Τα περίφημα χαρακτικά του Γκόγια στο Τελλόγλειο του ΑΠΘ
ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
Τα ρεπορτάζ του www.typologos.com.
ΤΑ ΠΕΡΙΦΗΜΑ ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ ΦΡΑΝΣΚΙΚΟ ΓΚΟΓΙΑ ΕΚΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ ΊΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΩΝ ΤΟΥ ΑΠΘ!
Του Νίκου Μόσχοβου, e-mail: contact@typologos.gr
Διακόσια έντεκα περίφημα χαρακτικά από τις τέσσερις σειρές «Καπρίτσια», «Δεινά του Πολέμου», «Ταυρομαχίες» και «Παροιμίες» μπορούν και θαυμάζουν ήδη οι φιλότεχνοι μέσα από την έκθεση: «Ο Goya στο Τελλόγλειο, Ο ύπνος της λογικής γεννά τέρατα», που φιλοξενείται μέχρι και τις 29 Ιανουαρίου του 2012 στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
«Σε πείσμα των καιρών και της δύσκολης κατάστασης που βιώνει η χώρα το Τελλόγλειο με την υποστήριξη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου αποδεικνύει ότι επενδύει στον πολιτισμό και την παιδεία», τόνισε ο πρύτανης του ΑΠΘ και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Τελλογλείου, Γιάννης Μυλόπουλος μιλώντας το βράδυ της Παρασκευής 21 Οκτωβρίου του 2011 στα εγκαίνια της έκθεσης.
Ο κ. Μυλόπουλος παραδέχθηκε πως υπήρχαν σκέψεις να αναβληθεί η έκθεση, μιας και οι περικοπές στις χρηματοδοτήσεις ήταν σχεδόν απαγορευτικές, ωστόσο η ελπίδα στη δημιουργία και η επιμονή στην προσπάθεια επέβαλαν τελικά την πραγματοποίηση του δρώμενου.
«Το Τελλόγλειο επιμένει. Επιμένει σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς να δημιουργεί, να φιλοξενεί εκθέσεις υψηλών προδιαγραφών και να επιβεβαιώνει τον εκπαιδευτικό του ρόλο», τόνισε η καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και Γενική Γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος, Αλεξάνδρα Γουλάκη – Βουτυρά.
Η καθηγήτρια επισήμανε πως μέσα από τα χαρακτικά του μεγάλου Ισπανού δημιουργού γνωρίζουμε τη μαύρη εποχή του και τα καυστικά του σχόλια. «Δεν το επιδιώξαμε, φαίνεται να είναι παντελώς επίκαιρα με την εποχή μας», σημείωσε με νόημα.
Για την έκθεση ανέφερε ότι σε λίγες ημέρες συμπληρώνεται με τα έργα για τον Beethoven και από τις 26 Οκτωβρίου θα είναι επισκέψιμη στο σύνολό της. Ως ευχάριστη έκπληξη χαρακτήρισε η ίδια τις 60 και πλέον φοιτητών του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, που πλαισιώνουν το εκθεσιακό δρώμενο.
Η κ. Γουλάκη – Βουτυρά υπογράμμισε πως οι νέοι εικαστικοί εμπνεύστηκαν από τους δύο τιτάνες της τέχνης και ανταποκρίθηκαν τάχιστα- υπό την καθοδήγηση των διδασκόντων του Τμήματος- στο κάλεσμα του Τελλογλείου.
Ξεχωριστή μνεία έκανε η ίδια και στον πίνακα «Η ομπρέλα» του Λουκά Βενετούλια, καθώς εκτίθεται για πρώτη φορά στο κοινό μετά από 35 χρόνια κι είναι αντίγραφο έργου του Goya.
«Με τα έργα του Goya γίνεται μια ευθεία αναφορά στην εποχή του, στις ανθρώπινες δραστηριότητες και τα ανθρώπινα πάθη», είπε ο πρόεδρος του Τμήματος Εικαστικών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ- καθηγητής Ξενοφών Σαχίνης.
Οι αντιδήμαρχοι Πολιτισμού, Σπύρος Πέγκας και Περιβάλλοντος του Δήμου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας – αντίστοιχα- χαρακτήρισαν «μοναδικό γεγονός» την έκθεση λέγοντας ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη και αναπτερώνει την ελπίδα.
Τα 211 χαρακτικά προέρχονται από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου. Επίσης, εκτίθενται έξι ελαιογραφίες από το Μουσείο Καλών Τεχνών του Bilbao, οι οποίες β δίνουν μια εικόνα για την εποχή και τη θεματογραφία του.
Το δρώμενο συμπληρώνει το Αρχείο Σπητέρη του Τελλογλείου με πολύτιμο υλικό από εφημερίδες και περιοδικά του γαλλικού Τύπου του 20ου αιώνα, που «συστήνουν» το κοινωνικοπολιτικό υπόβαθρο των εκθεμάτων.
Ο Φρανσίσκο Γκόγια (Σαραγόσα,1746 – Μπορντό, 1828) θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Ισπανίας, ο οποίος με το έργο του σφράγισε και καθόρισε την ευρωπαϊκή τέχνη στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα.
Ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος έζησε στην εποχή του Διαφωτισμού , της Γαλλικής Επανάστασης και των Ναπολεόντειων Πολέμων, οπότε οι κάτοικοι της Ευρώπης βίωσαν μια βίαιη αλλαγή στον τρόπο ζωής τους.
Ο Γκόγια μέσα από το καλλιτεχνικό έργο θα εκφράσει τις ελπίδες μιας ολόκληρης γενιάς καλλιτεχνών και διανοουμένων στην Ευρώπη, αλλά και τη διάψευσή τους.
Σε αντίθεση με πολλούς ζωγράφους της εποχής, οι οποίοι απλώς σχεδίαζαν τις συνθέσεις και τις έδιναν να τις χαράξουν ειδικευμένοι τεχνίτες, ανέλαβε ο ίδιος ο Γκόγια την παραγωγή των χαρακτικών, χρησιμοποιώντας τις πιο γρήγορες και ζωγραφικές τεχνικές της οξυγραφίας και της ακουατίντας.
Πρόκειται για τεχνικές που του προσέφεραν δυνατότητες για σχεδιαστικές λεπτομέρειες και ενδιαφέρουσες αντιθέσεις ανάμεσα στο φωτεινό και το σκοτεινό μέρος του χαρακτικού.
Τα χαρακτικά αγοράστηκαν από τον Μαρίνο Καλλιγά, ο οποίος διετέλεσε διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης από το 1949 έως και το 1971 κατά τη διάρκεια της δεκαετία του 1960.
Ήταν μια ιδιοφυής κίνηση του κ. Καλιγγά, αφού αποκτήθηκαν ολοκληρωμένες σειρές σε πρώτες εκδόσεις!
Πρόκειται για τα Καπρίτσια (1799, 80 χαρακτικά), τα Δεινά του Πολέμου (1810-1820, 80 χαρακτικά), την Ταυρομαχία (1816, 33 χαρακτικά) και τις Disparates – Παροιμίες (1819-1823, 18 χαρακτικά).
Η έκθεση των χαρακτικών από την Εθνική Πινακοθήκη πλαισιώνεται από την παρουσίαση έξι ζωγραφικών έργων από το Μουσείο Καλών Τεχνών του Μπιλμπάο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι για πρώτη φορά παρουσιάζεται η ισπανική ζωγραφική της συγκεκριμένης περιόδου στη Θεσσαλονίκη!
Ανάμεσα στα έργα ξεχωρίζει το «Πορτρέτο Νεαρής Γυναίκας». Εκτίθενται –ακόμη- «Το πορτρέτο της Βασίλισσας της Ισπανίας», «η Απογείωση ενός Αερόστατου», αλλά και τα πορτρέτα σημαντικών προσωπικοτήτων της χώρας της Ιβηρικής χερσονήσου.
Στα πορτρέτα μπορεί να δει ο κάθε επισκέπτης τον τρόπο με τον οποίο οι άλλοι ζωγράφοι της ίδιας εποχής, αντιμετώπισαν τα αγαπημένα θέματα του Ισπανού καλλιτέχνη.
Ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγονται ο Vicente López Portaña (διάσημος –κυρίως- για το πορτρέτο του ηλικιωμένου Γκόγια) και ο Carnicero Mancio Antonio (ζωγράφος της βασιλικής αυλής).
Την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου του 2011 εγκαινιάζεται και η έκθεση «ο Beethoven «συναντά» τον Goya» ), στο Τελλόγλειο. Οι μεγάλοι δημιουργοί μπορεί να μη συναντήθηκαν ποτέ στη ζωή, αλλά με μοναδικό τρόπο «συνδιαλέγονται» μέσα από τα έργα τους στη Θεσσαλονίκη.
Στην συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά διάφορες πρωτότυπες παρτιτούρες του τιτάνα της κλασικής μουσικής μαζί με χειρόγραφα, επιστολές, τετράδια επικοινωνίας, μικροαντικείμενα του συνθέτη, τα οποία προέρχονται από το Beethoven-Ηaus της Βόννης.
Στην ίδια έκθεση συμμετέχουν με έργα τους συνολικά 60 σπουδαστές και τα μέλη της Ομάδας ΝΟ EGO του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από τους Goya και Beethoven.
Συντονιστές της καλλιτεχνικής προσπάθειας των φοιτητών ήταν οι διδάσκοντες: Μανώλης Γιανναδάκης, Κυριάκος Μορταράκος, Αθανάσιος Πάλλας, Γεώργιος Τσακίρης, Γεώργιος Τσάρας και Ξενοφώντας Σαχίνης.
Η έκθεση λειτουργεί τις κάτωθι ημέρες κι ώρες: Τρίτη-Πέμπτη-Παρασκευή (9.00-14.00),Τετάρτη (9.00-14.00 και 17.00-21.00), Σάββατο – Κυριακή (10.00-18.00), Δευτέρα: Κλειστά.
Η γενική είσοδος ορίστηκε στα 5 ευρώ, ενώ δωρεάν μπορούν να την δουν όλοι τους φοιτητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ειδικά για φέτος, ισχύει η πλήρης ατέλεια για τους ανέργους, για τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και τα άτομα με Ειδικές Ανάγκες. Μειωμένο κατά 50% είναι το αντίτιμο για τους νέους μέχρι ηλικίας 32 ετών.
©Typologos.com 2011
