Η σωστή διαχείριση του σωματικού βάρους και της γλυκόζης αίματος
Η σωστή διαχείριση του σωματικού βάρους και της γλυκόζης αίματος είναι σημαντική στη διατήρηση της γνωστικής υγείας στη γήρανση
15:30:05,06/22/2018
Γράφημα της μελέτης των τριών Κυπρίων επιστημόνων
O ψηλός Δείκτης Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ. – τρόπος αξιολόγησης του σωματικού βάρους σε σχέση με το ύψος) και η γλυκόζη το αίματος μπορούν να προβλέψουν γνωστικές επιδόσεις, ακόμα κι αν ληφθεί υπόψη η ηλικία, καθώς και η εκπαίδευση των ατόμων.
Αυτό κατέδειξε η μελέτη των δεδομένων της παγκύπριας διαχρονικής έρευνας για τη γνωστική γήρανση, της Νευρογνωστικής Μελέτης Ενηλίκων (NEUROAGE), με επικεφαλής την καθηγήτρια Γλωσσικών Διαταραχών και Κλινικής Νευροψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου Δρ. Φώφης Κωνσταντινίδου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η σωστή διαχείριση του σωματικού βάρους και της γλυκόζης αίματος είναι σημαντική στη διατήρηση της γνωστικής υγείας στη γήρανση. Η μελέτη και ανάλυση των δεδομένων έγινε σε συνεργασία με την επίκουρη καθηγήτρια Διατροφής-Διαιτολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Δρ. Έλενα Φιλίππου και τον επίκουρο καθηγητή Μεθοδολογίας της Έρευνας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου Δρ. Μιχάλη Μιχαηλίδη.
Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα στόχευε στη διερεύνηση του μεταβολικού συνδρόμου που χαρακτηρίζεται από έναν συνδυασμό τουλάχιστον 3 αρνητικών παραγόντων ( αυξημένη περιφέρεια μέσης, αυξημένη γλυκόζη αίματος, αυξημένα τριγλυκερίδια, αυξημένη αρτηριακή πίεση ή μειωμένη HDL ( «καλή») χοληστερόλη και το κατά πόσο συντείνει στη μείωση της γνωστικής λειτουργίας.
Παράλληλα, διερευνήθηκε αν κάποιοι από τους συγκεκριμένους αρνητικούς παράγοντες και η παχυσαρκία επιδρούν από μόνοι τους, αρνητικά στη γνωστική λειτουργία. Μελετήθηκαν νευρογνωστικά δεδομένα από 640 Ελληνοκύπριους ηλικίας ≥55 ετών, σε γενικά καλή υγεία και εκτιμήθηκαν όλοι οι συγκεκριμένοι παράγοντες και τα ανθρωπομετρικά δεδομένα. Σε γνωστικούς ελέγχους αξιολογήθηκαν:
α. Η εκτελεστική λειτουργία του εγκεφάλου (που μας επιτρέπει να οργανώνουμε και να ελέγχουμε τις συμπεριφορές μας, και τις πολλαπλές άλλες νοητικές λειτουργίες και να εκτελούμε στοχευμένες ενέργειες),
β. Η λεκτική επεισοδιακή μνήμη ( αυτή μας επιτρέπει να θυμόμαστε πράγματα, τα οποία θα πρέπει να κάνουμε και γεγονότα που μας συνέβησαν), και
γ. Οι γλωσσικές ικανότητες.
Το έργο NEUROAGE άρχισε το 2009 και στοχεύει στη μελέτη των μεταβαλλόμενων παραγόντων (όπως είναι οι δείκτες του μεταβολικού συνδρόμου ή τα έτη εκπαίδευσης) και μη μεταβαλλόμενων παραγόντων ( φύλο – γονιδιακή επιβάρυνση) που συνεισφέρουν στη γνωστική υγεία και τα οποία μπορεί να συμβάλουν στη διατήρηση γνωστικών λειτουργιών. Επίσης, διεξάγεται μελέτη για την προστασία από παθολογική γνωστική έκπτωση και την άνοια .
Στη συγκεκριμένη μελέτη φάνηκε ότι συγκεκριμένοι παράγοντες του μεταβολικού συνδρόμου, όπως είναι ο Δ.Μ.Σ. και η γλυκόζη αίματος είχαν αρνητικές επιδράσεις στις εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου και όταν ακόμη ελεγχόταν η εκπαίδευση , καθώς και η ηλικία.
Όπως αναμενόταν, η αυξημένη ηλικία είχε αρνητικές επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία, ενώ η εκπαίδευση είχε ισχυρές θετικές επιδράσεις σε όλες τις γνωστικές λειτουργίες. Διαπιστώθηκαν, δε, κάποιες διαφορές στα ευρήματα ανάλογα με το φύλο που χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.
«Συμπερασματικά, το αυξημένο σωματικό βάρος και η γλυκόζη αίματος μπορούν να προβλέψουν γνωστικές επιδόσεις και συνεπώς η σωστή διαχείρισή τους, πρέπει να ληφθεί υπόψη για τη διατήρηση της γνωστικής υγείας στη γήρανση. Τα ευρήματα καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα του ελέγχου της εκπαίδευσης και της ηλικίας σε μελέτες που διερευνούν καρδιακούς μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου και γνωστική λειτουργία, καθώς και την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις σε άντρες , καθώς και γυναίκες ξεχωριστά», ανέφεραν οι ερευνητές και τόνισαν:
«Είναι σημαντικό για το ευρύ κοινό να διατηρεί ένα υγιές σωματικό βάρος, που μπορεί να επιτευχθεί με συνδυασμό της σωστής διατροφής προσαρμοσμένης στις ενεργειακές ανάγκες του ατόμου και συστηματικής άσκησης. Ακόμη, να κάνει τακτικά αιματολογικούς ελέγχους γλυκόζης και χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης κατόπιν ιατρικής συμβουλής, αφού όλα αυτά συμβάλλουν στην καλή υγεία και του εγκεφάλου».
Η αναγνώριση των προδιαθετικών παραγόντων για τη νοητική έκπτωση των ηλικιωμένων στην Κύπρο είναι πολύ σημαντική διότι επιτρέπει τη θέσπιση κυβερνητικών προγραμμάτων πρόληψης της άνοιας,.
Η θέσπιση των συγκεκριμένων προγραμμάτων θα ελαττώσει το ποσοστό της αναπηρίας και της εξάρτησης των ηλικιωμένων, ελαττώνοντας ταυτόχρονα το κοινωνικό, αλλά και το οικονομικό φορτίο της οικογένειας, καθώς και της πολιτείας. Η μελέτη συμβάλλει στη θεμελίωση του οικοδομήματος της πρόληψης νευροεκφυλιστικών νοσημάτων των ηλικιωμένων.
Η μελέτη έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό: Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology. (Philippou E, Michaelides M, Constantinidou F. The role of metabolic syndrome factors on cognition using latent variable modelling: the Neurocognitive Study on Aging, Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology (και θα είναι διαθέσιμη σύντομα στο https://doi.org/10.1080/13803395.2018.1483487).
Μέχρι και στιγμής, το NEUROAGE έχει λάβει χρηματοδοτήσεις από ανταγωνιστικά προγράμματα του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Διακρατικής Συνεργασίας και το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
©Typologos.com 2018
