Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Ο Dr. Gary Zank του Πανεπιστημίου της Alabama στο Huntsville δεν το πιστεύει
Tι λέει ο πρόεδρος του Τμήματος Διαστήματος
του Πανεπιστημίου της Alabama στο Huntsville
Ασημένιο Μετάλλιο Επιτεύγματος της NASA(2019)
Eπιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος
19:45:22,12/14/2020
Η συνεχής αναζήτηση για την εξωγήινη ζωή θα μεταμορφώσει τη φύση της κατανόησής μας για την ανθρωπότητα, λέει ο Dr. Gary Zank. Φωτογραφία: © Michael Mercier / UAH
Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; H Γη είναι ο μοναδικός πλανήτης, o οποίος υποστηρίζει τη ζωή μεταξύ των δισεκατομμυρίων πλανητών που περιστρέφονται γύρω από τα αστέρια και οι οποίοι είναι έτη φωτός μακριά;
Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά αποτελούν το «ιερό δισκοπότηρο» για όσους ασχολούνται επιστημονικά με την εξερεύνηση του διαστήματος χωρίς να αναγάγουν τα πάντα ή να πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας.
Ένας από αυτούς τους «σκαπανείς» είναι κι ο Πρόεδρος του Τμήματος Διαστήματος του Πανεπιστημίου της Alabama στο Huntsville- καθηγητής Dr. Gary Zank, ο οποίος από το Νοέμβριο του 2019 κατέχει το Ασημένιο Μετάλλιο Επιτεύγματος της NASA και θεωρείται ως ο πρωτοπόρος επιστήμονας στον κόσμο της φυσικής του διαστήματος!
Η έρευνα του Dr. Gary Zank έχει βοηθήσει στην ενημέρωση της αναζήτησης των πλανητών που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωή κι αυτό κάνει ως διευθυντής του Center for Space Plasma and Aeronomic Research (CSPAR) εξετάζοντας την επίδραση του διαστημικού καιρού στα πρώιμα πλανητικά συστήματα!
Σ’ αυτή την έρευνα διερεύνησε το πώς κινούνται τα κύματα από τον ήλιο και το πώς δημιουργούνται πολύ ενεργητικά σωματίδια. «Αυτό είναι σημαντικό, επειδή τα ενεργητικά διαπλανητικά σωματίδια μπορούν να οδηγήσουν μία ενδιαφέρουσα και σημαντική χημεία σε μια ατμόσφαιρα», λέει ο Δρ Zank, ο οποίος είναι μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των Η.Π.Α.
«Μία ιδέα που ισχύει και για τους εξωπλανήτες είναι ότι η λιγότερο φιλόξενη πρώιμη ατμόσφαιρα της Γης άλλαξε μέσα από πολλά κύματα σοκ που «οδηγούνταν» από έναν ήλιο που ήταν πιο ενεργός από ό,τι είναι τώρα επιταχύνοντας άφθονες ποσότητες ενεργητικών σωματιδίων που στη συνέχεια βοήθησαν στην τροποποίηση της δημιουργίας της ατμόσφαιρας , ώστε να υπάρξει περισσότερο οξυγόνο, ίσως και νερό, κλπ.», σημειώνει ο ίδιος.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Alabama στο Huntsville μαζί με άλλους ειδικούς χρησιμοποίησαν το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble για να εξετάσουν κοντινά αστέρια σε διαφορετικά στάδια της αστρικής ζωής τους, για να προσδιορίσουν το πώς άλλαξαν οι άνεμοι τους, μέσα σε δισεκατομμύρια χρόνια.
«Αυτό παρείχε αποτελεσματικά μια ιστορία του ηλιακού ανέμου και μας βοήθησε να εξηγήσουμε, το γιατί ο Άρης έχασε την ατμόσφαιρά του», εξηγεί ο Dr. Zank. «Ο ηλιακός άνεμος ήταν πολύ ισχυρότερος στις μέρες που ο ήλιος ήταν νέος και χωρίς να υπάρχει ένα μαγνητικό πεδίο του Άρη, μπορούσε απλά ο ηλιακός άνεμος να διαβρώσει την ατμόσφαιρα από μακριά», προσθέτει.
Είναι σχεδόν αναπόφευκτο γεγονός ότι σχεδόν κάθε αστέρι διαθέτει το δικό του ηλιακό σύστημα εξωπλανητών, με βάση το πώς πιστεύουμε ότι σχηματίζονται αστέρια από τη πήξη του διαστρικού αερίου, όπως επισημαίνει ο Αμερικανός καθηγητής.
Ως εξωπλανήτης, ή εξωηλιακός πλανήτης, ορίζεται ένας πλανήτης, που βρίσκεται έξω από το ηλιακό σύστημά μας.
«Αυτή η βαρυτική κατάρρευση ενός νέφους αερίου για να σχηματίσει ένα αστέρι, δημιουργεί συνήθως κάποια μορφή περιστρεφόμενου δίσκου από τα υπολείμματα του νέφους αερίου που παρήγαγε το αστέρι. Έτσι το βαρύτερο υλικό τείνει να συλλέγεται πιο κοντά στο αστέρι και ελαφρύτερο υλικό από το αστέρι, σαν φυγόκεντρος», αναφέρει ο Dr. Zank και σημειώνει:
«Η περαιτέρω πήξη του υλικού του δίσκου «οδηγεί» τελικά σε πλανήτες. Η σύνθεσή τους, θα εξαρτηθεί από το πού βρίσκονταν σε σχέση με τους αστέρες. οι βραχώδεις πλανήτες είναι πιθανότατα πιο κοντά και οι αέριοι πλανήτες είναι πιθανώς πιο μακριά»
Η πρόκληση για τους επιστήμονες είναι να παρατηρήσουν εξωπλανήτες και να επιβεβαιώσουν την προσδοκία ότι επικρατούν κατάλληλες συνθήκες.
«Οι τεχνικές της παρατήρησης έχουν γίνει όλο και πιο ευαίσθητες, επιτρέποντας την ανίχνευση όλο και πιο προοδευτικά μικρότερων πλανητών ή παρόμοιων ουράνιων σωμάτων, που βρίσκονται σε τροχιά αρκετά κοντά στο αστέρι», υπογραμμίζει ο Αμερικανός καθηγητής.
Η ιδέα ενός καλλιτέχνη για το συν-περιστρεφόμενο δίσκο αερίου και σκόνης που πιστεύουν οι επιστήμονες σχηματίζουν εξωπλανήτες μέσω φυγοκεντρικής δράσης. Φωτογραφία:©NASA
Η ζώνη Goldilocks
Ο Dr. Zank συγκαταλέγεται μεταξύ των επιστημόνων που αναζητούν τους παράγοντες που κάνουν κατάλληλες τις συνθήκες στους εξωπλανήτες στη λεγόμενη περιοχή Goldilocks Zone , όπου τα πάντα δεν είναι πάρα πολύ ζεστά κι όχι πολύ κρύα, αλλά διαθέτουν τη σωστή «δοσολογία» για να θρέψουν τη ζωή.
Όπως και ο ήλιος μας, τα λεγόμενα αστέρια τύπου G ή κατηγορίας G ακτινοβολούν κι αυτά περισσότερο φως προς το υπέρυθρο άκρο του φάσματος, ενώ φαίνονται ως πολύ υποσχόμενα για την εξεύρεση εξωπλανητικής ζωής.
Κι υπάρχουν πολλά τέτοια μέρη με άστρα, συμπεριλαμβανομένων των πλησιέστερων γειτόνων μας, των Alpha Centauri A και B, ενός δυαδικού συστήματος που αποτελείται από δύο αστέρια τύπου G!
«Αν δεν υπάρχει τίποτα άλλο, τότε θα περίμενα ότι ένα αρκετά μεγάλο μέρος αυτών των ηλιακών αστεριών θα είχε μερικούς πλανήτες που μοιάζουν με τη Γη, τον Άρη και την Αφροδίτη, καθώς και μερικούς από τους γιγαντιαίους πλανήτες αερίου, όπως είναι ο Δίας και ο Κρόνος.
Είναι τόσο δύσκολο να υποστηρίξουμε ότι η ζώνη Goldilocks πρέπει να μοιάζει με τις περιοχές της Αφροδίτης-Γης-Άρη, καθώς η εμπειρία μας, για το τι είναι η ζωή και το πώς διαμορφώνεται ή εξελίσσεται, βασίζεται σε ένα μόνο δείγμα, τη δική μας», εξηγεί ο Dr. Zank.
«Με βάση ένα μόνο δείγμα, νομίζω ότι είναι αλαζονικό να υποθέσουμε ότι οι μορφές ζωής πρέπει να βασίζονται στον άνθρακα.
Για να είμαι ειλικρινής, δεν είμαι καν σίγουρος ότι καταλαβαίνουμε πλήρως τι είναι η ζωή ή μπορούμε να την ορίσουμε και υποψιάζομαι ότι με την ανάπτυξη της ολοένα και πιο εξελιγμένης τεχνητής νοημοσύνης, θολώνουμε ακόμη περισσότερο την κατανόηση της ζωής μας», υπογραμμίζει ο Dr. Zank.
H επιστήμη δουλεύει τώρα προς ένα συνολικό ορισμό της ζωής με βάση το γεγονός ότι οι πλανητικές συνθήκες υπό τις οποίες μπορεί να προκύψει ζωή με βάση τον άνθρακα έχουν καθοριστεί αρκετά καλά από τη δική μας, εμπειρία.
«Το κλειδί είναι ότι υπάρχει διαθέσιμη ενέργεια για μετατροπή, είτε πρόκειται για αστρική ζεστασιά είτε για θερμική δραστηριότητα ή για κάτι άλλο. Αυτό μπορεί να απαιτεί έναν εξελισσόμενο, τεκτονικά ενεργό πλανήτη», τονίζει ο Dr. Zank.
Υπό αυτή τη συνθήκη φαίνεται πως η μακροπρόθεσμη σταθερότητα των συνθηκών είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της αργής διαδικασίας εξέλιξης της ζωής και γι’ αυτό το λόγο είναι πιθανώς σημαντικό από τους επιστήμονες να υπάρχει κάποια μορφή πλανητικής ασπίδας, π.χ. ένα πλανητικό μαγνητικό πεδίο, ώστε να διατηρηθεί μια ατμόσφαιρα ή να επικρατήσουν άλλες ευνοϊκές συνθήκες.
«Δεν πρέπει να είναι μαγνητικό πεδίο για τη διατήρηση της ατμόσφαιρας. Μπορεί να είναι ένα κάλυμμα πάγου, όπως υφίσταται στην Ευρώπη (σ.σ. ο τέταρτος μεγαλύτερος φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία) που διατηρεί ένα ίσως σταθερό υγρό ωκεανό επί αιώνες», αναφέρει ο Dr. Zank.
Παράλληλα, λέει ότι αν σχεδόν κάθε αστέρι έχει ένα πλανητικό σύστημα και υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός αστεριών κατηγορίας G , όπως είναι ο ήλιος με τα πλανητικά συστήματα σαν το δικό μας, τότε η μελλοντική έρευνα για την εξωγήινη ζωή θα μπορούσε να αποδειχθεί αρκετά αποκαλυπτική.
«Νομίζω ότι η αναζήτηση ζωής μέσα σε αυτήν τη δεκαετία και στις επόμενες δεκαετίες θα αλλάξει, όχι μόνο την επιστήμη μας, αλλά και τη φύση της κατανόησης της ανθρωπότητας», επισημαίνει ο Dr. Zank.
©Typologos.com 2020
