Εφαρμογές Ψηφιακής Τεχνολογίας στην Κολπική Μαρμαρυγή

Toυ Βασίλη Βασιλικού

Ταμία της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας

Καθηγητή Καρδιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

 Διευθυντή της Γ’ Καρδιολογικής Κλινικής στο  Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

01:19:46,02/22/2020

Καρδιαγγειακές παθήσεις

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις συνεχίζουν να αποτελούν τη σημαντικότερη αιτία θανάτου στην Ευρώπη καθώς και στη χώρα μας. Υπολογίζεται, δε, ότι τη δεκαετία που διανύουμε,  αναμένεται να παρατηρηθεί περαιτέρω αύξηση κατά 41% των καρδιαγγειακών παθήσεων, γεγονός που συσχετίζεται άμεσα με τη γήρανση του πληθυσμού.

Παρά τις ομολογουμένως σημαντικές εξελίξεις στη φαρμακοθεραπεία των σημαντικότερων καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως είναι η υπέρταση, η στεφανιαία νόσος, η καρδιακή ανεπάρκεια και η κολπική μαρμαρυγή, τα μακροπρόθεσμα οφέλη δε φαίνεται να είναι αρκούντως σημαντικά.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στην ελλιπή εκπαίδευση των ασθενών, στη χαμηλή συμμόρφωσή τους, με τις ιατρικές οδηγίες, αλλά και με τη μη επιτυχή εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης στο γενικότερο πληθυσμό και σε ειδικότερες ομάδες ασθενών με καρδιαγγειακές παθήσεις.

Η ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, που αντανακλάται στην ευρύτατη χρήση του διαδικτύου, των «έξυπνων» τηλεφώνων και των «έξυπνων» συσκευών, έχει δώσει νέες προοπτικές και έχει θέσει τις βάσεις για την αξιοποίηση των τεχνολογιών αυτών στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Ψηφιακή Υγεία- Ψηφιακή Καρδιολογία

Λέγοντας ψηφιακή υγεία εννοούμε το σύνολο των τεχνολογιών που επιτρέπουν τη γρήγορη επικοινωνία και μεταφορά πληροφορίας ψηφιακά, με στόχο τη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενών, την παρακολούθηση και διαμόρφωση συνηθειών τρόπου ζωής (lifestyle), την καταγραφή ασθενειών προς όφελος της δημόσιας υγείας και άλλες ειδικότερες χρήσεις

Πρακτικά περιλαμβάνει εφαρμογές για την απομακρυσμένη μάθηση- εκπαίδευση λειτουργών υγείας και ασθενών, τηλεπαρακολούθηση ασθενών, παροχή απομακρυσμένης βοήθειας μέσω τηλεφώνου, εφαρμογές τηλεϊατρικής, ειδικά σχεδιασμένες ψηφιακές εφαρμογές (mHealth apps) για «έξυπνα» τηλέφωνα, ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό για «έξυπνα» ρολόγια (smartwatches) και άλλες ειδικότερες συσκευές, καθώς κι εφαρμογές.

Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία θέλοντας να είναι στο επίκεντρο των εξελίξεων, έχει δημιουργήσει ειδική Ομάδα Εργασία- την Ομάδα Εργασίας Ψηφιακής Καρδιολογίας- που κύριο στόχο έχει την παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα της ψηφιακής καρδιολογίας και κυρίως την ανάπτυξη στρατηγικών για την ασφαλή και επωφελή εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον Ελληνικό χώρο.

Κολπική Μαρμαρυγή

Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή καρδιακή αρρυθμία. Στην κολπική μαρμαρυγή ο καρδιακός ρυθμός είναι ακανόνιστος, ενώ συνήθως είναι αυξημένη η καρδιακή συχνότητα. Η κολπική μαρμαρυγή συσχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.

Αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου (Α.Ε.Ε.) και Καρδιακής Ανεπάρκειας.

Η αυξανόμενη επίπτωση της κολπικής μαρμαρυγής και της νοσηρότητας που συνδέεται με αυτή καθιστά επιτακτική την ανάγκη για: 1) βελτίωση των μεθόδων έγκαιρης διάγνωσης της εμφάνισης ή των παροξυσμών κολπικής μαρμαρυγής, 2) ανάπτυξη μεθόδων για τη εξασφάλιση της συμμόρφωσης των ασθενών στη φαρμακευτική αγωγή.

Ψηφιακή τεχνολογία και Κολπική Μαρμαρυγή

Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των ψηφιακών εφαρμογών που αφορούν στους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακά και σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα της χρήσης της τεχνολογίας της Φωτοπληθυσμογραφίας σε συνδυασμό με τα «έξυπνα» ρολόγια. Οι εταιρείες Apple και Huawei έχουν αναπτύξει ειδικό λογισμικό που μπορεί να «ανιχνεύει» επεισόδια παροξυσμικής κολπικής μαρμαρυγής σε ασθενείς που φορούν τα «έξυπνα» αυτά ρολόγια.

 Η αποτελεσματικότητά της μεθόδου αυτή μελετήθηκε σε πολυκεντρικές μελέτες (Apple Heart Study & Huawei Heart Study). Τα αποτελέσματα των μελετών αυτών ήταν ιδιαίτερα υποσχόμενα.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία έχει δημιουργήσει ειδική εφαρμογή (app) με κύριους στόχους την εκπαίδευση των ασθενών για την κολπική μαρμαρυγή, την παρακολούθηση της φαρμακευτικής αγωγής (My AF app).

 Έχει αναπτυχθεί η αντίστοιχη εφαρμογή για τους θεράποντες ιατρούς, προκειμένου να ενημερώνονται για τις καταλληλότερες θεραπευτικές λύσεις για τους ασθενείς τους με βάση τις τελευταίες εξελίξεις. (AF Manager app, https://www.escardio.org/Guidelines/Clinical-Practice-Guidelines/Guidelines-derivative-products/af-manager-and-my-af-apps).

Εκτός αυτών των εφαρμογών, πλήθος εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα ή tablets έχουν αναπτυχθεί με στόχο την εκπαίδευση, την έγκαιρη διάγνωση της κολπικής μαρμαρυγής και την παρακολούθηση.

Στη Γ’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης λειτουργεί ειδικό Ιατρείο Καρδιαγγειακής Πρόληψης και Ψηφιακής Καρδιολογίας.

Στα πλαίσια της λειτουργίας του Ιατρείου έχουν αναπτυχθεί και δοκιμάζονται ειδικές εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα για παθήσεις. όπως είναι η Καρδιακή Ανεπάρκεια και η Κολπική Μαρμαρυγή.

Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη κλινικές μελέτες,  που θα τεκμηριώσουν τυχόν οφέλη των εφαρμογών αυτών σε ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις. Σημαντικός στόχος του ειδικού ιατρείου είναι η έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών, των ασθενών και των λειτουργών υγείας αναφορικά με εφαρμογές ψηφιακής καρδιολογίας.

©Typologos.com 2020. Εισήγηση του καθηγητή Καρδιολογίας του Α.Π.Θ. Βασίλη Βασιλικού στα Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (20-22 Φεβρουαρίου 2020).