«ΑΓΑΠΗΣΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΠΑΝΩ ΑΠ΄ΟΛΑ»:ΕΠΙΤΙΜΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΑΝΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ Η ΑΛΚΗ ΖΕΗ
ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
Τα ρεπορτάζ του www.typologos.com
«ΑΓΑΠΗΣΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΠΑΝΩ ΑΠ΄ΟΛΑ»:ΕΠΙΤΙΜΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΑΝΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ Η ΑΛΚΗ ΖΕΗ
Του Νίκου Μόσχοβου, e–mail: nikmoshov@gmail.com
«Αγάπησα τα παιδιά και τους ήρωες μου, επάνω απ’ όλα». Τα λόγια της πολυδιαβασμένης και βραβευμένης συγγραφέως, Άλκης Ζέη περικλείουν τον απολογισμό μιας ζωής και ειπώθηκαν στην επίσημη τελετή αναγόρευσης της ίδιας ως επίτιμη διδάκτορος της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου (φωτογραφία), που έγινε την Τετάρτη 7 Νοεμβρίου του 2012 στην κατάμεστη αίθουσα τελετών του ιδρύματος.
Η γνωστή λογοτέχνιδα εμφανίστηκε βαθιά συγκινημένη διαβάζοντας το κείμενο με τίτλο «Ώσπου να ’ρθουν οι λέξεις» που είχε γράψει ειδικά γι’ αυτή τη μοναδική βραδιά για να δώσει το επίκεντρο της πορείας της μέσα στα γράμματα και τις τέχνες.
Η ίδια χαρακτήρισε ως «ξεχωριστή στιγμή της ζωής της» αυτή την επίσημη τελετή.
«Πρώτα πρώτα, γιατί δεν μπορούσα να φανταστώ μισό αιώνα πριν, όταν έγραφα το «Καπλάνι της βιτρίνας» πως θα μπορούσα ποτέ να λάβω μια τέτοια διάκριση.
Η χαρά μου είναι διπλή γιατί η αναγνώριση αυτή έγινε από την Κύπρο που με συνδέουν πολύχρονοι και άρρηκτοι δεσμοί.
Όταν στην Ελλάδα δεν τολμούσαν να βάλουν τα βιβλία μου στα σχολεία -ακόμα και μετά τη μεταπολίτευση-, η Κύπρος διάλεγε τον «Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου» ως αναγνωστικό στα σχολεία της κι αυτό κράτησε πάνω από τριάντα χρόνια. Θα την ευγνωμονώ πάντα γι’ αυτό».
Αληθινή τόλμησε η δημιουργός να παραδεχθεί πως ταλαντεύτηκε πολύ για να βρει το θέμα που θα διαπραγματευόταν για την τελετή , γνωρίζοντας καλά ην υστέρηση που έχει στις ομιλίες και τονίζοντας ότι η ίδια προτιμά να συζητά κυρίως με τα παιδιά.
Έτσι, αφηγήθηκε το πώς πήρε την απόφαση να γράψει και να εξιστορήσει την πορεία μιας ολόκληρης ζωής: Από τις πρώτες λέξεις, που αποτύπωσε στο χαρτί, έως και την ημέρα της αναγόρευσής της ως επίτιμη διδάκτορος.
«Όσο περνούν τα χρόνια -και για μένα έχουν παρά-περάσει μάλιστα- αναλογίζεται κανείς πως πλησιάζει η ώρα των απολογισμών, τι κέρδη και τι ζημιές αποκομίσαμε στην πορεία της ζωής μας.
Προτού γύρει η ζυγαριά προς τη μια ή την άλλη πλευρά, οφείλω να σας ομολογήσω πως αγάπησα πολύ τα παιδιά μα εξίσου και τους ήρωες μου. Πάσχισα να υπηρετήσω και τα δυο , με όσες δυνάμεις διαθέτω», ανέφερε η Άλκη Ζέη.
Την προσωπικότητα της τιμώμενης συγγραφέως σκιαγράφησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Αγωγής, Ελένη Φτιάκα, λέγοντας:
«Η Άλκη Ζέη κατάφερε να δει και ν’ αναδείξει τον άνθρωπο πίσω από το προσωπείο της στράτευσης και μάλιστα σε εποχές σκληρές, καθώς και δύσκολες! Κι έτσι, αν την αξιοποιήσουμε σωστά, η δουλειά της μπορεί να λειτουργήσει ως πυξίδα για μας σήμερα!
Πρέπει –λοιπόν- να είμαστε ευγνώμονες απέναντι στην Άλκη Ζέη που τα κατάφερε εκεί που ίσως απέτυχαν πολλοί της γενιάς της: Άλλαξε τον κόσμο και τον έκανε καλύτερο!
Εμείς δεν έχουμε παρά να ακολουθήσουμε το παράδειγμά της, μένοντας πιστοί στο όραμά μας μέχρι το τέλος, όπως έκανε εκείνη! Την ευχαριστούμε που μας έδειξε τον δρόμο», επισήμανε με νόημα.
Χαιρετισμούς στην τελετή αναγόρευσης χαιρέτισαν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου- καθηγητής, Κωνσταντίνος Χριστοφίδης.Το ψήφισμα ανέγνωσε ο Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών- καθηγητής, Στέλιος Ν. Γεωργίου.
Αμφότεροι προέβησαν ύστερα στην περί- ένδυση της συγγραφέως με την τήβεννο του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Παρόντες ήταν ο πρόεδρος και τα μέλη του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Κύπρου, οι εκπρόσωποι των πρυτανικών αρχών, καθώς και οι ακαδημαϊκοί της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής, οι οποίοι συμμετείχαν στην καθιερωμένη πομπή.
Την τελετή παρακολούθησαν εκπαιδευτικοί και ακαδημαϊκοί από διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου, μαθητές, προπτυχιακοί – μεταπτυχιακοί φοιτητές, συγγενείς, γνωστοί και φίλοι της συγγραφέως, καθώς και πολλοί θαυμαστές του έργου της.
Οι κριτικοί θεωρούν ήδη την Άλκη Ζέη ως μια σταθερή αξία για τη σύγχρονη λογοτεχνία. Τα έργα της αναγνωρίστηκαν διεθνώς κι απέσπασαν διακρίσεις στην Ελλάδα, καθώς και στο εξωτερικό.
Τα μυθιστορήματα της συγγραφέως μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες, ενώ προτείνονται για ανάγνωση- μελέτη σε σχολεία ανά την υφήλιο.
Η γραφή της ίδιας χαρακτηρίζεται από τα ζωηρά αφηγηματικά πρόσωπα, το διάσπαρτο χιούμορ, το νεύρο, την καλοδουλεμένη πλοκή και την εξαιρετική λογοτεχνικότητα.
Ο άξονας των γραφόμενων προσφέρει πλούσιο προβληματισμό επάνω στις διαχρονικές αξίες «αγγίζοντας» πολλά σύγχρονα κοινωνικά- πολιτικά ζητήματα.
Πολλά κορίτσια κι αγόρια έχουν σήμερα τη δυνατότητα να διδαχτούν τα κείμενα της Άλκης Ζέη μέσα από τις ανθολογήσεις των κειμένων της, που βρίσκονται στα σχολικά εγχειρίδια.
Διάφοροι κριτικοί πιστεύουν πως το πλούσιο έργο της συγγραφέως αποτελεί έναν από τους βαρυσήμαντους σταθμούς στην ιστορία της σύγχρονης νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Τέτοια βιβλία θεωρούνται τα εξής:
1. Η ΑΡΡΑΒΩΝΙΑΣΤΙΚΙΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ
3. Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ
7. Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΑΧΝΕΣ ΤΗΣ
Το βιογραφικό της Άλκης Ζέη
Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας της είχε Κρητική καταγωγή και η μητέρα της ήταν από τη Σάμο, όπου και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια.
Παντρεύτηκε τον θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη, Γιώργο Σεβαστίκογλου, ο οποίος πέθανε το 1991. Απέκτησαν δύο παιδιά.
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο τμήμα σεναριογραφίας του Κινηματογραφικού Ινστιτούτου της Μόσχας,
Από το 1954 έως και το 1964 ήταν πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. Το 1964 επιστρέφει οικογενειακώς στην Ελλάδα, για να ξαναφύγουν πάλι όλοι μαζί με τον ερχομό της Χούντας (1967).
Αυτήν τη φορά ο τόπος διαμονής τους είναι η Γαλλία, και συγκεκριμένα το Παρίσι, απ’ όπου επιστρέφουν μετά από τη δικτατορία.Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το γράψιμο. Στις πρώτες ακόμη τάξεις του Γυμνασίου άρχισε να γράφει κείμενα για το κουκλοθέατρο.
Ένας από τους χαρακτήρες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε κατοπινά ο ήρωας του γνωστού κουκλοθέατρου «Μπαρμπα-Μυτούσης», εμπνεύστρια του οποίου ήταν η Ελένη Θεοχάρη-Περάκη.
Πρώτο της μυθιστόρημα είναι Το καπλάνι της βιτρίνας (1963), που το έχει εμπνευστεί από τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό.
Ακολουθεί μια σειρά μυθιστορημάτων για παιδιά, και το 1987 κυκλοφορεί το πρώτο της βιβλίο για μεγάλους με τίτλο Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα.
Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της.
©Typologos.com 2012
