Aφιέρωμα στην Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης- «Κινηματογράφος και Λογοτεχνία»
ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
Τα ρεπορτάζ του www.typologos.com
Aφιέρωμα στην Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης- «Κινηματογράφος και Λογοτεχνία»
Του Νίκου Μόσχοβου, e-mail: nikmoshov@gmail.com
Aνυπέρβλητη θεωρείται η ενσάρκωση του ήρωα από τον Πιερ Όσκαρσον στην ταινία “Η πείνα” του Χένιγκ Κάρλσεν
«Κινηματογράφος και Λογοτεχνία», ονομάζεται το αφιέρωμα του τρίτου κύκλου προβολών της Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 4 έως την Κυριακή 7 Απριλίου του 2013 στην αίθουσα «Τάκης Κανελλόπουλος» (Μουσείο Κινηματογράφου – Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης, στην Αποθήκη Α’, στο Λιμάνι).
Θα προβληθούν οι εξής τέσσερις θρυλικές ταινίες που τα σενάρια τους βασίστηκαν σε λογοτεχνικά έργα:
«Η πείνα» – «Sult» του Χένινγκ Κάρλσεν – Henning Carlsen (Δανία, Νορβηγία, Σουηδία, 1966), που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κνουτ Χάμσουν.
«Επικίνδυνες σχέσεις» – Les liaisons dangereuses του Ροζέ Βαντίμ – Roger Vadim (Ιταλία, Γαλλία, 1959), η οποία είναι βασισμένη στο ομώνυμο επιστολογραφικό μυθιστόρημα του Σοντερλό Ντε Λακλό.
«Γυμνοί στον ήλιο» – «Plein soleil» του Ρενέ Κλεμάν – René Clément (Γαλλία, Ιταλία, 1960), που αναφέρεται στο μυθιστόρημα «Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλευ» της Πατρίτσια Χάισμιθ και
«Το μωρό της Ρόζμαρυ» – «Rosemary’s Baby» του Ρομάν Πολάνσκι – Roman Polanski (ΗΠΑ, 1968), που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστορηματικό θρίλερ του Άιρα Λέβιν.
Το αφιέρωμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το λογοτεχνικό περιοδικό της Θεσσαλονίκης, «Ένεκεν».
Το πρόγραμμα προβολών διαμορφώθηκε ως εξής:
Πέμπτη 4 Απριλίου του 2013
18.30 Επικίνδυνες σχέσεις (προλογίζει ο Πέτρος Θεοδωρίδης, συγγραφέας, συνεργάτης του περιοδικού «Ένεκεν»)
21.30 Η πείνα
Παρασκευή 5 Απριλίου του 2013
18.30 Το μωρό της Ρόζμαρυ
21.30 Επικίνδυνες σχέσεις
Σάββατο 6 Απριλίου του 2013
18.30 Γυμνοί στον ήλιο
21.00 Το μωρό της Ρόζμαρυ (προλογίζει ο Παναγιώτης Δόικος, συγγραφέας, αναπληρωτής καθηγητής φιλοσοφίας του ΑΠΘ)
Κυριακή 7 Απριλίου του 2013
18.30 Η πείνα (προλογίζει η Δήμητρα Κυρίλλου, δημοσιογράφος- κριτικός κινηματογράφου)
21.30 Γυμνοί στον ήλιο (προλογίζει ο Όμηρος Ταχμαζίδης, δημοσιογράφος,- συγγραφέας)
Οι ιστορίες των φιλμ έχουν ως εξής:
Η 117λέπτη ασπρόμαυρη ταινία του Χένινγκ Κάρλσεν «Η πείνα» μεταφέρει την ατμόσφαιρα του πασίγνωστου ομώνυμου μυθιστορήματος του Κνουτ Χάμσουν.
Ο συγγραφέας αναφέρεται σε προσωπικά βιώματα, όταν έζησε ως άπορος διανοούμενος στο Όσλο του 1890, που τότε ονομαζόταν Κριστιανία.Ο σκηνοθέτης επικεντρώνεται στην παραμορφωτική οπτική του ήρωα, ο οποίος λόγω της πείνας συγχέει το πραγματικό με το φαντασιακό, ώστε στο πρόσωπό του να καθρεπτίζεται ένα βλέμμα τύπου delirium-tremens.
Ουσιαστικά, η πείνα οδηγεί τον ήρωα σε μια ψυχική νεύρωση που βυθίζεται σε μια άλλη πραγματικότητα «ταξιδεύοντας» έτη φωτός μακριά από τον εαυτό του. Ταυτόχρονα ζει σε ένα περιβάλλον εφιαλτικών τόνων.Καταβάλλεται ο ίδιος σωματικά και ψυχικά από το ακόρεστο αίσθημα της πείνας. Το αποτέλεσμα είναι το σώμα να μετατραπεί σταδιακά σε φυλακή του εαυτού του, ο οποίος παραληρεί και βλέπει οράματα ή παραισθήσεις.
Βιώνει, δε, εφιαλτικές σκηνές και το Όσλο εκείνης της εποχής «αναδύεται» μέσα από τον κινηματογραφικό φακό. Την ατμόσφαιρα συμπληρώνει η υποβλητική μουσική του μεγάλου πολωνού συνθέτη Κριστόφ Κομέντα, ενώ ανυπέρβλητη θεωρείται η ενσάρκωση του ήρωα από τον Πιερ Όσκαρσον, ο οποίος απέσπασε το βραβείο ερμηνείας στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών του 1966.
Ένα σχόλιο για τον μεγαλοαστισμό κάνει ο Ροζέ Βαντίμ στην ταινία “Επικίνδυνες σχέσεις”
Μικρό αριστούργημα είναι και το 106λέπτο ασπρόμαυρο φιλμ «Επικίνδυνες σχέσεις» του Ροζέ Βαντίμ, ο οποίος ίσως σκηνοθέτησε την καλύτερη ταινία της καριέρας του.
Μπλέκοντας δεξιοτεχνικά την ιστορία της ερωτικής ίντριγκας, της τέχνης της αποπλάνησης και της συναισθηματικής δολοπλοκίας μέσα σ’ ένα γαλλικό θέρετρο του σκι, όπου επικρατεί η σεξουαλική ανεκτικότητα, κατορθώνει ο Βαντίμ να κάνει ένα σχόλιο για το σύγχρονο μεγαλοαστικό περιβάλλον.
Υπό τους ήχους του θρυλικού πιανίστα της τζαζ, Θελόνιους Μονκ, δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας ο 36χρονος, Ζεράρ Φιλίπ (υποκόμης Βαλμόν) – λίγο προτού πεθάνει – και η Ζαν Μορό (Μαρκησία Ντε Μερτέιγ).
Τον Τομ Ρίπλεί ενσαρκώνει τέλεια ο Αλαίν Ντελόν στο έγχρωμο φιλμ «Γυμνοί στον ήλιο» του Ρενέ Κλεμάν
Το 118λέπτο έγχρωμο φιλμ «Γυμνοί στον ήλιο» του Ρενέ Κλεμάν αναφέρεται στον γνωστό ήρωα, Τομ Ρίπλεϋ συνολικά πέντε μυθιστορημάτων της Πατρίτσια Χάισμιθ.
Ο αμοραλιστής ήρωας της ταινίας – απατεώνας- πλαστογράφος – serial killer κ. Ρίπλεϋ, ενσαρκώνει την όψη του δίπολου του καλού και του κακού. Έναν ήρωα «σκοτεινό» και «μοναχικό» τον οποίο ενσαρκώνει αριστοτεχνικά ο 24χρονος τότε Αλαίν Ντελόν.
Για αυτή την ερμηνεία τον χαρακτήρισαν ως «ένα κινούμενο έργο τέχνης», ενώ το φιλμ είναι «γεμάτο» από την εκτυφλωτική φωτογραφία του Ανρί Ντεκαέ και την εμπνευσμένη μουσική του Νίνο Ρότα. Το φιλμ απέσπασε το Βραβείο « Έντγκαρ Άλαν Πόε» για την καλύτερη ξενόγλωσση ταινία.
Μέσα στις 100 καλύτερες ταινίες τουσινεμά συγκαταλέγεται “Το μωρό της Ρόζμαρυ” του Ρομάν Πολάνσκι με την εκπληκτική Μια Φάροου
Ότι, όμως, και να πει κανείς για το θρυλικό φιλμ «Το μωρό της Ρόζμαρυ» του Ρομάν Πολάνσκι θα είναι λίγο.
Ως δημιουργία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 100 καλύτερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου και βρίσκεται στη λίστα των 10 καλύτερων θρίλερ όλων των εποχών, με την έξοχη, Μία Φάροου στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο Ρομάν Πολάνσκι κινηματογράφησε στο ημίφως του διαμερίσματος της Νέας Υόρκης παίζοντας με την αμφισημία, το διφορούμενο και το υπαινικτικό.
Τι είναι αληθινό; Τι είναι φαντασίωση; Ποιο είναι το εφιαλτικό όνειρο και ποιο είναι το αποκύημα ενός διαταραγμένου ψυχικού κόσμου;
Στα ερωτήματα αυτά απαντά ο Ρομάν Πολάνσκι, ο οποίος θα το πληρώσει με τον πιο άγριο τρόπο μόλις ένα χρόνο μετά, όταν η οκτώ μηνών έγκυος γυναίκα του -ηθοποιός, Σάρον Τέιτ θα σφαγιαστεί άγρια από τον Τσαρλς Μάνσον και τους οπαδούς του σκοταδιού.
Ο Πολωνός σκηνοθέτης χρησιμοποίησε με ειδικούς φακούς μικρής εστίασης που αποδίδουν επακριβώς τους ασφυκτικά κλειστούς χώρους, την παραμορφωτική οπτική της ηρωίδας μέσα στο λαβυρινθικό διαμέρισμα, καθώς κατεβαίνει στα υπόγεια της κόλασης με το ασανσέρ του φόβου -τρόμου, καθιστά την ταινία μια μηδενιστική αλληγορία για την ολοκληρωτική επικράτηση του κακού.
Την μουσική του έργου έγραψε ο σπουδαίος πολωνός συνθέτης και φίλος του σκηνοθέτη, Κριστόφ Κομέντα, ενώ το φιλμ γνώρισε παγκόσμια εμπορική επιτυχία, έσωσε την Παραμάουντ από την πτώχευση και η δημοτικότητα του Πολάνσκι εκτοξεύτηκε στα ύψη.
Η Μία Φάροου πήρε το Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου και την Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία της Ρουθ Γκόρντον.
Τα Βραβεία David di Donatello δόθηκαν αντίστοιχα στον Ρομάν Πολάνσκι για τη σκηνοθεσία και στην Μία Φάροου για την ερμηνεία της.
Το Βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας πήρε ο Πολωνός δημιουργός από τη Γαλλική Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου.
©Typologos.com 2013
