Η ΕΚΘΕΣΗ «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ 1915-1935» ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
Τα ρεπορτάζ του www.typologos.com
Η ΕΚΘΕΣΗ «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ 1915-1935» ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
Του Νίκου Μόσχοβου, e-mail: contact@typologos.gr
Όλη την Ευρώπη «μαγεύει» η έκθεση με τίτλο «Χτίζοντας την Επανάσταση: Αρχιτεκτονική και Τέχνη στη Ρωσία 1915-1935» (φωτογραφία του Richard Pare, Shabolovka Radio Tower), που παρουσιάζεται ήδη έως και τις 22 Ιανουαρίου του 2012 στην Royal Academy of Arts στο Λονδίνο.
Ο αγγλικός τίτλος της έκθεσης είναι «Building the Revolution. Soviet Art and Architecture 1915-1935» και βασίζεται σε μια παραγωγή του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΚΜΣΤ), ενώ πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Royal Academy of Arts του Λονδίνου. Πρωτύτερα είχε φιλοξενηθεί το ίδιο εκθεσιακό δρώμενο στο La Caixa Forum της Βαρκελώνης και της Μαδρίτης.
Από την πρώτη στιγμή προσέλκυσαν τα εκθέματα το ενδιαφέρον διαφόρων ιστορικών, επιμελητών και ευρωπαϊκών μουσείων, αφού παρουσιάζει την ιστορία – πρόσληψη του ρωσικού αρχιτεκτονικού κονστρουκτιβισμού, αλλά και τη σχέση μεταξύ της ζωγραφικής – αρχιτεκτονικής μέσα από μια νέα εικαστική αισθητική που στοχεύει στην εφαρμογή στο χώρο της αρχιτεκτονικής.
Ουσιαστικά, αναρτήθηκαν φωτογραφίες κονστρουκτιβιστικών κτιρίων που παρουσιάζονται σε διάλογο με τα έργα καλλιτεχνών της περιόδου της ρωσικής πρωτοπορίας, τα οποία προέρχονται από τη συλλογή Κωστάκη του ΚΜΣΤ.
Η τελική επιμέλεια προήλθε από το αποτέλεσμα μιας πολύ σημαντικής επιστημονικής έρευνας που διενήργησαν το Μουσείο Αρχιτεκτονικής της Μόσχας, ο βρετανός φωτογράφος Richard Pare και το ΚΜΣΤ.
Πιο συγκεκριμένα, το Μουσείο Αρχιτεκτονικής της Μόσχας τεκμηρίωσε πολύτιμο αρχειακό υλικό από τη συλλογή του. Από την άλλη πλευρά ταξίδεψε ο βρετανός φωτογράφος, Richard Pare στην πρώην Σοβιετική Ένωση, όπου κατέγραψε την κατάσταση των κτιρίων δημιουργώντας ένα μοναδικό αρχείο που προκαλεί προβληματισμούς γύρω από τον τρόπο με τον οποίο οφείλουν όλοι να διαχειρίζονται σήμερα τα νεότερα μνημεία.
Επίσης, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης τεκμηρίωσε και παρουσίασε υλικό από τη συλλογή Κωστάκη που καταγράφει τη σχέση της εικαστικής δημιουργίας με την αρχιτεκτονική της πρωτοπορίας.
Όλο το υλικό παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε τρεις οργανικά συνδεδεμένες ενότητες που φιλοξενήθηκαν τον Μάιο του 2008 υπό τον τίτλο «Lost Vanguard Found: Σύνθεση Αρχιτεκτονικής και Τέχνης στη Ρωσία 1915-1935» στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στη Θεσσαλονίκη στην έκθεση.
Αναλυτικότερα, ο επισκέπτης μπαίνοντας στο πρώτο μέρος της έκθεσης έχει την ευκαιρία να δει φωτογραφίες αρχείου με ρωσικά κτήρια κονστρουκτιβιστικής αρχιτεκτονικής των δεκαετιών 1920 – 1930. Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Κρατικό Μουσείο Αρχιτεκτονικής της Μόσχας και είναι αντιπροσωπευτικές της δουλειάς των σημαντικότερων ρώσων ή σοβιετικών αρχιτεκτόνων της περιόδου της ρωσικής πρωτοπορίας.
Ορισμένα από τα κτίρια αυτά αναδείχθηκαν για πρώτη φορά μέσα από την πρώτη έκθεση στην Θεσσαλονίκη κι αποτελούν το αποτέλεσμα της συστηματικής έρευνας των ιστορικών του Μουσείου Αρχιτεκτονικής της Μόσχας, οι οποίοι κατόρθωσαν να «ανακαλύψουν» ένα σημαντικό τμήμα της διεθνούς εξέλιξης της αρχιτεκτονικής, που επηρέασε το έργο αρχιτεκτόνων σε όλο τον κόσμο!
Μεταξύ αυτών των οικοδομημάτων συμπεριλαμβάνονται το γνωστό σπίτι του αρχιτέκτονα Κονσταντίν Μέλνικοφ, η κοινοβιακή κατοικία Ναρκομφίν του Μοϊζέι Γκίνσμπουργκ, και το κτίριο της Ένωσης Συνεταιρισμών, που αποτελεί το μοναδικό δημιούργημα του Λε Κορμπιζιέ στη Μόσχα.
Μέσα από το δεύτερο μέρος της έκθεσης παρουσιάζονται σχέδια, πίνακες και μακέτες από τη συλλογή Κωστάκη του ΚΜΣΤ που καλύπτουν την περίοδο από το 1915 ως και το 1932 , δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη δεκαετία του 1920.
Τα έργα αυτά είναι αμιγώς αρχιτεκτονικά, τα οποία «μελετούν» τα όρια μεταξύ της ζωγραφικής και της αρχιτεκτονικής. Ο κάθε επισκέπτης μπορεί μέσω των σχεδίων να διακρίνει την ανάγκη των καλλιτεχνών να προσφέρουν ιδέες και λύσεις, οι οποίες θα συμβάλουν ουσιαστικά στο έργο των μηχανικών, καθώς και των αρχιτεκτόνων!
Οι προτεινόμενες λύσεις αφορούν στη χρήση των υλικών και στην διερεύνηση των νέων όγκων και φόρμας σκοπεύοντας απώτερα στη δημιουργία μιας νέας αισθητικής για τους ανθρώπους της νέας σοβιετικής κοινωνίας. Τα περισσότερα από τα έργα αυτά παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό κι είναι ταξινομημένα – τεκμηριωμένα.
Στο τρίτο μέρος της έκθεσης μπορεί κανείς να δει την σειρά φωτογραφιών του Richard Pare, με τίτλο: «The Lost Vanguard». Ο Pare ταξίδεψε επί μία δεκαετία στη Ρωσία και την πρώην ΕΣΣΔ, όπου κατέγραφε με τη φωτογραφική του μηχανή τη σημερινή ς κατάσταση των κτιρίων που οι δημιουργοί τους είχαν σχεδιάσει εμπνευσμένοι από την ιδεολογία- αισθητική των πρώτων χρόνων της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Την έκθεση επιμελήθηκαν η Μαρία Τσαντσάνογλου και η διευθύντρια καλλιτεχνικών προγραμμάτων της Royal Academy of Arts, Maryanne Stevens, ενώ συνεργάστηκαν ο φωτογράφος Richard Pare, καθώς και τη συμμετοχή του Κρατικού Μουσείου Αρχιτεκτονικής της Μόσχας.
Ο επόμενος σταθμός της έκθεσης θα είναι το Μartin Gropius Bau του Βερολίνου (5.04-8.07 του 2012)! Είναι μια ακόμη διεθνή συνεργασία του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο βασιζόμενο στη συλλογή Κωστάκη ετοιμάζει μια νέα σημαντική συμπαραγωγή με την Tate Modern του Λονδίνου και το Μουσείο Stedelijk του Άμστερνταμ, για την χρονική περίοδο 2012-2013!
©Typologos.com 2011
