000 παρουσιάσεις από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών θεμάτων.
Κάθε χρόνο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό κατά του Ντόπινγκ (WADA) δημοσιεύεται μια λίστα ουσιών, συμπεριλαμβανομένων των στεροειδών, που απαγορεύεται στους αθλητές να τις χρησιμοποιήσουν. Ωστόσο, μπορεί να είναι δύσκολο για τους ειδικούς να διακρίνουν τα φυσικά ή «ενδογενή» στεροειδή ενός αθλητή από τα συνθετικά «εξωγενή» που χορηγούνται για να ενισχύσουν την απόδοση.

Όσο γρηγορότερα θα πρέπει να αναπτύξουμε μεθόδους για να αναζητήσουμε φάρμακα που βελτιώνουν την απόδοση, γιατί τα κρυφά εργαστήρια αναπτύσσουν νέες ουσίες που δίνουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους αθλητές ή στις αθλήτριες.Φωτογραφία από Michal Jarmoluk από το Pixabay
Τι γίνεται με τα κρυφά εργαστήρια
Οι ρυθμιστικοί φορείς αντιμετωπίζουν και μια άλλη πρόκληση: «Όσο γρηγορότερα θα πρέπει να αναπτύξουμε μεθόδους για να αναζητήσουμε φάρμακα που βελτιώνουν την απόδοση, γιατί τα κρυφά εργαστήρια αναπτύσσουν νέες ουσίες που δίνουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους αθλητές ή στις αθλήτριες», λέει ο κύριος ερευνητής του έργου κι επίκουρος καθηγητής Χημείας, Βιοϊατρικής και Χημικής Μηχανικής και Επιστημών του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Φλόριντα , Christopher Chouinard, Ph.D. Αυτά τα φάρμακα των παράνομων σχεδιαστών αποφεύγουν την ανίχνευση και τα εργαστήρια δοκιμών δε γνωρίζουν να αναζητούν τις συγκεκριμένες χημικές δομές τους.
Η ερευνητική ομάδα του Chouinard στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Φλόριντα προσπαθεί να ξεπεράσει τους επιτήδειους, που «παίζουν» με την υγεία των αθλητών. Έτσι, ανέπτυξε ένα τεστ που μπορεί να διαφοροποιήσει τα ενδογενή και εξωγενή στεροειδή. Δύναται, δε, να προβλέψει τη δομή των νέων ενώσεων, που ενδέχεται να εμφανιστούν στα δείγματα ούρων των αθλητών.
Η παλαιά και η νέα μέθοδος
Επί του παρόντος, τα εργαστήρια δοκιμών αναλύουν τα δείγματα χρησιμοποιώντας τη διαδοχική φασματομετρία μάζας (MS) και την αέρια ή την υγρή χρωματογραφία. Αυτές οι προσεγγίσεις διαλύουν μόρια στο δείγμα και διαχωρίζουν τα θραύσματα, αποδίδοντας τα φάσματα που μπορούν να αποκαλύψουν την ταυτότητα των αρχικών- άθικτων ενώσεων. Μπορεί, όμως, να είναι δύσκολο να διαφοροποιηθούν τα μόρια με μικρές δομικές διαφορές – συμπεριλαμβανομένων των ισομερών – που διακρίνουν τα ενδογενή στεροειδή από τα εξωγενή, όπως είναι τα συνθετικά αναβολικά στεροειδή που παίρνουν οι αθλητές για να χτίσουν τους μυς.
Για να βρει αυτές τις διαφορές κατόρθωσε ο κ. Chouinard να ζευγαρώσει τη φασματομετρία με την κινητικότητα των ιόντων (IM).
Είναι μια τεχνική διαχωρισμού που την έμαθε καλά ο ίδιος ως μεταπτυχιακός φοιτητής συνεργαζόμενος με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου και επικεφαλής του Τομέα Αναλυτικής Χημείας του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, Richard Yost, Ph.D., στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. Η ερευνητική ομάδα του κ. Yost μαζί με άλλους ειδικούς είχαν διαπιστώσει παλαιότερα ότι οι διαφορές μεταξύ των ισομερών θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη πιο εμφανείς, εάν τα μόρια σε ένα δείγμα τροποποιούνταν πριν από την ανάλυση των προδιαγραφών μάζας της κινητικότητας των ιόντων, όταν αυτά αντιδρούσαν με άλλες ενώσεις.
Τα νέα αποτελέσματα
Το 2018 δημιούργησε ο κ. Chouinard το εργαστήριο του, όπου εφάρμοσε αυτήν την τεχνική αντιδρώντας στα δείγματα των στεροειδών με όζον ή ακετόνη μαζί με την παρουσία του υπεριώδους φωτός. Οι συγκεκριμένες χημικές αντιδράσεις ήταν γνωστές μεταξύ ερευνητών που μελετούν τα λιπιδικά ισομερή, αλλά για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν στην ανίχνευση του ντόπινγκ.
Πέρυσι, το 2020 από την ερευνητική ομάδα του Chouinard είχε δημοσιοποιηθεί πως είχε χρησιμοποιήσει επιτυχώς αυτές τις αντιδράσεις με τη φασματομετρία και την κινητικότητα των ιόντων για να βελτιώσει τον διαχωρισμό των ισομερών, την ταυτοποίηση και τον ποσοτικό προσδιορισμό για μερικά στεροειδή σε διάφορα διαλύματα δειγμάτων. Τώρα, οι ίδιοι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι έχουν δοκιμάσει αυτήν την τεχνική στα ούρα έναντι σχεδόν του 50% των απαγορευμένων στεροειδών, που βρίσκονται στη λίστα του WADA.
Ακόμη, δημοσιοποίησαν ότι με το τεστ αυτό μπορούν να χαρακτηρίσουν και να αναγνωρίσουν επιτυχώς αυτές τις απαγορευμένες ενώσεις! Ταυτόχρονα, ανακοίνωσαν πως η συγκεκριμένη μέθοδος μπορεί να χαρακτηρίσει και να αναγνωρίσει απαγορευμένα γλυκοκορτικοειδή, όπως είναι η κορτιζόνη, που βελτιώνουν την αθλητική απόδοση και καταστέλλουν τη φλεγμονή από τραυματισμούς. Τα όρια ανίχνευσης είναι κάτω από ένα νανογραμμάριο ανά ml.
Το μέλλον του αντιντόπινγκ
Η ίδια ερευνητική ομάδα θέλει να είναι σε θέση να βρει και τα πρόσφατα δημιουργημένα παράνομα στεροειδή που δεν είναι ακόμη γνωστά στο WADA. Μαζί με συνεργάτες εκ του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Φλόριντα αναπτύσσουν ήδη διάφορες υπολογιστικές τεχνικές μοντελοποίησης και μηχανικής μάθησης για να προσπαθήσουν να προβλέψουν τη δομή, τα φάσματα, καθώς και τ’ άλλα χαρακτηριστικά αυτών των μορίων. «Εάν μπορούμε να αναπτύξουμε μεθόδους για τον εντοπισμό τυχόν θεωρητικών στεροειδών στο μέλλον, τότε θα μπορούσαμε να μειώσουμε δραματικά το ντόπινγκ, επειδή θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε αμέσως αυτά τα νέα είδη, χωρίς να υφίσταται η χρονική καθυστέρηση, που έχει συσχετιστεί με τις δοκιμές κατά του ντόπινγκ την τελευταία 40ετία», δηλώνει ο κ. Chouinard.
Ωστόσο υφίσταται ένα πρόβλημα: Οι ίδιοι οι προσδιορισμοί αυτής μεθόδου είναι γρήγοροι, απλοί και φθηνοί, αλλά είναι δαπανηρά τα μέσα που χρησιμοποιούνται γι’ αυτήν. Πόσο κοστίζουν; Περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια! «Με την υποστήριξη οργανισμών χρηματοδότησης κατά του ντόπινγκ. όπως είναι το Partnership for Clean Competition (PCC), θα μπορούσαν περισσότερα εργαστήρια να είναι πρόθυμα να πληρώσουν αυτό το λογαριασμό, αρκεί η μέθοδος να προσφέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην ανίχνευση και στην αποτροπή», πιστεύει ο κ.Chouinard.
©Τypologos.com 2021