Βρίσκοντας εξωγήινους κόσμους στη Γη
Βρίσκοντας εξωγήινους κόσμους στη Γη
Από την Ελληνική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA)
Οι ξηρές κοιλάδες στην Ανταρκτική θυμίζουν τον Άρη.Copyright David Sugden, Edinburgh University
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποια μέρη στη Γη μοιάζουν περισσότερο σε άλλους πλανήτες; Για μερικούς από εμάς η φαντασία του τοπίου άλλων κόσμων μπορεί να είναι απλά διασκεδαστική, ωστόσο οι επιστήμονες και οι μηχανικοί αναρωτιούνται για το τι μπορούν να μας πουν τα απόκοσμα μέρη της Γης για τους γείτονες μας, όπως είναι η Σελήνη και ο Άρης.
Η εργασία στα πιο ασυνήθιστα μέρη στη Γη μπορεί να μας βοηθήσει να προετοιμαστούμε για τις επανδρωμένες πτήσεις, τις ρομποτικές αποστολές και την αναζήτηση για ζωή πέρα από τον πλανήτη μας.
Αυτά τα «ανάλογα» τοπία επιλέγονται επειδή είναι παρόμοια, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, με συγκεκριμένα πλανητικά περιβάλλοντα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τεχνικές δοκιμές και έρευνα πριν από την προσπάθεια, καθώς και τα έξοδα μιας εκτόξευσης στο διάστημα.
Τα πιο εχθρικά περιβάλλοντα στη Γη είναι το σπίτι ασυνήθιστων μορφών ζωής. Με τη μελέτη αυτών των «εξτρεμόφιλων» («extremophiles») που μπορούν να αντιμετωπίσουν την υπερβολική ζέστη , το κρύο , την πίεση ή την ακτινοβολία στη Γη, οι αστροβιολόγοι μπορούν να εξετάσουν κατά πόσο ορισμένα περιβάλλοντα στο διάστημα μπορεί να είναι το σπίτι παρόμοιων μικροσκοπικών πλασμάτων.
Η ανάγκη για την εύρεση παρθένας γης, συχνά χωρίς βλάστηση, σημαίνει ότι οι αστροβιολόγοι και οι γεωλόγοι βρίσκονται συχνά σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές.
Προηγούμενες έρευνες για την ESA περιλαμβάνουν αποστολές στο Σβάλμπαρντ σε συνδυασμό με τη NASA. Οι ομάδες που επισκέπτονται αυτό το απομακρυσμένο νησί μακριά στο Βορρά της Νορβηγίας, περιλαμβάνουν γεωλόγους, βιολόγους και μηχανικούς, ενώ στις δοκιμές τους περιλαμβάνονται μερικά από τα όργανα που τώρα λειτουργούν στον Άρη, ενσωματωμένα στο ρομποτικό όχημα Curiosity.
Η έρημος Ατακάμα προσφέρει χαρακτηριστικά της Σελήνης και του Άρη.CopyrightESA
Μέρη όπως είναι η έρημος Ατακάμα, που πρόσφατα χρησιμοποιήθηκε για τη δοκιμή ενός ρομποτικού οχήματος (ρόβερ) για την αποστολή της ESA, ExoMars, είναι πολύτιμα.
Οι δοκιμές μπορούν να αποκαλύψουν τι είδους έδαφος μπορεί να διασχίσει ένα ρόβερ, σε τι είδους πλαγιές μπορεί να πάει πάνω και κάτω, και αν μπορεί να πάρει δείγματα από την επιφάνεια.
Τα «ανάλογα» μέρη δεν είναι όλα απαγορευτικά και απρόσιτα. Μεταξύ των χρήσιμων περιοχών είναι οι κρατήρες στην Αριζόνα, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και το ποτάμι Ρίο Τίντο κοντά στη Σεβίλλη της Ισπανίας.
Ένας λεπτομερής κατάλογος των αναλόγων τοπίων στη Γη για τις αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη ανατέθηκε πρόσφατα από την ESA για να βοηθήσει τους ερευνητές.
«Εξετάσαμε τι είδους ενδιαφέρουσες περιοχές υπάρχουν στον Άρη και τη Σελήνη, και πώς να βρεθεί κάτι παρόμοιο στη Γη», λέει ο Oliver Angerer, συντονιστής για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Εξερεύνησης της ESA.
«Για παράδειγμα, αν θέλετε να μελετήσετε τους σωλήνες λάβας στον Άρη ποιο είναι το πλησιέστερο ισοδύναμο στη Γη; Ανάλογα με τις απαιτήσεις της αποστολής σας μπορείτε να επιλέξετε την Ισλανδία, τη Χαβάη ή την Τενερίφη».
Οι τοποθεσίες που περιλαμβάνονται στον Κατάλογο της ESA «Catalogue of Planetary Analogues», βρίσκονται διάσπαρτες σε όλες τις επτά ηπείρους και περιλαμβάνουν κρατήρες, ροές λάβας, ερήμους και τούνδρες.
Ο κατάλογος βασίζεται στην εμπειρία ενός μεγάλου δικτύου των επιστημόνων που ασχολούνται με τους πλανήτες και συντάχθηκε για το Γενικό Πρόγραμμα Σπουδών της ESA από ερευνητές στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο… Άρης στη Γη,δηλαδή στην Ανταρκτική.Copyright ESA
Περιλαμβάνει λεπτομέρειες για τα πάντα, από το πλησιέστερο πρατήριο καυσίμων έως και το τι είδους επικίνδυνα άγρια ζώα θα μπορούσαν να ζουν σε κοντινή απόσταση.
«Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος με την ποσότητα των πρακτικών πληροφοριών που περιλαμβάνονται. Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο έκανε μια πραγματικά εξαιρετική δουλειά από αυτή την άποψη», λέει ο Oliver Angerer.
Και τι γίνεται με ένα ανάλογο του Άρη ή της Σελήνη ως προορισμό διακοπών;
«Υπάρχουν πολλά μέρη σε αυτόν τον κατάλογο, που θα ήθελα να επισκεφθώ», λέει ο Oliver Angerer.
«Μέχρι στιγμής δεν έχω πάει στις Ξηρές Πεδιάδες (Dry Valleys) στην Ανταρκτική, οι οποίες αποτελούν μια καταπληκτική περιοχή για δραστηριότητες εξερεύνησης. Είναι ότι πιο κοντινό μπορείτε να βρείτε που να μοιάζει σε άλλο πλανήτη, ενώ παραμένετε στη Γη».
©Τypologos.com 2013. Copyright of the first photo: David Sugden, Edinburgh University. Copyright οf the secondand thie photo: ESA
