Kαταστροφή προστατευόμενης έκτασης Ερασίνου
45 Περιβαλλοντικές Οργανώσεις, συλλογικότητες και φορείς
ζητούν να σταματήσουν άμεσα οι εργασίες
20:44:16,04/08/2021
Από τις εργασίες αποψίλωσης και εκσκαφής δεκάδων στρεμμάτων των υγροτοπικών εκτάσεων στην περιοχή στο ρέμα Ερασίνου
Στην αποψίλωση και στην εκσκαφή δεκάδων στρεμμάτων των υγροτοπικών εκτάσεων στην περιοχή στο ρέμα Ερασίνου έχει προχωρήσει το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών στο πλαίσιο της κατασκευής «αντιπλημμυρικού έργου», χωρίς να τεθούν νόμιμα τα όρια της συγκεκριμένης περιοχής με προεδρικό διάταγμα όπως ορίζει ο νόμος 4258/2014, καθώς και η σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας -Σ.τ.Ε. (Α5/2020).
Οι ενέργειες στην περιοχή
Αυτό αναφέρουν 45 περιβαλλοντικές οργανώσεις, συλλογικότητες και φορείς σε κοινή ανακοίνωσή τους, στην οποία σημειώνουν πως το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών πραγματοποίησε τις εξής ενέργειες:
α) Προχώρησε σε απαλλοτριώσεις των παραρεμάτιων εκτάσεων έχοντας καταβάλει αποζημιώσεις εκατομμυρίων ευρώ.
β) Προκήρυξε το έργο και στις 9 Σεπτεμβρίου 2020 υπέγραψε σύμβαση για την εκτέλεσή του, με ανάδοχο εταιρεία.
γ) Ξεκίνησε το έργο προβαίνοντας σε εκσκαφές και αποψιλώσεις δεκάδων στρεμμάτων των παραρεμάτιων υγροτοπικών και προστατευόμενων εκτάσεων, ενώ το έργο εκτελείται χωρίς την επίβλεψη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, παρόλο που το μεγαλύτερο τμήμα προβλέπεται να υλοποιηθεί σε περιοχή υψηλού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Σε επανειλημμένες αναφορές προς τις αρμόδιες διοικητικές και τις δικαστικές αρχές από κατοίκους της περιοχής, περιβαλλοντικούς φορείς και επιστήμονες φέρεται πως το υπουργείο υπεκφεύγει την ευθύνη της έναρξης των έργων.
Τι λένε οι φορείς
«Το «αντιπλημμυρικό έργο», αρχικού προϋπολογισμού 49 εκατομμυρίων ευρώ, που προβλέπει μεγάλο φράγμα (ύψους 19.5 μέτρων και μήκους στέψης περίπου 300 μέτρων) και εγκιβωτισμό περίπου 9 χιλιομέτρων του ρέματος, εκτελείται σε περιοχή, η οποία δεν κινδυνεύει να πλημμυρίσει τίποτε άλλο εκτός από τις αγροτικές εκτάσεις που βρίσκονται μέσα στις φυσικές πλημμυρικές ζώνες του ρέματος, χαρακτηρισμένες ως Υγρότοποι Α’ προτεραιότητας (νόμος 4277/2014) και οριοθετημένες βάσει του νόμου 4559/2018. Στην περιοχή δεν έχουν καταγραφεί ιστορικές πλημμύρες βάσει των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής που εκπονεί η γενική γραμματεία φυσικού περιβάλλοντος και υδάτων (πρώην Ε.Γ.Υ.), παρά μόνο τοπικές υπερχειλίσεις σε σημεία όπου έχουν εκτελεστεί άστοχα και ανεπαρκή τεχνικά έργα διέλευσης», αναφέρεται στην ανακοίνωση των 45 φορέων. .
Κατά τους φορείς, η περιβαλλοντική αξία της περιοχής εκτέλεσης του έργου είναι μεγάλη και ως εκ τούτου έχει χαρακτηριστεί ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (Ε.Ζ.Δ.) του δικτύου Natura 2000 με τίτλο «Βραυρώνα-Παράκτια Θαλάσσια Ζώνη» και κωδικό GR3000004. Στην περιοχή απαντούν 18 τύποι οικοτόπων της Οδηγίας 92/43/Ε.Ο.Κ, 226 είδη πτηνών από τα συνολικά 456 που έχουν καταγραφεί επίσημα στον ελλαδικό χώρο, 75 προστατευόμενα είδη (68 πτηνά του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 2009/147/Ε.Κ. και 22 ερπετά και αμφίβια του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ), καθώς και πολλά ακόμη σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας.
Το περιβάλλον της περιοχής
«Η πραγματοποίηση του έργου θα επιφέρει συρρίκνωση του υγροτόπου της εκβολής κατακερματίζοντας την ακεραιότητά της (περιοχή του δικτύου Natura 2000), άμεσα λόγω των εκτεταμένων εκσκαφών σε μεγάλο τμήμα του και μακροπρόθεσμα λόγω της συγκράτησης από το φράγμα του πλημμυρικού νερού και των φερτών υλικών που τροφοδοτούν και συντηρούν τον υγρότοπο και την παράκτια ζώνη.
Αποτελέσματα, δε, των παρεμβάσεων, των εκσκαφών και της αποψίλωσης της ρεμάτιας/παραρεμάτιας και υγροτοπικής βλάστησης θα είναι η σημαντική υποβάθμιση της βιοποικιλότητας του ρέματος, η εξαφάνιση απειλούμενων ειδών, όπως είναι το ενδημικό Αττικόψαρο (σύμφωνα με τεχνική έκθεση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε- Στ.Ζόγκαρης-2020 που δημοσιεύθηκε μετά από την έγκριση των έργων), η καταστροφή τριών προστατευόμενων και οριοθετημένων υγροτόπων «Παράκτιο έλος Βραυρώνας», «ρέμα Ερασίνου», «ρέμα Πύργου Βραυρώνας» (ν.4559/2018) και η υποβάθμιση ενός από τα σημαντικότερα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους (ΤΙΦΚ «Βραυρώνα ΑΤ 2010018») που διατηρεί τα βασικά χαρακτηριστικά του από την αρχαιότητα έως και σήμερα». συμπεραίνεται στην ανακοίνωση.
Στην περιοχή απαντούν 18 τύποι οικοτόπων της Οδηγίας 92/43/Ε.Ο.Κ, 226 είδη πτηνών από τα συνολικά 456 που έχουν καταγραφεί επίσημα στον ελλαδικό χώρο, 75 προστατευόμενα είδη (68 πτηνά του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 2009/147/Ε.Κ. και 22 ερπετά και αμφίβια του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ), καθώς και πολλά ακόμη σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας
Ο αρχαιολογικός χώρος της Βραυρώνας
Σύμφωνα με τους 45 φορείς, το έργο δε θα προσφέρει κάποιου είδους προστασία στον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας ο οποίος μετά από τις ανασκαφές βρέθηκε 2 μέτρα περίπου κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και χαμηλότερα από την κοίτη του ποταμού, μέσα στον υδροφόρο ορίζοντα. Ο χώρος αυτός πλημμυρίζει κυρίως λόγω της ανύψωσης της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα και όχι τόσο από υπερχειλίσεις της κοίτης, η οποία στη συγκεκριμένη περιοχή (πλημμυρικό πεδίο εκβολών) δεν είναι σαφώς προσδιορισμένη.
«Η κατασκευή, λοιπόν, ενός «φαραωνικού» και πολυδάπανου έργου με μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο τοπίο, ειδικά σε τόσο δύσκολες οικονομικά περιόδους, αποτελεί κατασπατάληση δημόσιου χρήματος, τη στιγμή που οι σημειακές υπερχειλίσεις θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με οικονομικά και ακίνδυνα τεχνικά έργα.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα καταδικάστηκε μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανεπαρκή προστασία των περιοχών του Δικτύου Natura 2000, καθώς δεν έχει καθορίσει τους απαραίτητους στόχους διατήρησης των περιοχών αυτών. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε τον Φεβρουάριο αίτημα EU PILOT για μια σειρά από παραβιάσεις του άρθρου 6(3) της Οδηγίας 92/43/Ε.Ο.Κ. που αφορά στην περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων στις περιοχές του δικτύου Natura 2000. Πέραν αυτών, η νέα Στρατηγική της ΕΕ για τη Βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 προτάσσει την αποκατάσταση της ελεύθερης ροής των ποταμών και όχι τον εγκιβωτισμό αυτών», περιγράφεται χαρακτηριστικά στην κοινή ανακοίνωση.
Τι ζητούν οι 45 φορείς
Οι 45 φορείς εκτιμούν πως επιβάλλεται να σταματήσουν άμεσα οι εργασίες μέχρι και να υπάρξει η νόμιμη οριοθέτηση του ρέματος, η επαναξιολόγηση της αναγκαιότητας και της μορφής των αναγκαίων έργων και η διενέργεια της απαραίτητης δέουσας εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου στα προστατευμένα αντικείμενα της περιοχής Natura 2000.
Με αυτό τον τρόπο πιστεύουν πως εξασφαλίζεται η περιβαλλοντική βιωσιμότητα του οικοσυστήματος και της βιοποικιλότητας του ρέματος Ερασίνου, στοιχεία τα οποία το Ελληνικό κράτος έχει δεσμευθεί να προστατεύει.
©Τypologos.com 2021
