Τι πρέπει να προσέχουν οι καρδιοπαθείς το καλοκαίρι με τις υψηλές θερμοκρασίες

Ποια είναι  η σωστή χρήση των κλιματιστικών λόγω του Covid 19

17:29:51,05/17/2020

Κατά τα τελευταία χρόνια  στους θερινούς μήνες  στην Ελλάδα φαίνεται να αντιμετωπίζουμε συχνά το πρόβλημα της υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος με κύριες επιπλοκές τις κράμπες από υπερθερμία, την εξάντληση και σπανιότερα την πολύ- οργανική ανεπάρκεια, λόγω της  υπερθερμίας (heat shock).

Επίσης, έχει παρατηρηθεί μια αύξηση στην συχνότητα εισαγωγών  των οξέων καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε περιόδους καύσωνα, που φαίνεται να συσχετίζονται με την παρατηρούμενη αύξηση των συγκεντρώσεων των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, του διοξειδίου του Θείου (SO₂), αλλά και του όζοντος,  τα οποία προάγουν τη φλεγμονώδη διεργασία.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι οι καύσωνες του 1976 και του 1995 στην πόλη του Λονδίνου συνδέθηκαν με  αύξηση  της τάξης του 15%  επί της ολικής θνησιμότητας κατά τη διάρκεια των ημερών της αυξημένης θερμοκρασίας, ενώ ο καύσωνας του Ιουλίου του 1987 στην Αθήνα συσχετίστηκε με 2.000 επιπλέον θανάτους, δηλαδή με 97% αύξηση της ημερήσιας θνητότητας.

Τα σύνδρομα υπερθερμίας μπορεί να παρατηρηθούν και σε σχετικά χαμηλότερες θερμοκρασίες περιβάλλοντος (>32^oC) με υψηλή σχετική υγρασία (>60%) κυρίως στους ηλικιωμένους, σε αλκοολικούς ή πάσχοντες από ψυχικές ασθένειες, άτομα που λαμβάνουν αντιψυχωσικά – διουρητικά – αντιχολινεργικά φάρμακα,  ή σε  ανθρώπους, οι οποίοι ζουν σε μη καλά αεριζόμενους χώρους χωρίς κλιματισμό.

Τα σύνδρομα αυτά είναι πιο συνήθη να εκδηλωθούν κατά τις πρώτες μέρες του καύσωνα, όταν  ο οργανισμός δεν έχει ακόμα εγκλιματιστεί. Ο εγκλιματισμός χρειάζεται 7 με 14 ημέρες έκθεσης. Με τον εγκλιματισμό μειώνεται ο ουδός εμφάνισης του  ιδρώτα  κι έτσι το άτομο ιδρώνει σε χαμηλότερη βασική θερμοκρασία.

Ο ιδρώτας είναι ο πιο αποτελεσματικός φυσικός μηχανισμός ενάντια στη θερμοπληξία και μπορεί να παρατηρηθεί με μικρή ή και καμία μεταβολή της βασικής θερμοκρασίας του σώματος. Όσο ο ιδρώτας παραμένει το άτομο μπορεί να αντέξει ιδιαίτερες υψηλές θερμοκρασίες , αρκεί να αντικαθιστά το νάτριο και το νερό, που χάνεται.

Έτσι ο οργανισμός σε κατάσταση υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος ενεργοποιεί διάφορους θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς, προκειμένου να εμποδίσει την άνοδο της θερμοκρασίας του,  και να αποβάλει την περίσσεια θερμότητα:

♥Προκαλείται αγγειοδιαστολή, ώστε τα αγγεία που βρίσκονται κοντά στο δέρμα να αποβάλουν θερμότητα προς το περιβάλλον.

♥Αντισταθμιστικά, η καρδιά αυξάνει τη συχνότητά της, ώστε να διατηρήσει σταθερή την παροχή αίματος στα όργανα (ταχυκαρδία).

♥Ενεργοποιούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες και η θερμότητα αποβάλλεται με εξάτμιση.

♥Αυξάνεται η συχνότητα και το βάθος της αναπνοής για την αποβολή του θερμού αέρα.

♥Η πολύ ζέστη  δύναται  να δημιουργήσει προβλήματα, που μπορεί να κυμαίνονται από αδυναμία, εξάντληση, κράμπες μέχρι και την –  απειλητική για τη ζωή –  θερμοπληξία. Οι καρδιοπαθείς (ιδίως οι ηλικιωμένοι) ανήκουν στην  ομάδα υψηλού κινδύνου.

♥Όσον αφορά στη διατροφή, το καλοκαίρι θα πρέπει να αλλάξουμε τις διατροφικές συνήθειες μας, ώστε να μην επιβαρύνεται ο οργανισμός. Θα πρέπει να τρώμε πολλά φρούτα, λαχανικά, σαλάτες και να πίνουμε πολλούς χυμούς και νερό.

Τα ύποπτα συμπτώματα που θα πρέπει να «οδηγήσουν»  τους καρδιολογικούς ασθενείς στον ιατρό  είναι τα εξής:

♦Η θωρακική δυσφορία που επεκτείνεται στην κάτω γνάθο και ενδεχομένως αντανακλά στην πλάτη ή το χέρι (δηλωτικά στηθαγχικού πόνου).

♦Η δύσπνοια.

♦Η αδυναμία ή  και η καταβολή των δυνάμεων.

♦Το ελαττωμένο επίπεδο συνείδησης ή και η εμφάνιση σύγχυσης .

♦Το αίσθημα  των παλμών  ή και  η εμφάνιση ταχυκαρδίας.

♦Η κεφαλαλγία ή και η ζάλη.

♦Οι εκδηλώσεις  της θερμοπληξίας. Πρόδρομα συμπτώματα είναι η δίψα, η αδυναμία, η ζάλη, ο ίλιγγος, ο πονοκέφαλος και η ναυτία. Όψιμα ο ασθενής παρουσιάζει απώλεια των αισθήσεων, σύγχυση, σπασμούς, λήθαργο και κώμα.

Γενικές οδηγίες

♥Αποφυγή του  ηλίου κατά τις ώρες υψηλής ακτινοβολίας (11.00 το πρωί -16.00 το απόγευμα).

♥Αποφυγή  της βαριάς σωματικής εργασίας και της υπερβολικής άθλησης, ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία ή υγρασία.

♥Αποφυγή των πολύωρων ταξιδιών με τα  αστικά μέσα συγκοινωνίας κατά τη διάρκεια της υψηλής ζέστης.

♥Κατανάλωση  άφθονων υγρών (έως και  1,5 – 2 λίτρα).

♥Αποφυγή  των μεγάλων γευμάτων.

♥Περιορισμός των οινοπνευματωδών ποτών,  όπως και των ποτών που περιέχουν πολλή καφεΐνη.

♥Εάν η εφίδρωση είναι μεγάλη,  τότε  αναγκαία είναι η προσθήκη αλατιού σε μικρές ποσότητες στη διατροφή για να εξισορροπηθεί η απώλεια ηλεκτρολυτών.

♥Κατανάλωση άφθονων  φρούτων και  λαχανικών.

♥Κατά τη διάρκεια της ημέρας  αρκετά ντους με χλιαρό νερό.

♥Τροποποίηση  της αντιυπερτασικής αγωγής. Οι υπερτασικοί το καλοκαίρι χρειάζονται μικρότερες δόσεις φαρμάκων, γιατί η πίεση μειώνεται με τη ζέστη.

♥Τροποποίηση της αγωγής καρδιακής ανεπάρκειας. Αναπροσαρμογή της δοσολογίας φαρμάκων,  όπως  είναι τα διουρητικά και τα αγγειοδιασταλτικά,  γιατί υπάρχει ο κίνδυνος των ηλεκτρολυτικών διαταραχών, καθώς   και της αφυδάτωσης.

♥Το ταξίδι με αεροπλάνο ή άλλο μέσο απαγορεύεται στους ασθενείς με πρόσφατο  οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ασταθή στηθάγχη, πρόσφατη επέμβαση by pass  ή απορρύθμιση  καρδιακής ανεπάρκειας.

♥Γενικά όσοι έχουν μόνιμους καρδιακούς βηματοδότες μπορούν να ταξιδέψουν με αεροπλάνο. Όμως,   κάποια είδη βηματοδοτών και εμφυτεύσιμων απινιδωτών απορρυθμίζονται από τα συστήματα ασφαλείας  του αεροδρομίου. Καλό είναι οι ασθενείς  να έχουν μαζί τους «την ταυτότητα» του βηματοδότη ή απινιδωτή.

♥Κάθε καρδιοπαθής πρέπει οπωσδήποτε να έχει όλα τα απαραίτητα φάρμακα που χρειάζεται μαζί του, το όνομα και τα τηλέφωνα του γιατρού του, και τις απαραίτητες πληροφορίες για την πάθηση,  καθώς  και για την περίθαλψή του.

Θάλασσα

♥Αποφυγή των επικίνδυνων ωρών του ήλιου, μεταξύ 12 το μεσημέρι  – 4  το απόγευμα.

♥H επαφή με το νερό να γίνεται σταδιακά.

♥Να έχουν μεσολαβήσει τουλάχιστον 2 ώρες από το τελευταίο γεύμα.

♥Κολύμβηση για  30 – 45 λεπτά την ημέρα (έστω και σε ήπια ένταση), γιατί το ευεργετικό όφελος της άσκησης είναι τότε περισσότερο εμφανές.

 Βουνό

♥Σε μεγάλο υψόμετρο  σημειώνεται μείωση του οξυγόνου και της ατμοσφαιρικής πίεσης. Η μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης αυξάνει την αρτηριακή πίεση και η μείωση του οξυγόνου αναγκάζει τον οργανισμό να κάνει συχνότερες, βαθύτερες αναπνοές, με αύξηση της καρδιακής συχνότητας. Εάν το υψόμετρο  είναι άνω  των 2500 μέτρων, τότε μπορεί να προκληθεί πονοκέφαλος, ζάλη, ταχυπαλμία ή  πνευμονικό οίδημα.  Συνεπώς, καλό είναι οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια να αποφεύγουν τα μεγάλα υψόμετρα.

♥Βρισκόμαστε ακόμα, όμως,  αντιμέτωποι με την πανδημία του COVID19. Οι υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος και η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα δε θα πρέπει να μας εφησυχάζουν.

Έχουμε μπει σε νέα φάση κατά την οποία ο ιός μπορεί να μη φαίνεται, ωστόσο παραμένει και μας απειλεί. Θα πρέπει, λοιπόν,  να υπάρχει αυξημένη εγρήγορση και να ακολουθούμε σχολαστικά τους κανόνες προστασίας τόσο σε ατομικό όσο και συλλογικό επίπεδο.

Το θέμα της λειτουργίας των κλιματιστικών μηχανημάτων είναι ένα σοβαρό ζήτημα που μας απασχολεί, γιατί δεν είναι ο κορονοϊός ο μόνος κίνδυνος, αποτελούν απειλή και οι υψηλές θερμοκρασίες ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες.

Το σοβαρό θέμα της χρήσης των  κλιματιστικών που μπορούν να αποτελέσουν πηγή διασποράς του ιού έχει απασχολήσει την Πολιτεία και συνιστάται η χρήση νωπού αέρα και ο καλός εξαερισμός των χώρων.   Έχει συστηθεί σε επαγγελματικούς χώρους να γίνεται ρύθμιση των κεντρικών μονάδων κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλιστεί ότι δε  θα υπάρχει ανά-κυκλοφορία του αέρα.

Όσον αφορά στα οικιακά κλιματιστικά συστήνεται να παραμένει ανοιχτό το παράθυρο και να λειτουργούν σε υψηλότερη θερμοκρασία, ενώ να ρυθμίζεται η ροή του αέρα, ώστε  να μην έχει φορά επάνω στα άτομα που βρίσκονται στο χώρο.

Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (Ε.Κ.Ε.)  συνιστά στους πολίτες την τήρηση όλων των μέτρων μερικής κοινωνικής αποστασιοποίησης και προσωπικής ασφάλειας, τη αποφυγή έκθεσης σε περιβάλλον υψηλής θερμοκρασίας, όπως και της παρατεταμένης παραμονής σε κλιματιζόμενους δημόσιους χώρους, καθώς και  την καλή ενυδάτωση- διατροφή.

Για  τους ασθενείς με καρδιολογικά νοσήματα, οι οποίοι λαμβάνουν αντιυπερτασική αγωγή και διουρητικά συνιστά  η Ε.Κ.Ε.  την αναζήτηση συμβουλής από το  θεράποντα καρδιολόγο τους,  για το ισοζύγιο υγρών που θα ακολουθούν.

©Typologos.com 2020