Μητέρες διακρίσεις και πανδημία

Οι μητέρες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν

αυξημένη διάκριση στο χώρο εργασίας

μετά από  την πανδημία

Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος

18:08:42,07/22/2021

Οι εργαζόμενες μητέρες αναμένεται να εργάζονται συχνά σα να μην έχουν παιδιά και να μεγαλώνουν παιδιά σα να μην εργάζονται.

Αυτό το αδύνατο πρότυπο βρίσκεται στη ρίζα των ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων στο χώρο εργασίας, σύμφωνα με δύο νέες μελέτες του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σαιντ Λιούις.

Δυο δημοσιεύσεις

Τα ερευνητικά έγγραφα  δημοσιεύθηκαν χωριστά στο περιοδικό «Demography- Δημογραφία» και δείχνουν πώς τα άκαμπτα προγράμματα  μαζί με τις  προκατειλημμένες πρακτικές πρόσληψης, σε συνδυασμό με τους πολιτισμικούς κανόνες με βάση το φύλο γύρω από την αναζήτηση εσόδων ή  τη φροντίδα «οδηγούν»  σε διακρίσεις κατά των μητέρων και διαιωνίζουν τις υπάρχουσες ανισότητες μεταξύ των φύλων στο χώρο εργασίας.

Η προειδοποίηση της έρευνας

«Η έρευνα προειδοποιεί πως οι μητέρες μπορεί να αντιμετωπίσουν αυξημένες διακρίσεις στο χώρο εργασίας μετά από την πανδημία. Η πανδημία έχει «ανοίξει περαιτέρω τα μάτια μας»  σχετικά τους αγώνες που κάνουν οι εργαζόμενοι γονείς ( ιδιαίτερα οι μητέρες).

Οι μητέρες έχουν επωμιστεί δυσανάλογα το βάρος της φροντίδας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ως αποτέλεσμα, είχαν επίσης περισσότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν το εργατικό δυναμικό, να μειώσουν το ωράριο εργασίας τους ή να χρησιμοποιήσουν τις διατάξεις για την οικογενειακή άδεια που καθίστανται δυνατές μέσω του νόμου. Και για τους γονείς που κατάφεραν να εργαστούν εξ αποστάσεως  ήταν πιο έντονη η γονική κατάστασή  τους από ποτέ με τα παιδιά να εμφανίζονται στο Zoom ή να ακούγονται στο παρασκήνιο.

 Η ανησυχία μου είναι ότι αντί να δημιουργηθούν πολιτικές για τη στήριξη των οικογενειών, θα είναι πιο πιθανό οι εργοδότες να κάνουν διακρίσεις εις βάρος των μητέρων, επειδή θα τις θεωρούν λιγότερο δεσμευμένες για τη δουλειά του», είπε ο αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας στους τομείς των Τεχνών κι Επιστημών, Patrick Ishizuka.

 Η προηγούμενη έρευνα

Μια προηγούμενη έρευνα σχετικά με τις διακρίσεις από τους εργοδότες κατά των μητέρων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας  πρόσληψης εστιάστηκε αποκλειστικά στις γυναίκες  – απόφοιτες  κολεγίων, οι οποίες εργάζονταν  σε επαγγελματικά και διευθυντικά επαγγέλματα. Λίγα ήταν γνωστά για το αν οι λιγότερο μορφωμένες μητέρες που περιηγούνταν  στην αγορά εργασίας με χαμηλό μισθό αντιμετώπιζαν  παρόμοια μειονεκτήματα.

Ο κ.Ishizuka πραγματοποίησε  τώρα ένα επιτόπιο πείραμα στο οποίο υπέβαλε 2.210 πλασματικές αιτήσεις σε χαμηλόμισθες και επαγγελματικές / διευθυντικές θέσεις εργασίας σε έξι πόλεις των Η.Π.Α.

Για κάθε θέση  υπέβαλε από δύο παρόμοιες αιτήσεις. Η μόνη διαφορά ήταν ότι η μία εφαρμογή περιλάμβανε σήματα μητρότητας, ενώ η άλλη αίτηση – για μια γυναίκα υποψήφια – απαριθμούσε εθελοντική εργασία σε έναν οργανισμό που δεν είχε σχέση με την πατρότητα-μητρότητα

 Κλήσεις προσλήψεων και γυναίκες

Σε όλα τα επαγγέλματα, τα ποσοστά  κλήσης ήταν σημαντικά χαμηλότερα για τις μητέρες από ό, τι για τις γυναίκες χωρίς παιδιά. Για τις  θέσεις εργασίας χαμηλού μισθού βρέθηκε πως  το 26,7% των άτεκνων γυναικών έλαβαν επιστροφή κλήσεων σε σύγκριση με το 21,5% των μητέρων. Παρομοίως, το 22,6% των άτεκνων γυναικών αιτούντων έλαβαν  κλήσεις  για επαγγελματικές και διευθυντικές θέσεις, σε σύγκριση με το 18,4% για τις μητέρες.

Τα ευρήματα

«Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι οι διακρίσεις δεν περιορίζονται σε γυναίκες με πτυχία κολεγίου σε επαγγελματικά επαγγέλματα που απαιτούν χρόνο. Σε όλα τα τμήματα της αγοράς εργασίας, φαίνεται   πως οι μητέρες  βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στο στάδιο της πρόσληψης. Οι  εκτιμήσεις για τις διακρίσεις εις βάρος των μητέρων είναι πιθανώς συντηρητικές, επειδή οι άτεκνες γυναίκες, που υπέβαλαν αιτήσεις εργασίας δεν σημαίνει  ότι δεν είναι γονέας.

Ορισμένοι εργοδότες είναι πιθανό να υποθέσουν ότι  κι  αυτές οι γυναίκες έχουν παιδιά.  Η διάκριση κατά των μητέρων προκύπτει πιθανότατα από την σύγκρουση μεταξύ των αντιληπτών χρονικών δεσμεύσεων που είναι απαραίτητες για να είναι μια «καλή μητέρα» και μια ιδανική εργαζόμενη. Πολλοί επαγγελματίες και διευθυντές αναμένεται να εργάζονται συνεχώς, ενώ  οι εργαζόμενοι με χαμηλό μισθό αναμένεται όλο και περισσότερο να εργάζονται ανά πάσα στιγμή», εξήγησε ο κ. Ishizuka.

Οι πολιτισμικοί κανόνες

«Οι πολιτισμικοί κανόνες που οι μητέρες θα αναλάβουν την πρωταρχική ευθύνη για τα παιδιά έρχονται σε άμεση σύγκρουση με τους κανόνες ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι απαλλαγμένοι από οικογενειακές υποχρεώσεις. Οι εργοδότες αμφισβητούν συχνά τη δέσμευση και την ικανότητα των μητέρων να εργάζονται πολλές ή μεταβλητές ώρες και  να πραγματοποιούν ταξίδια. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός  ότι οι πατέρες δεν αντιμετωπίζουν τις ίδιες ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης»,  επισήμανε  ο κ. Ishizuka.

Εργοδότες και διακρίσεις

Ο αναπληρωτής καθηγητής βρήκε στοιχεία ότι οι εργοδότες κάνουν πιο έντονες  διακρίσεις εναντίον των μητέρων, όταν ορισμένες απαιτήσεις  έχουν συμπεριληφθεί  στις αγγελίες εργασίας. Στη μελέτη καταγράφηκε πως η πιθανότητα λήψης μίας  κλήσης πρόσληψης για τις μητέρες ήταν χαμηλότερη κατά 5,7%, 6,6 % και 13,6%, όταν η πίεση του  χρόνου, η συνεργασία και οι απαιτήσεις  του ταξιδιού, καταγράφηκαν αντίστοιχα, σε αγγελίες εργασίας  για επαγγελματικές – διευθυντικές θέσεις!

«Μαζί με την πίεση του χρόνου, οι απαιτήσεις συνεργασίας περιορίζουν την ευελιξία σε σχέση με το πότε και το πού εκτελείται η εργασία, απαιτώντας από τους εργαζομένους να είναι περισσότερο εργαζόμενοι  με τους  πελάτες  σε συγκεκριμένες ώρες. Εάν οι εργοδότες υποθέσουν ότι οι μητέρες θα είναι λιγότερο ικανές  να ανταποκριθούν στις άκαμπτες απαιτήσεις  των χρονοδιαγραμμάτων, τότε ενδέχεται να κάνουν πιο έντονες  διακρίσεις έναντι των μητέρων όταν οι θέσεις εργασίας απαιτούν συνεργασία. Αυτοί οι τύποι απαιτήσεων εργασίας είναι ιδιαίτερα συνηθισμένοι στα  επαγγελματικά και διευθυντικά επαγγέλματα», επισήμανε ο κ. Ishizuka.

Στις χαμηλόμισθες θέσεις εργασίας

Σε θέσεις εργασίας με χαμηλούς μισθούς φαίνεται  πως οι  εργοδότες  κάνουν διακρίσεις κατά των μητέρων ανεξάρτητα από το γεγονός,  εάν απαιτούνται μη τυπικές ώρες ( όπως είναι η νυχτερινή εργασία ή τα Σαββατοκύριακα!

Ωστόσο, όταν οι  αγγελίες εργασίας  εμπεριείχαν μία  αστάθεια προγραμματισμού,  τότε οι μητέρες είχαν 10,1% λιγότερες πιθανότητας να λάβουν επιστροφή κλήσης  για δουλειά από τις γυναίκες χωρίς παιδιά!

Η δεύτερη εργασία

Τη δεύτερη ερευνητική εργασία συνέταξαν ο κ. Ishizuka και η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Cornell, Kelly Musick.

Μαζί  μελέτησαν πώς η δομή και η αποζημίωση των ωρών εργασίας διαμορφώνουν την ανισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας . Εξέτασαν, δε,  την επίδραση της επαγγελματικής δυσκαμψίας στην απασχόληση για  τις νέες μητέρες,  τους πατέρες και τις άτεκνες γυναίκες.

Μητέρες- πατέρες- άτεκνες γυναίκες

Οι δύο επιστήμονες διαπίστωσαν ότι σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να εργαστούν μετά  από τη γέννηση είχαν οι γυναίκες που εργάζονταν σε επαγγέλματα με υψηλότερα μερίδια με 40 ή περισσότερες ώρες εργασίας  την εβδομάδα και  πλήρωναν υψηλότερα ασφάλιστρα μισθών για μεγαλύτερες ώρες πριν από την πρώτη γέννηση. Δεν βρήκαν παρόμοια σχέση μεταξύ των άκαμπτων ωρών εργασίας και της απασχόλησης για τους  πατέρες ή  τις άτεκνες γυναίκες.

Η πιθανότητα εργασίας των μητέρων μετά  από τον τοκετό εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από το επάγγελμα, που έκαναν  πριν από  τον τοκετό. Για το 79,2% των γυναικών σε ευέλικτα επαγγέλματα βρέθηκε πως συνέχιζαν να εργάζονται  μετά από τον τοκετό

Αντίθετα, μόνο το 67,6% των γυναικών σε άκαμπτα επαγγέλματα  με  αυστηρά χρονοδιαγράμματα συνέχισαν να εργάζονται μετά από τον τοκετό.

Η δομή της αγοράς εργασίας

« Τ’ αποτελέσματα δείχνουν πώς οι ατομικές αποφάσεις για την απασχόληση περιορίζονται από κοινού από τη δομή της αγοράς εργασίας και από τα επίμονα πολιτισμικά πρότυπα για το φύλο, καθώς και για τη φροντίδα Η ευελιξία στο ωράριο εργασίας δημιουργεί μια σύγκρουση μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής εργασίας που τελικά ωθεί τις μητέρες από το εργατικό δυναμικό»,  αναφέρεται στα πορίσματα της έρευνας.

Σύμφωνα με τους δυο ειδικούς,  ακόμη και οι μικρές διακοπές εργασίας μπορούν να «οδηγήσουν»  σε κόστος σταδιοδρομίας και δυσχεραίνουν τις μητέρες να βρουν μελλοντική απασχόληση. Με βάση αυτή την έρευνα προτείνεται να εκπονηθούν πολιτικές και να δημιουργηθούν δομές στο χώρο της εργασίας που επιτρέπουν σε περισσότερες μητέρες να διατηρήσουν την απασχόληση μετά από τη γέννηση.

 Η μερική απασχόληση δεν αποτελεί βιώσιμη επιλογή!

«Η μερική απασχόληση δεν αποτελεί βιώσιμη επιλογή στις περισσότερες σταδιοδρομίες,επειδή η ασφάλιση υγείας που παρέχεται από την εταιρεία εξαρτάται από την πλήρη απασχόληση και οι ωριαίες τιμές μειώνονται συχνά κι ουσιαστικά για τους εργαζομένους μερικής απασχόλησης.

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν μειώσει την τυπική εβδομάδα εργασίας πλήρους απασχόλησης σε ένα πιο φιλικό προς την οικογένεια εύρος κάτω των 40 ωρών. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι σε αυτές τις χώρες έχουν το δικαίωμα να μειώσουν τις ώρες εργασίας χωρίς φόβο να χάσουν τη δουλειά τους ή να αντιμετωπίσουν διακρίσεις. Όχι τυχαία, η απασχόληση των γυναικών είναι υψηλότερη σε χώρες με πολιτικές που υποστηρίζουν ευέλικτο χρόνο εργασίας.

Η έρευνά μας, δείχνει ότι πρότυπα εργασίας για  τα φύλα  ως προς την οικογένεια και την εργασία συνεχίζουν να διαμορφώνονται από πολιτισμικούς κανόνες που συνδέουν την πατρότητα κυρίως με την πλήρη απασχόληση και τη μητρότητα με την ένταση χρόνου, με επίκεντρο τα παιδιά», σημείωσε ο κ. Ishizuka.

©Typologos.com 2021