Διονύσης Λεϊμονής: To «χαμένο ταίρι» και η λάμψη μιας γενιάς
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥΣ
Οι συνεντεύξεις του www.typologos.com
Διονύσης Λεϊμονής: To «χαμένο ταίρι» και η λάμψη μιας γενιάς
Συνέντευξη στο Νίκο Μόσχοβο
Ό,τι αξίξει δεν χάνεται ποτέ ακόμα κι αν κρυφτεί κάτω από όγκους λάσπης για κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα λέει στον www.typologos.com ο συγγραφέας Διονύσης Λεϊμονής (φωτογραφία) για το βιβλίο του «Το χαμένο ταίρι», που «κυκλοφορεί» από τις εκδόσεις «Ακρίτας».
Για τον ίδιο αποτελεί ο πόλεμος την μητέρα όλων των κακών και πρεσβεύει ότι μια ειρηνική κοινωνία προϋποθέτει την ύπαρξη ήρεμης συνείδησης. Να τι μας είπε:
Πως βιώνει ένας μη Μικρασιάτης την Μικρασιατική καταστροφή έχοντας γράψει τελικά γι’ αυτήν;
Ζώντας σε μια μικρασιάτικη συνοικία είκοσι χρόνια και μπαίνοντας σε μια μικρασιάτικη οικογένεια βιώνει κανείς τη ζεστασιά αυτών των ανθρώπων, την κοινωνικότητά τους αλλά και το αγωνιστικό πνεύμα ενός λαού που ενώ πέρασε διά πυρός και σιδήρου δεν εγκατέλειψε τον αγώνα της ζωής.
Οι Μικρασιάτες έμαθαν τον καημό να κρύβουν και να γλεντούν σε σημείο παρεξηγήσεως από τους «γηγενείς» κι έτσι κατάφεραν να σηκώσουν κεφάλι και να καμαρώνουν σήμερα πως μπόρεσαν να επιβιώσουν κόντρα σε όσους βάλθηκαν να τους αφανίσουν από προσώπου γης.
Ζώντας ανάμεσα σε Μικρασιάτες αισθάνεσαι πως ενσωματώνεσαι σε μια ομάδα ανθρώπων που σε αποδέχεται και καταργεί τις αποστάσεις που συχνά εμποδίζουν τους ανθρώπους να συνευρεθούν και να συνυπάρξουν δημιουργικά.
Το μυθιστόρημα «Χαμένο ταίρι» (φωτογραφία) αναφέρεται στις αξίες μιας άλλης γενιάς, που έχουν χαθεί πλέον οι περισσότεροι εκπρόσωποί της; Τι νομίζετε πως μας άφησε ως παρακαταθήκη αυτή η γενιά;
Η γενιά αυτή μπορεί να χάθηκε αλλά τα ιδεώδη που πρέσβευε, αξίες, οι συνήθειες και οι παραδόσεις τους μεταλαμπαδεύτηκαν στις επόμενες γενιές κι έτσι εξακολουθούν να υπάρχουν και να υφίστανται.
Στην καθημερινότητά τους, στο φαγητό, στην ένδυση, στη λαϊκή θυμοσοφία, στη μουσική τους οι μικρασιάτες μπόλιασαν το ελληνικό στοιχείο της μητροπολιτικής Ελλάδας αποδεικνύοντας περίτρανα πως ό,τι αξίζει δε χάνεται ποτέ ακόμα κι αν κρυφτεί κάτω από όγκους λάσπης για κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα.
Η φράση «κάνω καρδιά κι αντέχω», που λέει η ηρωίδα, περικλείει τον πόνο μιας άλλης Ελλάδας ή περικλείει όντως την αληθινή εικόνα της;
Είναι μια φράση κλειδί των ανθρώπων, ένα κλειδί που τους επέτρεψε να χαρούν τα κατοπινά αγαθά τους χωρίς να λιποψυχήσουν μπρος στα δεινά τους. Είναι μια στάση ζωής που τους καταξιώνει ως κοινωνική μερίδα, ένας δυναμικός τρόπος ενατένισης της ζωής, η ίδια η αυτοάμυνά της στη λαίλαπα που τους χτύπησε μια μέρα απρόσμενα σκορπίζοντάς τους στα τέσσερα σημεία του κόσμου.
Διαβάζετε και παρουσιάζετε το βιβλίο «Το Χαμένο Ταίρι» σε μαθητές των τάξεων του Δημοτικού σχολείου, καθώς και του Γυμνασίου. Ποια ήταν η φράση, που σας είπε ένας μαθητής ή μια μαθήτρια, και σας συγκλόνισε;
Είναι ένα «γιατί» που πρόφερε ασυναίσθητα μια μέρα ένας μαθητής μου με χαμηλωμένο το κεφάλι σαν να ήταν ο υπαίτιος αυτού του μεγάλου κακού.
Νομίζω πως περικλείει σοφά την αντίδραση και την αντίσταση όλων των σκεπτόμενων ανθρώπων που διαπιστώνουν πως οι ισχυροί του κόσμου εκδιώκουν τους αδύναμους κι οι υποτιθέμενοι αδερφοί μας αντί να τείνουν χέρι βοήθειας προσπαθούν να κατακρημνίσουν τον πάσχοντα σ’ αυτόν τον κόσμο, όπου επικρατεί το δίκαιο της πυγμής.
«Όπου να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει» διαφωνείτε ή συμφωνείτε με αυτό τον στίχο;
Συμφωνώ διαλογιζόμενος το κακό παρελθόν της φυλής μας που έχει να προσμετρά αναρίθμητα λάθη και άστοχες ενέργειες, αλλά θα επιθυμούσα να τον συμπληρώσω λέγοντας πως τελικά μέσα από τα λάθη και τα σφάλματα εγείρεται πάντα η δίκαιη απαίτηση για αποκατάσταση των αδικιών και λύτρωση από τα εθνικά μας παθήματα.
Νομίζετε πως όλοι οι καταγόμενοι από την Μικρά Ασία θα πρέπει να κάνουν το βήμα και να την επισκεφθούν;
Δεν μπορούν όλοι να ενεργούν και να σκέπτονται με τον ίδιο τρόπο.
Κατανοώ την ανάγκη των μεν να αντικρίσουν τη γη των πατέρων τους την οποία ως τώρα έχουν αναστήσει οι δικοί τους μέσα από εκ βαθέων περιγραφές και ενθυμήσεις όσων και την επιθυμία των υπολοίπων να κρατήσουν μέσα τους ζωντανή μια ιδανική εικόνα ενός κόσμου βαθιά αλλαγμένου από τη μανία των αλλόδοξων.
Θεωρώ ότι ο καθένας ζυγίζει την κατάσταση και ενεργεί κατά βούληση με γνώμονα την ψυχική του ηρεμία και την προσωπική του ισορροπία.
Τι σας φοβίζει περισσότερο από τα δύο: Ο αχός ενός πολέμου και μιας καταστροφής ή το πώς οι άνθρωποι φοβούνται τους άλλους;
Θεωρώ τον πόλεμο τη μητέρα όλων των κακών. Ο φόβος κι η ανασφάλεια γεννιέται μετά από μια σύρραξη. Αν φοβόμαστε τους ανθρώπους, τους πολεμάμε με μένος και πάθος.
Αντίθετα σε μια ειρηνική κοινωνία που προϋποθέτει την ύπαρξη ήρεμης συνείδησης αναιρείται εύκολα και η προοπτική του μίσους και της εκδικητικότητας απέναντι στους άλλους.
Το μυθιστόρημα «Το Χαμένο Ταίρι» τι είναι για εσάς; Εξιλέωση; Αποτύπωση της αληθινής ιστορίας; Το χρέος σε μια γενιά, που χάθηκε;
Δεν πρόκειται για μια αληθινή ιστορία με την έννοια ότι στο μυθιστόρημα αυτό εμπλέκεται το ιστορικό γεγονός με τη μυθοπλασία. Φιλοδοξία μου ήταν η αποτύπωση της τραγικής μοίρας μιας γενιάς και όχι μιας συγκεκριμένης οικογένειας αλλά και η παρουσίαση του «μικρασιάτικου σχεδίου» μιας αντίληψης ανθρώπων δηλαδή που ξέρουν να αγωνίζονται και να κερδίζουν χωρίς όπλα όσα τους χρωστάει η ζωή.
Από την άποψη αυτή μπαίνοντας στην περιπέτεια της μικρασιάτικης φύτρας νομίζω ότι επιχειρώ να αποδώσω με τον τρόπο μου τιμή και έπαινο σε ανθρώπους που καταξιώνουν την ύπαρξή τους με διαρκή αγώνα και προσπάθεια.
©Typologos.com 2011
