Λωτός- το μήλο της Ανατολής

Καλή Ζωή

Με την Ιωάννα Βασιλειάδου

Αρθρογράφο

20:46:34,12/17/2020

Ο Λωτός η  «Μήλο της Ανατολής» θεωρούνταν ως «η τροφή των Θεών» στην αρχαία Ελλάδα.

Το φρούτο αυτό ευδοκιμεί στα τροπικά ή εύκρατα μέρη, ενώ έχει στρόγγυλο σχήμα με σαρκώδη υφή κι απαντάται σε πορτοκαλί, κίτρινο ή κόκκινο χρωματισμό.

Ο Όμηρος κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο λωτό εξιστορώντας πως το δοκίμασαν οι συνοδοιπόροι του Οδυσσέα και ξέχασαν ότι σκόπευαν να γυρίσουν στην Ιθάκη.

Οι Ινδοί, οι Κινέζοι και οι κάτοικοι του Θιβέτ το θεωρούν ως το σύμβολο  της αγνότητας. Για τους αρχαίους Αιγύπτιους ήταν συνώνυμο της μετενσάρκωσης.

​Περί βοτανικής κι άλλα τινά

Ο λωτός συγκαταλέγεται στην τάξη των Ebenales (Diospyrales), στην οικογένεια των Ebenaceae και στο γένος Diospyros, που αφορά συνολικά 300 ποικιλίες, που βλασταίνουν αυτοφυώς στα τροπικά μέρη. Ωστόσο,μόλις 15 εξ αυτών δύναται να καλλιεργηθούν στα υποτροπικά κι εύκρατα μέρη. Συγγενεύει, δε με το δέντρο από το οποίο παράγεται το ξύλο του εβένου. Η ποικιλία λωτού Diospyros kaki αποτελεί σήμερα την πιο συχνή καλλιέργεια του φρούτου αυτού ανά τον κόσμο.

Οι ρίζες του λωτού φθάνουν στα 60- 80  εκατοστά κι υπερβαίνει τον κορμό του δέντρου.

Αρχικά, η ρίζα έχει τη μορφή πασσάλου,αλλά αργότερα ακολουθεί οριζόντιες ή κυκλικές διαδρομές κάτω από τον κορμό.

Ο κορμός δύναται να αναπτυχθεί έως και τα 10 μέτρα.

Η όλη εξάπλωση προς τα ψηλά γίνεται αργά και κρατά πολλά χρόνια. Έχει ανοικτόχρωμο φλοιό με βαρύ ξύλο ίδιας απόχρωμης, που διαφέρει από αυτό του εβένου, το οποίο είναι μαυριδερό.

Διαθέτει ευαισθησία στα κλαδιά, τα οποία τα «τσακίζουν» οι αέρηδες και βαριοί καρποί του.

Οι ποικιλίες του λωτού

Εμπορικά αξιοποιούνται παγκοσμίως οι γλυκείς και οι ξινοί λωτοί.

Οι ξινοί λωτοί εμπεριέχουν πολλές τανίνες (π.χ. ομάδα χημικών ουσιών) και δε μπορούν να φαγωθούν πριν να ωριμάσουν στο έπακρο, επειδή έχουν πολύ ξινή γεύση. Η  αίσθηση αυτή διώχνεται μέσω φυσικών ή χημικών διαδικασιών,που συντελούνται κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας των καρπών.

Οι γλυκείς λωτοί φαντάζουν με το σχήμα της ντομάτας και συχνότερη εμπορική ποικιλία είναι οι «Fuyu», που εμπεριέχουν τανίνες, αλλά λιγότερη ξινή γεύση, η οποία  χάνεται σχετικά γρήγορα μέσω της επεξεργασίας. 

Οι βασικές ποικιλίες του λωτού είναι οι κάτωθι:

Rojo Brillante

Ανθεί στην Ισπανία, έχει άριστη γεύση και υπερμεγέθεις καρπούς,που μαζεύονται το Νοέμβριο.

Hachiya

Είναι μια ποικιλία αρίστης ποιότητας, που αποδίδει πολλούς καρπούς.

Fuyu

Καλλιεργείται σχεδόν παντού, γιατί αντέχει στο κρύο, αλλά τα φρούτα έχουν μέτριο  μέγεθος.Οι «Fuyu» καταναλώνονται με σκληρή ή  μαλακή σάρκα.

Έτερες  ποικιλίες είναι οι Jiro, Hiratanenashi, Atago,Tone Wase, κ.α.

Καλλιέργεια του λωτού

Η φυλλοβόλα και μακρόβια κορμοστασιά του λωτού ανέρχεται έως και τα 10 μέτρα ύψος. Η περίοδος ωρίμανσης του καρπού είναι οι Νοέμβριος – Δεκέμβριος. Καρποφορεί εκ του 3ου – 4ου έτους της ηλικίας του. Δύναται ν΄αντέξει στο κρύο, αλλά υποφέρει από τους καύσωνες του καλοκαιριού. Φυτρώνει σε αμμώδη εδάφη με ουδέτερο pH, που στραγγίζονται άμεσα.

Πρέπει να ποτίζεται συχνά με λίγο νερό, ώστε να μην πέσουν πολλοί καρποί ή για να μην παρατηρηθούν σχισίματα σε αυτούς εξαιτίας των διαφορών της θερμοκρασίας και των αναντιστοιχιών  της υγρασίας μεταξύ της ημέρας , καθώς της  νύχτας.

Η Μύγα της Μεσογείου και η Δροσόφιλα μπορούν να προσβάλλουν τους καρπούς, που καίγονται συχνά από τον ήλιο. Σε μια παραγωγική χρονιά δύναται να αποδώσει τους 7 τόνους ανά στρέμμα! Κατά τη διάρκεια της συγκομιδής έχει αρχικά στυφή γεύση ο καρπός, αλλά μέσα σε λίγες αποκτά μια γλυκιά – ζουμερή αίσθηση.

Ένα φρούτο,που μας προστατεύει

Ο λωτός εμπεριέχει:

♦Περίσσιες βιταμίνες (Α και C).

♦Αρκετό κάλιο.

♦Πολλές φυτικές ίνες.

♦Φλαβονοειδή (αντιοξειδωτικές ουσίες).

♦Πολυφαινόλες.

♦Κατεχίνες.

♦Β-καροτένιο.

♦Λυκοπένιο.

♦Ζεαξανθίνη.

♦Κρυπτοξανθίνη.

♦Φολικό οξύ.

♦Βιταμίνες Β.

♦Μαγνήσιο

♦Χαλκό.

Βοηθά στη διούρηση και δρα ως καθαρτικό, αντιφλεγμονώδες, καθώς κι αντιοξειδωτικό.

Διαθέτει μόνο 70 θερμίδες στα 100 γραμμάρια. Ενδείκνυται για όσους – όσες κάνουν δίαιτα ή αθλούνται συστηματικά.

©Typologos.com 2020